Gmach Poczty Głównej we Wrocławiu, zlokalizowany przy ulicy Wita Stwosza 25/26, stanowił jeden z najbardziej monumentalnych budynków miasta. Jego imponująca bryła i bogata dekoracja architektoniczna czyniły z niego perłę wśród neobarokowej zabudowy dawnego Breslau. Niestety, obiekt ten nie przetrwał do naszych czasów. Efektowny gmach został bardzo poważnie uszkodzony podczas II wojny światowej, a wypalone mury rozebrano w latach powojennych.
Gmach Poczty Głównej we Wrocławiu – budowa i architektura
Budynek został wzniesiony w latach 1884-1888 w miejscu dawnego pałacu Schreyvoglów. Projekt gmachu opracowali cenieni berlińscy architekci Julius Hennicke oraz Hermann von der Hude, elewację zaprojektowali William Kyllmann i Adolf Heyden, a autorem dekoracji rzeźbiarskiej był Christian Behrens. Trzypiętrowy gmach charakteryzował się typowymi dla neobaroku bogatymi zdobieniami, monumentalnymi fasadami, efektowną ażurową kopułą i licznymi rzeźbami. Posiadał dwie przestronne sale obsługi klientów oraz pomieszczenia administracyjne. Budynek zajmował rozległą powierzchnię, granicząc z ulicami Krawiecką, Zaułkiem Niskim oraz Błogosławionego Czesława.
Gmach na pocztówce z początku XX w. Źródło: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa
Zniszczenie i rozbiórka gmachu Poczty Głównej
Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku, kiedy Niemcy ogłosili miasto twierdzą (Festung Breslau), budynek uległ poważnym zniszczeniom. Jego wnętrza spłonęły, a struktura gmachu została bardzo dotkliwie uszkodzona. Choć odbudowa poczty była technicznie możliwa, w latach 50. XX wieku podjęto decyzję o jej usunięciu z krajobrazu miasta. Materiały budowlane z rozebranego budynku zostały prawdopodobnie wykorzystane do odbudowy Warszawy.
Dziedzictwo i pamięć
Obecnie w miejscu dawnej Poczty Głównej znajduje się obiekt biurowo-handlowy. Jego budowę poprzedzono wykopaliskami archeologicznymi, podczas których odkryto fundamenty i piwnice neobarokowego gmachu. Zostały one zinwentaryzowane i usunięte, aby ustąpić miejsca nowej architekturze. Ślad po tym imponującym obiekcie zachował się jedynie na archiwalnych fotografiach, pocztówkach oraz w pamięci najstarszych mieszkańców miasta. Budynek był jednym z najważniejszych obiektów architektonicznych Wrocławia przełomu XIX i XX wieku, dlatego jego historia do dziś budzi zainteresowanie miłośników architektury i dawnego Breslau.
Źródło: miejscawewroclawiu.pl, kresy.org.pl
Czytaj też: Wrocław | Historia | Miasto | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
Gmach poczty na pocz. XX w. i w 1945 roku. Źródło: „Breslauer Apokalypse”, Horst Gleiss – 1986 i Muzeum Historyczne we Wrocławiu
Ul. Wita Stwosza i gmach poczty, ok. 1905 roku i to samo miejsce dziś. Źródło: Muzeum Historyczne we Wrocławiu i Google Maps
Budynek w 1923 i podobny kadr w 2023. Źródło: „Encyklopedia Wrocławia”, Wydawnictwo Dolnośląskie i Google Maps
Obiekt w pierwszej dekadzie XX w. i to samo miejsce obecnie. Źródło: „Wrocław na starej karcie pocztowej”, Maciej Łagiewski – Adan Opole, 1998 i Google Maps