Długie Ogrody, jedna z ważniejszych arterii historycznego Gdańska, przez lata pozostawała zaniedbana, tracąc swój dawny charakter. Teraz jednak nadchodzi czas zmian. 14 marca w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku ogłoszono wyniki konkursu na zagospodarowanie 2,7-hektarowego obszaru wzdłuż ulicy Długie Ogrody. Sąd konkursowy przyznał nagrody dla trzech najlepszych projektów oraz dwa wyróżnienia. Rywalizacja była zacięta – wpłynęło aż 20 propozycji z Polski i zagranicy, a oceniający zwracali szczególną uwagę na jakość rozwiązań urbanistycznych, funkcjonalność oraz odniesienie do historycznego kontekstu miejsca.
Długie Ogrody wracają do historycznego charakteru
Ulica Długie Ogrody, zniszczona w czasie II wojny światowej, znacząco odbiega od swojego dawnego wyglądu. Miasto Gdańsk oraz Gdański Zarząd Dróg i Zieleni postanowili zatem zainicjować konkurs na jej rewitalizację. Celem projektu było odtworzenie historycznego charakteru tego miejsca, poprawa jakości przestrzeni publicznej oraz zwiększenie udziału zieleni w tkance miejskiej. Prezydentka Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz, podkreśliła, że projekt ma na celu przedłużenie Traktu Królewskiego, czyniąc z Długich Ogrodów reprezentacyjną przestrzeń miejską. „Wnioski z licznych spotkań czy spacerów badawczych były konkretne: zwiększenie ilości zieleni czy poprawa jakości terenów publicznych” – dodała.
Restudio Jacaszek Architekci sp. z o.o. z Gdańska i Saneccy sp z o.o. z Krakowa, autor wizualizacji: Studio 84 Konrad Jamrozik
Zwycięska koncepcja nowej ulicy
Pierwsze miejsce oraz nagrodę w wysokości 50 tys. złotych zdobyła pracownia Restudio Jacaszek Architekci sp. z o.o. z Gdańska oraz Saneccy sp. z o.o. Architektura x Krajobraz z Krakowa. Projekt łączy historyczne nawiązania z nowoczesnymi rozwiązaniami urbanistycznymi, tworząc przestrzeń sprzyjającą mieszkańcom i turystom. Koncepcja zakłada stworzenie harmonijnej przestrzeni miejskiej, w której dominować będzie zieleń i otwarte przestrzenie publiczne. Projektanci inspirowali się dawnym układem urbanistycznym Długich Ogrodów, przywracając historyczne osie widokowe i nawiązując do pierwotnego charakteru tego obszaru.
Nowe Długie Ogrody – kluczowe założenia projektu
Koncepcja zakłada podział Długich Ogrodów na dwie funkcjonalne strefy: przestrzeń spacerową („flaner”) z aleją lipową oraz strefę komunikacyjną, gdzie ruch samochodowy i rowerowy zostanie uspokojony. Główne punkty urbanistyczne to plac przy Bramie Stągiewnej, plac przy Bramie Żuławskiej oraz przestrzeń przed kościołem św. Barbary. Długie Ogrody mają stać się osią miasta, łączącą te kluczowe miejsca. Zieleń odgrywa kluczową rolę w projekcie. Na nowej ulicy powstaną ogrody deszczowe, aleja lipowa oraz zróżnicowane nasadzenia, obejmujące zarówno roślinność ozdobną, jak i funkcjonalną – dostosowaną do warunków miejskich. Roślinność ta będzie pełniła rolę nie tylko estetyczną, ale także ekologiczną, poprawiając mikroklimat oraz retencję wód opadowych.
Długie Ogrody obecnie i w przyszłości. Fot. Google Earth i Restudio Jacaszek Architekci sp. z o.o. z Gdańska i Saneccy sp z o.o. z Krakowa, autor wizualizacji: Studio 84 Konrad Jamrozik
Nowoczesna przestrzeń z poszanowaniem historii
Projekt zakłada ograniczenie przestrzeni przeznaczonej dla samochodów, likwidację nadmiaru parkingów oraz poprawę warunków dla pieszych. Komunikacja zostanie usprawniona dzięki nowym rozwiązaniom drogowym, takim jak ulice jednokierunkowe i przekształcenie Długiej Grobli w przestrzeń pieszą. Projekt przewiduje także instalacje artystyczne, np. symboliczne elementy wodne przed kościołem św. Barbary oraz stylizowane obiekty małej architektury nawiązujące do historycznego charakteru Gdańska. Dodatkowo, projektanci planują wykorzystanie naturalnych i trwałych materiałów, takich jak granit, drewno i stal, co podkreśli wysoką jakość przestrzeni publicznej i zapewni jej trwałość na lata. Iluminacja architektoniczna podkreśli kluczowe elementy krajobrazu miejskiego, wzmacniając walory estetyczne obszaru.
Podium konkursowe
Drugie miejsce i nagrodę w wysokości 30 tys. złotych zdobyła pracownia REGIO Sp. z o.o. z Warszawy. Trzecie miejsce (20 tys. złotych) zajęli Alicja Aydar, Aleksandra Walas, Piotr Banaszek, Michał Szymański oraz Jakub Wichtowski.
Projekt: Restudio Jacaszek Architekci sp. z o.o. z Gdańska i Saneccy sp z o.o. z Krakowa
Zespół autorski: Maciej Jacaszek, Marek Sanecki, Piotr Smolnicki, Rafał Jacaszek, Agnieszka Sanecka, Marta Marszałek, Patrycja Kowalska, Filip Murzhak, Joachim Borzyszkowski
Wizualizacje: Studio 84 Konrad Jamrozik
Źródło: Gdański Zarząd Dróg i Zieleni
Czytaj też: Gdańsk | Renowacja | Zieleń | Ekologia | Urbanistyka
Długie Ogrody obecnie i w przyszłości. Fot. Google Maps i Restudio Jacaszek Architekci sp. z o.o. z Gdańska i Saneccy sp z o.o. z Krakowa, autor wizualizacji: Studio 84 Konrad Jamrozik
