Bronisław Zelek podczas pracy, fot. z archiwum Waldemara Świerzego

Bronisław Zelek i jego twórczość. Premiera książki o dorobku artysty

Bronisław Zelek jest znany głównie jako znakomity plakacista oraz projektant krojów pisma. Jego plakat do filmu “Ptaki” z 1965 roku jest jednym z najbardziej poszukiwanych plakatów w Polsce i na świecie, został użyty w kolekcji młodego projektanta Junya Watanabe w kolekcji wiosna/lato 2017 domu mody Comme des Garçons. Jako jeden z nielicznych polskich plakatów znajduje się także w kolekcji MoMA w Nowym Jorku. Najbardziej znanym krojem pisma zaprojektowanym przez artystę jest krój New Zelek, używany od 50 lat przez projektantów z całego świata. Najbardziej spektakularnym projektem z jego użyciem jest logo Microsoft z 1980 roku.

Mało kto jednak wie, że Zelek tworzył również obrazy. Jak sam mówił „litera prześladuje mnie przez całe życie…” i co ciekawe prześladowała go także w tej dziedzinie, z reguły mającej niewiele wspólnego z typografią. Koncepcję cyklu obrazów „Ptaki”, nawiązującego do słynnego plakatu do filmu pod tym samym tytułem, stanowi występujące w kilku językach słowo tytułowe naniesione na płótno za pomocą stempli. Tak jak w przypadku innych obrazów artysty, jednym z etapów procesu twórczego są próby kompozycyjne stworzone przy pomocy komputera. Mimo kilku śmiałych kolorystycznie szkiców, w finalnych koncepcjach Zelek wykorzystuje głównie czerń, szarość i biel, czerwień, błękit i żółć traktując jedynie jako ich dopełnienie. Wyrazy umieszczone na płótnie różnią się wielkością, gęstością ułożenia, kątem nachylenia, kolorem. Ze względu na sposób ich nanoszenia swoją niedoskonałością przypominają nieco odcisk drewnianych lub metalowych czcionek.

Zelek przy jednym z obrazów w wiedeńskim studiu, fot. z archiwum B. Zelka

Muzyka towarzyszyła Zelkowi podczas codziennej pracy w studio, w zależności od nastroju wybierał wykonawcę i ruszał do sztalug. Zawsze otwarty i zainteresowany wszystkim, co nowe artysta zafascynowany był nie tylko muzyką minimal, ale także przenikaniem muzyki elektronicznej do klasycznych gatunków, jak rock czy jazz. Jednak to nie muzyka towarzysząca mu na co dzień zainspirowała go do stworzenia cyklu obrazów “Studio”. Impulsem do jego powstania było muzyczne miasto Waidhofen. Dwanaście obrazów w nurcie abstrakcji geometrycznej miały wyrażać rytm i brzmienie epoki cyfrowej. Indywidualna wystawa zorganizowana została w 2017 roku w nowoczesnym wnętrzu Stadtgalerie Waidhofen an der Ybbs w dolnej Austrii. Były to ostatnie obrazy artysty.

Zelek w swojej pracowni w Dolnej Austrii, fot. Marian Misiak

Książka o Bronisławie Zelku autorstwa Małgorzaty Bartosik jest dostępna w przedsprzedaży przez cały marzec 2023 na kickstarter.com, gdzie możecie także dowiedzieć się więcej o projekcie.

Zobacz również: Grafika | Logo | Malarstwo | Ciekawostki