Wycinanki mają swój początek prawdopodobnie w Chinach, ojczyźnie papieru. Dziś przeżywają jednak swój renesans w Ukrainie. Lwowska artystka Daria Alyoshkina zaadaptowała sztukę wycinanki do potrzeb współczesnego designu. Za jej pomocą chce również opowiedzieć historie różnych kobiet.
Wycinanki z papieru początkowo służyły do ozdabiania domostw, w tym także okien i ścian. Wykorzystywano je zwłaszcza przy okazji szczególnych momentów takich jak narodziny dziecka, ślub czy inne wydarzenia ważne dla wiejskiej wspólnoty. Były rodzajem kroniki społeczności, stworzonej z niezwykłą precyzją. Na wycinankach były przedstawiane postaci zwierzęce i ludzkie, a ażurową lekkość zawdzięczały wypełnieniu przestrzeni motywami kwiatowymi i roślinnymi, ale także kształtami geometrycznymi.
Tradycyjne wycinanki tworzone są z papieru poprzez złożenie arkusza minimum cztery razy i wycięcia w nim kształtów. Wszystko po to, aby po rozłożeniu powstał symetryczny obraz. – Dziś, kiedy tworzenie wycinanek nie jest już tylko formą rozrywki i zdobienia domu, tworzy się wycinanki z materiałów, a nawet skór, korzystając z profesjonalnych noży i nożyc, często rezygnując ze składania i formy odbicia kształtów – mówi Daria Alyoshkina, która wycinankami zainteresowała się jeszcze w dzieciństwie. Pochodzi z artystycznej rodziny, a wychowywała się na Podolu, gdzie ta sztuka jest wciąż żywa.
Daria Alyoshkina tworząc wielkoformatowe wycinanki (mające nawet do dwóch metrów wysokości!) robi to w sposób nowoczesny i niezwykle precyzyjny. Stara się za ich pomocą przedstawić też różne historie i emocje. Tak jest też w przypadku dzieł prezentowanych na wystawie “Kobiety i ich opowieści” prezentowanej do 12 września w Krakowskim Forum Kultury (Galeria MIKO).
– Zaskoczeniem odbiorcy sztuki Alyoshkiny może być fakt, że hołduje ona najbardziej tradycyjnemu sposobowi wykonywania wycinanek. Daria składa swoje ogromne materiały, jakby to była mała kartka papieru, i wycina w nich precyzyjnie zaplanowany uprzednio wzór, przez co wycinanki artystki zachwycają symetrią. Po rozłożeniu płótna, które na tym etapie wygląda jak niezwykły duży płatek, naszym oczom ukazuje się misterna koronka przedstawiająca figury, kształty, historie – informują organizatorzy.
Wielkoformatowe wycinanki artystki stały się wcześniej atrakcją wielu wystaw i projektów w Ukrainie i poza jej granicami, w tym w Polsce, Niemczech, Francji, Korei Południowej, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Belgii, Austrii, Szwajcarii i Danii. Wszystkie prace są autorskie i tworzone przez artystkę własnoręcznie od początku do końca. W swoim dorobku artystycznym, Daria Alyoshkina posiada setki metrów kwadratowych wycinankowych obrazów. Wszystkie wzory haftów są niepowtarzalne, ponieważ powstają na podstawie żywego, improwizowanego rysunku szkicowego. Artystka chętnie eksperymentuje z nowoczesnymi materiałami, które pozwalają formować z płócien dekoracyjnych instalacje artystyczne, scenografię teatralną, ale też elementy dekoracyjne w przestrzeni publicznej i domowej. Sekretem tej techniki jest koronkowa finezja wycinanek Alyoshkiny, która naprawdę imponuje skalą i delikatną grą cieni uwidaczniającą się w różnym oświetleniu. Motywy wycinanek sięgają do głębokich korzeni tradycyjnej estetyki, a zarazem wszystkie otrzymują współczesną autorską interpretację.
Tekst: Tomasz Kobylański / materiały Krakowskiego Forum Kultury
Zdjęcia: Gordiy Starukh
Zobacz również: Ciekawostki | Mozaika | Wystawa | Sztuka | Wydarzenia
