Przy Alejach Ujazdowskich 22 (dawniej Aleje Ujazdowskie 34), znajduje się zabytkowa kamienica Władysława Ławrynowicza. Budynek, wzniesiony w 1895 roku, jest cennym przykładem warszawskiej architektury końca XIX wieku i figuruje w rejestrze zabytków. Nieruchomość wyróżnia się unikatowym stylem inspirowanym weneckimi pałacami i bogatą historią.
Obiekt powstał na podstawie projektu znanego architekta Józefa Piusa Dziekońskiego. Jego fasada, inspirowana weneckimi pałacami, zwłaszcza Palazzo Ca’ d’Oro, jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów kompozycji. Wyłożono ją klinkierową cegłą w odcieniach czerwieni i żółci, pochodzącą z zakładów Granzowa w Kawęczynie. Detale architektoniczne zdradzają zamiłowanie architekta do bogatego zdobnictwa – na przykład loggie balkonowe na najwyższym piętrze oraz schodkowe szczyty ryzalitów bocznych nadają całości neogotyckiego charakteru.
Duże witryny parteru zamknięte ostrołukiem wsparto żelazną konstrukcją, wykorzystując przy tym unikatowe rozwiązania, jak kolumny wykonane z przetworzonych szyn kolejowych. Przejazd bramny prowadzący na podwórze typu studnia zwraca uwagę krzyżowo sklepionym stropem i ręcznie kutą kratą wykonaną w zakładzie Siarkiewicza. Wewnątrz zachowała się oryginalna klatka schodowa z ozdobną balustradą, posadzka z żółto-szarych kafelków oraz kremowo-żółte drzwi do mieszkań. Na klatkach umieszczono białe nisze, które podkreślają elegancję wykończenia.
Czerwiec 1938 i listopad 2024. Źródło: Archiwum Państwowe w Warszawie i whiteMAD/Mateusz Markowski
Na przestrzeni lat kamienica zmieniała właścicieli. Po Władysławie Ławrynowiczu przeszła w ręce jego spadkobierców, a w kolejnych dekadach była własnością m.in. Jakuba Potockiego, Stanisława Popowicza i jego żony Michaliny Marii z Murawskich. W okresie międzywojennym budynek służył jako siedziba niemieckiego przedstawicielstwa, które później przeniesiono do jednego z pałacyków na ul. Pięknej. Ostatnim przedwojennym właścicielem nieruchomości był T. Przeworski.
Podczas II wojny światowej frontowa część budynku została strawiona przez ogień, choć jej konstrukcja przetrwała. Po zakończeniu wojny kamienicę odbudowano, a w 1955 roku przeszła na własność Skarbu Państwa. W czasach PRL-u mieścił się tu między innymi sklep z pianinami i fortepianami marki Calisia. W latach 70. XX wieku budynek przeszedł generalny remont. Kolejna restauracja miała miejsce w 1993 roku. Odnowiono wówczas elewację, przywracając jej oryginalny blask.
Aleje Ujazdowskie w 1958 roku i dzisiaj. Źródło: album „Warszawa 1960” wyd. Arkady i whiteMAD/Mateusz Markowski
Fragment alej w latach 80. i współcześnie. Źródło: album „Warszawa” Wydawnictwo Interpress 1985 i whiteMAD/Mateusz Markowski
Obecnie kamienica jest ponownie modernizowana, by przystosować ją do nowych funkcji, przez co wstęp do budynku jest niemożliwy. W planach inwestycji jest stworzenie luksusowych mieszkań i przestrzeni usługowych na parterze.
Kamienica Władysława Ławrynowicza jest nie tylko zabytkiem, ale także świadkiem zmieniających się losów Warszawy. Jej unikatowa architektura czyni ją jednym z ciekawszych obiektów w stolicy.
Źródło: iwaw.pl, warszawskieunikaty.home.blog
Czytaj też: Kamienica | Warszawa | Architektura w Polsce | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
