Dom forteca. Powstanie w otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego.

Dom forteca XS, bo tak nazwano projekt, zaprojektowali architekci z pracowni Autograf Studio. Architekci inspirowali się między innymi dziedzińcem Zamku Królewskiego na Wawelu. Dom forteca powstanie na przedmieściach Krakowa, w otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego.

Forteca jako budowla obronna jest wznoszona od starożytności aż do czasów nowożytnych. Zupełnie nowa forma fortecy to dom- współczesna twierdza. Miejsce które z założenia ma stwarzać strefę bezpieczną dla mieszkańców zyskuje dodatkowe atrybuty poprzez kształt bryły oraz ruchomą elewacje. Współczesna twierdza nie ma nic wspólnego z systemem fortyfikacji średniowiecznych miast- zostaje przeniesiona na wieś, zmienia się jej skala- powstaje Forteca. Ze względu na swoje niewielkie gabaryty nazwana – XS. Wpasowany w sąsiedztwo wielobok wyróżnia się materiałem- bryła pokryta w całości  kortenem, wygląda jak statek kosmiczny, enigmatyczny obiekt który wylądował na pięknej zielone łące.


Zdecydowanie odcinająca się od otoczenia, geometryczna forma wygląda jak wklejona zupełnie z innej ilustracji. Mimo wyraźnego odcięcia brązowo- pomarańczowej budowli na tle, dom zmienia swój wyraz wraz z porami roku: całkowity kontrast jest osiągnięty w zimie kiedy na białej pokrywie śniegu stoi rdzawy budynek, na wiosnę kiedy zieleń wokół rozkwita struktura stwarza wręcz niewygodny dla oka kontrast. W lecie gdy spalona słońcem natura traci swoje nasycone barwy obiekt nieco bardziej znika w krajobrazie. Całkowite zjednoczenie następuje jesienią gdy las Parku Narodowego przybiera piękne brązowo- żółte kolory i wchłania całą bryłę w sposób naturalny. W przeciągu roku przebiega cały cykl zanikania i pojawiania się Fortecy na horyzoncie. 

“Dom Forteca XS właśnie uzyskał pełnomocne pozwolenie na budowę i właśnie zaczynamy jego realizację. Obiekt znajduje się w Krakowie w Otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego i jest naszym najmniejszym, najskromniejszym i najbardziej kameralnym projektem domu jednorodzinnego jaki dotychczas popełniliśmy.” – dodaje architekt Marcin Galas

Drugim motywem który odnosi się do historii architektury jest wewnętrzny dziedziniec. We współczesnej fortecy ma on te same funkcje co podwórka historyczne – jest użytkowy i reprezentacyjny. Kontekst domu pod Krakowem kieruje nasze skojarzenia bezpośrednio na dziedziniec Zamku Królewskiego na Wawelu.

Jednak jego forma jest zupełnie różna. Kameralna oaza stwarza strefę prywatną i przytulną, nie jest monumentalna ani przytłaczająca. Brak w niej zbędnych detali i przesadnych ozdobników. Strefa wejściowa prowadzi przez ogród stworzony w zaciszu muru. Minimalistyczna architektura zostaje dopełniona naturalnymi elementami: zielenią, skałą i wodą. Ogród jest dopełnieniem bryły, jest integralną jego częścią. Przywodzi na myśl projekty ogrodów japońskich gdzie harmonia wiedzie prym a człowiek jest podporządkowany naturze. Cały zgiełk współczesnego świata zostaje wyizolowany za murem. Dla użytkowników liczy się tylko przestrzeń ogrodu zintegrowana z salonem i kuchnią. Strefa dzienna nie ogranicza się tylko do wnętrza. 

O architektach:
Autograf Studio – pracownia projektowa została założona przez Marcina Galasa i Tomasza Smugę w 2006 roku. Podstawowy profil działalności firmy to architektura. Wykonujemy projekty architektoniczne budynków, obiektów, wnętrz, mebli, urbanistyczne przestrzeni miejskich oraz ogrodów. W swojej pracy zadowolenie inwestora stawiamy na pierwszym miejscu, wynikiem tego są realizacje dokładnie odpowiadające wymaganiom klienta.

Autograf Studio poza projektowaniem obiektów architektonicznych oferuje także doradztwo w zakresie terenów pod inwestycję, służymy pomocą w znalezieniu partnerów dla ich realizacji.
Praktyka zawodowa jest dla nas ściśle powiązana z działalnością naukowo dydaktyczną i doświadczeniem zdobywanym podczas pracy ze studentami na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Każdy projekt traktujemy jak nowe wyzwanie więc do każdego tematu staramy się podchodzić niekonwencjonalnie.

Czytaj też: Dom jednorodzinny | Polska | Kraków | Architektura

Nazwa projektu: Forteca XS – Dom jednorodzinny
Powierzchnia: 170 m2
Lokalizacja: Kraków. Otulina Ojcowskiego Parku Narodowego
Inwestor: prywatny
Status: Wydane pozwolenie na budowę.
Początek realizacji: 2021 rok
Autorzy: architekt Marcin Galas, architekt Tomasz Smuga; Autograf Studio