Białystok - zdjęcie ilustracyjne

Betonoza? Konserwator zabytków ostrzega samorządy, by nie usuwały zieleni

To swego rodzaju apel, który konserwator zabytków kieruje do władz samorządowych województwa podlaskiego. Komunikat w sprawie betonowania rynków miast, które dzieje się pod hasłem rewitalizacji opublikowany został na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku. Niżej publikujemy jego treść. 

W związku z licznymi planami rewitalizacji rynków objętych ochroną konserwatorską, w miastach na terenie województwa podlaskiego, przypominamy o konieczności stosowania wykładni konserwatorskiej.

Dziedzictwo kulturowe jest nieodzownym czynnikiem rozwoju miast. Jego odpowiednie zarządzanie z całą pewnością wpływa pozytywnie na rozwój społeczny oraz gospodarczy obszarów miejskich.

W ostatnim czasie obserwujemy praktykę rewitalizacji zabytkowych rynków, placów, a nawet dzielnic miejskich, polegającą na eliminacji zieleni, usuwaniu historycznych nawierzchni i zastępowaniu ich beton lub asfaltem. Działania te stanowią realne zagrożenie dla historycznych układów urbanistycznych lub ruralistycznych.

Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków historyczne, zabytkowe układy urbanistyczne lub ruralistyczne podlegają ochronie, wszelkie prace dotyczące podejmowanych prac wymagają pozwolenia ze strony wojewódzkiego konserwatora zabytków.

W strukturze miasta rynek lub plac główny stanowią charakterystyczny element tożsamości, skupiający życie społeczno-gospodarcze i kulturalne. Pomimo zmiany funkcji przestrzeni rynkowych, która nastąpiła w XX wieku, ich znaczenie społecznie nie uległo zmianie. Przestrzenie rynkowe w dalszym ciągu skupiają najlepiej zachowaną zabytkową zabudowę, świadcząc o historii i dziedzictwie kulturowym miasta. Ważnym jest, by proces ich rewitalizacji przebiegał zgodnie z poszanowaniem zasad konserwatorskich – wskazuje prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz – Podlaska Konserwator Zabytków.

Zieleń jest niezwykle ważnym elementem przestrzeni miejskiej, spełnia wiele funkcji m.in. oczyszcza powietrze oraz obniża temperaturę. W celu uświadomienia społeczeństwa jak dużym problemem jest betonowanie miast, pod koniec 2016 r. powstała kampania społeczna „Krajobraz mojego miasta” wraz z filmem szkoleniowym.

Głównym zamiarem kampanii było uwrażliwienie władz samorządowych, instytucji, a przede wszystkim społeczeństwa na konieczność właściwego planowania przestrzeni miejskiej, ograniczenie umiejscawiania wielkoformatowych banerów na zabytkowych budynkach oraz wkomponowaniu zieleni w przestrzeń miejską.

Przykładem inwestycji, podczas której Podlaska Konserwator Zabytków przeprowadziła liczne konsultacje, w sprawie uwzględnienia nasadzeń zieleni, jest rewitalizacja Starego Rynku w Łomży.

Wizualizacja rynku w Łomży po przebudowie, projekt: Atelier ZETTA

Tak zwana betonoza w polskich miastach to plaga. W ostatnich miesiącach do niechlubnej listy zabetonowywania miast dołączają kolejne. Niedawno opisywaliśmy: 

Są też pozytywne przykłady. Niestety stanowią one mniejszość: 

źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku

Czytaj też: Ciekawostki | Zabytek | Miasto | whiteMAD na Instagramie

Zobacz też:

Betonoza w Leżajsku i kuriozalne tłumaczenie zastępcy burmistrza