hotel Forum w Krakowie
Hotel w 2003 r. Fot. Błażej Pindor, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Dawny hotel Forum w Krakowie wpisany do rejestru zabytków

Dawny hotel Forum w Krakowie został wpisany do rejestru zabytków. Decyzja ta zapadła 10 października i po jej uprawomocnieniu brutalistyczny obiekt będzie objęty ustawową ochroną. Oznacza to, że wszelkie prace przy nieruchomości będą wymagały zgody konserwatora zabytków. Obecnie w budynku działają punkty gastronomiczne i usługowe, a całość prezentuje niezbyt ciekawy obraz.

Status zabytku i obowiązki właściciela

Wpis do rejestru daje Wojewódzkiemu Urzędowi Ochrony Zabytków w Krakowie możliwość przeprowadzenia kontroli stanu obiektu oraz wydania zaleceń dotyczących niezbędnych prac. Zgodnie z ustawą za utrudnianie kontroli grozi kara od 500 do 2000 zł, a za niewykonanie zaleceń pokontrolnych od 500 zł do 50 tysięcy zł. W przypadku prowadzenia prac bez zezwolenia konserwatora możliwe jest nałożenie grzywny sięgającej nawet 500 tysięcy złotych.

Budynek w 2014 r. Fot. Zygmunt Put Zetpe0202, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Hotel Forum w Krakowie zabytkiem

Decyzję o objęciu hotelu ochroną poprzedziły oględziny budynku, archiwalna analiza oraz uzyskanie opinii Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Jak wskazano w uzasadnieniu, obiekt spełnia kryteria wpisu ze względu na swoje wartości historyczne, artystyczne, naukowe i krajobrazowe. Stanowi przykład modernistycznej architektury w stylu brutalizmu, jest świadectwem modernizacyjnych ambicji lat 70. i 80. XX wieku, a także ważnym elementem tożsamości i panoramy Krakowa. Ponadto zachował oryginalny układ przestrzenny i wysoki stopień autentyczności materiałowej.

Projekt Janusza Ingardena

Hotel Forum powstał według projektu Janusza Ingardena, jednej z czołowych postaci krakowskiej architektury drugiej połowy XX wieku. Budowę rozpoczęto w 1978 roku, a oficjalne otwarcie nastąpiło 15 maja 1988 roku. Obiekt wzniesiono w zakolu Wisły, naprzeciwko Wawelu. Uchodził wówczas za najnowocześniejszy hotel w Polsce. Posiadał cztery gwiazdki i był częścią międzynarodowego systemu hotelowego IHG.

hotel Forum w Krakowie
Fragment budynku w 2019 r. Fot. Kgbo, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Hotel Forum w Krakowie – dawny czar

W siedmiopiętrowym budynku znajdowało się 278 pokoi, w tym 19 jednoosobowych i 15 apartamentów. Obiekt był w pełni klimatyzowany, a jego wyposażenie obejmowało między innymi automatyczne drzwi, elektroniczny zegar zewnętrzny z termometrem, basen, saunę, solarium, studio odnowy biologicznej, korty tenisowe, minigolf oraz kasyno. Na terenie hotelu działały także restauracje, bary, sklepy, biuro podróży i liczne punkty usługowe. W salach konferencyjnych organizowano spotkania i przyjęcia dla kilkuset osób.

Architektura i forma budynku

Bryła hotelu ma charakterystyczny kształt wydłużonego, wygiętego prostopadłościanu wspieranego na sześciu parach żelbetowych słupów. Elewacje, pochylone w obu kierunkach, tworzą pasy przeszkleń z loggiami od strony rzeki. Nad całością znajduje się cofnięta, przeszklona kondygnacja z dawną panoramiczną kawiarnią. Surowy beton zestawiony ze szkłem i ceramicznymi detalami nadał obiektowi wyrazisty, modernistyczny charakter.

hotel Forum w Krakowie
Hotel dziś. Fot. Google Earth

Hotel Forum w Krakowie – lata świetności i upadek

Pomimo wysokiego standardu i nowoczesnych rozwiązań, hotel funkcjonował jedynie przez 12 lat. Jego zamknięcie tłumaczono problemami konstrukcyjnymi związanymi z wilgocią i zalewaniem piwnic wodami Wisły. W kolejnych latach pojawiały się plany rozbiórki budynku i budowy w tym miejscu nowego osiedla mieszkaniowego, jednak nigdy nie zostały zrealizowane. Od tamtej pory gmach stopniowo popadał w ruinę, pełniąc głównie funkcję nośnika reklam i tła dla miejskich wydarzeń. Dopiero w ostatnich latach część przestrzeni została ponownie zagospodarowana.

Znaczenie wpisu do rejestru zabytków

Wpis do rejestru zabytków otwiera nowy rozdział w historii budynku. Hotel Forum, będący jednym z najważniejszych przykładów polskiego brutalizmu, zyskał formalne potwierdzenie swojej wartości i szansę na zachowanie dla przyszłych pokoleń.

Źródło: tvn24.pl, szlakmodernizmu.plsmartage.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Kraków | Modernizm | Brutalizm Elewacja | Hotel