Na Mazowszu coraz więcej zabytkowych obiektów poddawanych jest renowacji. Niestety, nie wszystkie z tych działań uwzględniają wytyczne sztuki konserwatorskiej. Zdarzają się jednak realizacje, które nie tylko respektują oryginalny charakter zabytku, ale wręcz przywracają mu dawny blask. Tego rodzaju podejście wymaga jednak dużej świadomości, wrażliwości oraz poszanowania dla autentycznej tkanki historycznej. Przykładem godnym naśladowania są prace przeprowadzone w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Mszczonowie.
Kościół w Mszczonowie odzyskuje blask
W 2025 roku, na wniosek miejscowej parafii, kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Mszczonowie został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków. Choć budynek posiada wysokie walory historyczne i architektoniczne, przez lata był poddawany licznym przekształceniom, które nie zawsze były zgodne z duchem oryginalnego projektu. Do takich ingerencji należało m.in. pokrycie kamiennej posadzki ceramicznymi płytkami oraz zastosowanie boazerii. Dzięki zaangażowaniu proboszcza, ks. Adama Kostrzewy oraz pozytywnej decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, udało się zrealizować prace mające na celu odsłonięcie i renowację historycznej posadzki. Prace polegały na ostrożnym usunięciu wtórnej warstwy płytek, oczyszczeniu pierwotnej powierzchni oraz jej zabezpieczeniu. Wszelkie drobne spękania i ubytki w kamiennej posadzce zostały uzupełnione, a całość starannie wypolerowana. Efekt zaskoczył wszystkich! Historyczna kamienna podłoga zachowała się w znakomitym stanie, a jej piękno ponownie jest integralnym elementem wnętrza świątyni. Dzięki temu jeden z najcenniejszych zabytków Mszczonowa odzyskał swój dawny, sakralny charakter.
Historia kościoła w Mszczonowie
Obecny kościół parafialny w Mszczonowie został wzniesiony w latach 1862–1865 na miejscu wcześniejszej, gotyckiej świątyni z XV wieku, która spłonęła podczas pożaru miasta w 1800 roku. Inicjatorem budowy nowego kościoła był ówczesny proboszcz, ks. Władysław Polkowski. Projekt świątyni w stylu toskańskim opracował Franciszek Tournelle – uczeń słynnego architekta Henryka Marconiego. W 1863 roku ukończono bryłę kościoła, a na jego wieży zamontowano zegar. Niestety, prace wykończeniowe zostały przerwane przez wybuch powstania styczniowego. Ostatecznie świątynię ukończono dwa lata później. W kolejnych dziesięcioleciach trwały dalsze prace nad wyposażeniem wnętrza, m.in. zamówiono cyborium i antepedium w pracowni snycerskiej Cwajbaka. W 1914 roku drewniany strop ozdobiono polichromią autorstwa ks. Zakrzewskiego, a w okresie międzywojennym wykonano ogrodzenie wokół terenu kościelnego. Obiekt przetrwał II wojnę światową bez większych zniszczeń, mimo że miasto ucierpiało podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku.
W stronę autentyzmu
Prace przeprowadzone w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Mszczonowie to przykład wzorcowego podejścia do konserwacji zabytków. Pokazują, że przy odpowiedniej determinacji, wiedzy i współpracy z instytucjami ochrony dziedzictwa możliwe jest nie tylko zabezpieczenie, ale i przywrócenie historycznego charakteru obiektu. Mamy nadzieję, że podobnych realizacji na Mazowszu będzie coraz więcej!
Źródło: WUOZ w Warszawie
Fot. A. Kostrzewa oraz WUOZ w Warszawie
