Kosowo w ostatnim czasie intensywnie inwestuje w kulturę, budując swoją tożsamość poprzez sztukę i muzykę. Kraj dynamicznie rozwija swoją scenę artystyczną, a nowy Teatr Opery i Baletu w Prisztinie stanie się symbolem tego procesu. Efektowny budynek, zaprojektowany przez duńską pracownię BIG we współpracy z ALB-Architect, będzie nie tylko nowoczesnym centrum sztuki performatywnej, ale także wyrazem bogatego dziedzictwa i kreatywnej przyszłości Republiki Kosowa.
Zaprojektowany przez BIG we współpracy z ALB-Architect, Teatr Opery i Baletu Kosowa w Prisztinie będzie mieścić cztery sale widowiskowe oraz nowy plac publiczny. Jako pierwsza opera w Republice Kosowa, budynek stanie się symbolem bogatego i zróżnicowanego dziedzictwa kulturowego kraju, odzwierciedlając jednocześnie nową tożsamość miasta, zakorzenioną w kreatywności i zaangażowaniu w rozwój sztuki. Ambitny projekt, zlecony przez Ministerstwo Kultury, Młodzieży i Sportu Kosowa (MKRS), stanie się nowym domem dla Filharmonii Kosowa, baletu oraz opery. Budynek będzie obejmował salę koncertową o pojemności 1200 osób, salę teatralną na 1000 miejsc, salę kameralną dla 300 widzów, pokój teatralny oraz centrum edukacyjne i konferencyjne. Obiekt zostanie zlokalizowany w pobliżu Pałacu Młodzieży i Sportu, stadionu Fadil Vokrri oraz Ministerstwa Usług Publicznych, tworząc nowy kulturalny kompleks w sercu miasta.
„Jako jedno z koronnych osiągnięć Rządu Republiki Kosowa w ostatnich latach, zwycięski projekt to arcydzieło, które wynosi naszą stolicę, Prisztinę, na światową mapę architektury i kultury. Budynek ten stanie się siedzibą co najmniej czterech instytucji o szczególnym znaczeniu dla naszego ekosystemu kulturalnego, a jednocześnie będzie dowodem na zaangażowanie Republiki w kulturę Kosowa” – mówi Hajrulla Çeku, Minister Kultury, Młodzieży i Sportu Republiki Kosowa.
BIG proponuje prosty i funkcjonalny układ sal widowiskowych, otoczonych falistą fasadą pokrytą płytkami fotowoltaicznymi. Forma budynku nawiązuje do swobodnie układających się kształtów kostiumów scenicznych oraz tradycyjnej, dzwonowatej spódnicy Xhubleta noszonej przez kobiety w Kosowie. Centralna lokalizacja teatru zapewnia dogodny dostęp pieszy zarówno na poziomie ulicy, jak i z wyższego poziomu podium Pałacu Młodzieży i Sportu. Istniejąca platforma zostanie przedłużona i płynnie połączona z teatralnymi schodami zewnętrznymi, tworząc tętniący życiem plac publiczny. Falista forma teatru naturalnie wyznacza wejścia oraz kluczowe przestrzenie, prowadząc gości do centralnej sali, otwartej z każdej strony. Hol wypełniony będzie naturalnym światłem wpadającym przez centralny świetlik, co stworzy ciepłą i zapraszającą atmosferę.
Jednolita estetyka wnętrz przestrzeni widowiskowych łączy zakrzywione elementy drewniane, które nadają wnętrzu rzeźbiarskiego charakteru, zachowując jednocześnie funkcjonalność. Główna sala koncertowa oferuje kameralne strefy zapewniające optymalny widok na scenę, natomiast trójpoziomowa sala teatralna łączy w sobie monumentalność i intymność, uzupełnianą przez pełnowymiarowy system zawieszenia scenicznego i ukryte mosty techniczne. Sala teatralna oraz elegancka sala kameralna zapewnią dodatkowe możliwości dla różnych form artystycznej ekspresji. Wszystkie przestrzenie widowiskowe będą charakteryzowały się matowym wykończeniem drewna, kontrastującym z głębokim aksamitem tapicerki oraz zasłonami akustycznymi dostosowanymi do każdej sali. Budynek otacza nawierzchnia z naturalnego kamienia oraz seria zielonych wysp i wijących się ścieżek. Wyspy zostaną obsadzone różnorodną roślinnością, w tym bukami, które będą wspierać bioróżnorodność, zapewniać sezonowe zmiany krajobrazu oraz oferując cień.
Teatr Opery i Baletu Kosowa – informacje
Projekt: BIG Studio
Partnerzy prowadzący: Bjarke Ingels, Andreas Klok Pedersen, Andy Young
Kierownik projektu i główny projektant: Mike Yue Yin
Zespół: Ania Podlaszewska, Masha Tatalovic, Jasmine Yang, Enija Skeltona
Powierzchnia: 42 395 m kw.
Lokalizacja: Prisztina, Republika Kosowa
Klient: Ministerstwo Kultury, Młodzieży i Sportu (MKRS) – Rząd Kosowa
Współpracownicy: ALB-Architect, Charcoalblue, bloomimages, bucharest.studio, IMIGO
Czytaj też: Miasto | Kultura | Sztuka | Architektura | whiteMAD na Instagramie
