Niewielki pałacyk, stojący przy Alejach Ujazdowskich 27, stanowi wybitny przykład neorenesansowej architektury. Został zaprojektowany przez Leandra Marconiego dla przedsiębiorcy Wilhelma Ellisa Raua i jego rodziny, a obecnie służy jako Ambasada Szwajcarii w Warszawie. Historia rezydencji, sięgająca XIX wieku, łączy w sobie splendor dawnych czasów i dramatyczne wydarzenia XX wieku.
Powstanie i historia pałacyku Raua
Wilhelm Rau, jeden z założycieli zakładów metalowych „Lilpop, Rau i Loewenstein”, w 1865 roku zatrudnił renomowanego architekta Leandra Marconiego do zaprojektowania rezydencji na swojej posesji w Alejach Ujazdowskich. Budowa pałacyku w stylu włoskiego renesansu trwała od 1866 do 1868 roku. Fasada budynku wyróżniała się wyrazistymi ryzalitami, portykami z okrągłymi balkonami oraz bogatą ornamentyką rzeźbiarską. W narożach elewacji frontowej umieszczono figury symbolizujące Architekturę i Rzeźbę, wykonane przez samego Marconiego, oraz posągi Malarstwa i Mechaniki autorstwa Andrzeja Pruszyńskiego. Wystrój dopełniały dekoracje fontanny i grup rzeźbiarskich stworzonych przez Ludwika Kucharzewskiego, a wnętrza zdobiły malowidła Jana Strzałeckiego.
Pałacyk Wilhelma Ellisa Raua w 1875 roku, obecnie Ambasada Szwajcarii w Warszawie. Źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie
Ambasada Szwajcarii w Warszawie – historia budynku w XX wieku
W 1906 roku właścicielką pałacyku została Maria z Sapiehów Branicka. Po jej śmierci w 1919 roku obiekt odziedziczyła jej córka Maria Radziwiłłowa. W tym okresie, od strony ogrodu, dodano dwa skrzydła, rozbudowując strukturę budynku. Podczas dwudziestolecia międzywojennego pałacyk wynajmowany był przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i służył jako rezydencja wiceministra Jana Szembeka. Niestety, w 1944 roku budynek spłonął. Z efektownej miejskiej rezydencji pozostały wypalone mury, dodatkowo uszkodzone w czasie powstańczych walk.
Odbudowa jako ambasada Szwajcarii
W latach 1948–1949 pałacyk został odbudowany według projektu Szymona Syrkusa oraz szwajcarskiego architekta Hansa Schmidta. W trakcie prac wprowadzono zmiany w bryle budynku – pominięto rzeźby zdobiące pierwotnie elewacje oraz powiększono skrzydła i wbudowano między nie garaże, przez co fasada ogrodowa została uproszczona. Od tamtej pory pałacyk służy jako Ambasada Szwajcarii w Warszawie. W 1965 roku obiekt wpisano do rejestru zabytków, co zapewniło mu ochronę prawną jako ważnego świadectwa historii i architektury.
Źródło: polskiezabytki.pl
Czytaj też: Architektura w Polsce | Zabytek | Pałac | Historia | Warszawa | Ciekawostki
Obiekt niedługo po ukończeniu budowy i dziś. Źródło: Cyfrowe Muzeum Narodowe i WhiteMAD/Mateusz Markowski
Pałacyk Raua w 1900 i 2025 roku. Źródło: Towarzystwo Opieki Nad Zabytkami Przeszłości i WhiteMAD/Mateusz Markowski
Boczna elewacja tuż przed wojną i obecnie. Źródło: Archiwum Państwowe w Warszawie i WhiteMAD/Mateusz Markowski