Andrzej Stempa, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Dom Ludowy w Sosnowcu: zakopiański styl w sercu Zagłębia

Dom Ludowy w Sosnowcu, znany również jako Gospoda w Niemcach lub Klub w Niemcach, to jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków w dzielnicy Ostrowy Górnicze. Budynek wzniesiony w latach 1902-1903 stanowi doskonały przykład stylu zakopiańskiego, który w tamtych czasach był promowany jako narodowy styl budownictwa drewnianego.

Dom Ludowy został zaprojektowany przez warszawskich architektów Franciszka Lilpopa i Kazimierza Jankowskiego, którzy inspirowali się stylem zakopiańskim propagowanym przez Stanisława Witkiewicza. Budynek wyróżnia się bogato zdobionymi elewacjami oraz elementami snycerki i ciesiołki, które nawiązują do architektury podhalańskich chat. Mimo że jego skala i rozmach bardziej przypominają zakopiańskie sanatoria i hotele niż tradycyjne chaty, obiekt zachowuje unikalny, nieco egzotyczny charakter na tle lokalnej zabudowy.

Budynek w latach 30. Źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa


W momencie powstania, Dom Ludowy pełnił wiele funkcji. Był miejscem spotkań i wypoczynku dla urzędników oraz wyróżnionych pracowników Warszawskiego Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych, które było inicjatorem i fundatorem budowy. W budynku mieściły się m.in. gospoda górnicza, biblioteka i czytelnia, sala balowa, sala bilardowa, restauracja oraz sala teatralna. Otoczony terenem parkowym, Dom Ludowy stanowił centralny punkt życia społecznego i kulturalnego osiedla urzędniczego.

Dom Ludowy
Mkos, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons

Po zakończeniu II wojny światowej, Dom Ludowy przekształcił się w Dom Kultury Kopalni Kazimierz-Juliusz, pełniąc tę funkcję aż do końca lat 70. XX wieku. Było to miejsce, gdzie społeczność lokalna mogła uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych, co podkreślało jego znaczenie jako centrum życia społecznego.

Andrzej Stempa, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Obiekt niedawno został sprzedany i nie ma możliwości wejścia do środka, natomiast obok działa szkółka drzew „Alicja”, dzięki czemu można wejść na teren posesji i podziwiać Dom Ludowy z zewnątrz. Warto podkreślić, że budynek zachował wiele oryginalnych elementów, takich jak drewniane stropy, stolarka okienna i drzwiowa, piece kaflowe oraz różne detale wystroju wnętrz. Dzięki zaangażowaniu obecnych właścicieli, od 1993 roku trwa systematyczna renowacja obiektu, która przywraca mu dawną świetność.

Źródło: wikizaglebie.pl, slazag.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Historia | Zabytek | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie