Chilehaus to dziesięciopiętrowy budynek biurowy usytuowany w dzielnicy Kontorhausviertel w Hamburgu. Uważany jest za wyjątkowy przykład ceglanego ekspresjonizmu, typowego dla architektury lat 20. XX wieku. Budynek został zaprojektowany przez niemieckiego architekta Fritza Högera i zrealizowany w latach 1922–1924 na zlecenie Henry’ego B. Slomana, zamożnego niemieckiego przedsiębiorcy. W 2015 roku Chilehaus, wraz z całym obszarem Speicherstadt i Kontorhausviertel, został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, co dodatkowo podkreśla jego historyczne i kulturowe znaczenie.
Chilehaus mieści się w centralnej części dzielnicy Kontorhausviertel, na południowym skraju centrum Hamburga, w bezpośrednim sąsiedztwie Speicherstadt i w pobliżu portu. Budynek znajduje się przy Burchardplatz 1, otoczony ulicami Burchardstrasse i Pumpen, a dzieli go ulica Fischertwiete, którą wkomponowano w jego strukturę. Powstanie Chilehaus jest ściśle związane z osobą Henry’ego B. Slomana, który po wielu latach spędzonych w Chile, gdzie dorobił się fortuny na handlu saletrą chilijską, powrócił do Hamburga. W czasie hiperinflacji Republiki Weimarskiej Sloman był jednym z najbogatszych ludzi w Hamburgu, co pozwoliło mu na realizację ambitnego projektu budowy imponującego biurowca.
J.-H. Janßen, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Pod koniec lat 20. XX wieku dzielnica Kontorhausviertel potrzebowała modernizacji. Miasto Hamburg zdecydowało się na sprzedaż działek w tej okolicy pod nowe inwestycje. Sloman wygrał przetarg na grunt w centrum dzielnicy, pokonując konkurencję, w tym hamburskiego bankiera Maxa Warburga, który miał już gotowy projekt budynku. Sloman jednak postanowił zlecić wykonanie nowego projektu Fritzowi Högerowi, który wielokrotnie modyfikował plany, by dostosować je do wymogów stawianych przez władze miasta. Chilehaus, ukończony w 1924 roku, stał się jednym z największych biurowców w Niemczech przed II wojną światową, oferując ponad 36 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni użytkowej. W 1935 roku budynek został objęty ochroną konserwatorską, a w 1983 roku wpisano go do rejestru zabytków. Obiekt szczęśliwie uniknął zniszczenia podczas alianckich nalotów bombowych na Hamburg z 1943 roku, kiedy zagładzie uległo około 74% powierzchni miasta.
Chilehaus został wzniesiony z ciemnoczerwonej cegły klinkierowej, co nadaje mu charakterystyczny wygląd północnoniemieckiego ekspresjonizmu. Jego bryła przypomina statek, z cegłami, które w różnym oświetleniu odbijają światło w odcieniach niebieskiego, zielonego i fioletowego. Budynek składa się z dwóch bloków po obu stronach Fischertwiete. Zachodni blok ma prostokątny kształt, natomiast wschodni zwęża się w charakterystyczny szpic, przypominający dziób statku. Na tym „dziobie” znajduje się figura kamiennego kondora, autorstwa Richarda Kuöhla, nawiązująca do herbu Chile.
Fasada północna biegnie wzdłuż prostej linii, podczas gdy fasada południowa tworzy łagodny łuk w kształcie litery „S”. Ulica Fischertwiete została wkomponowana w budynek, tworząc arkadowe przejście zamknięte dla ruchu drogowego. Wnętrze Chilehaus jest utrzymane w stylu art déco, co podkreśla jego elegancki i historyczny charakter. Budynek, ze względu na swoją unikalną architekturę i bogatą historię, pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Hamburga.
Źródło: hamburg.com, chilehaus.de
Czytaj też: Architektura | Zabytek | Historia | Podróże | Cegła | Niemcy
