Dom w starym wiatraku na Lubelszczyźnie. Architekci zmienili ruinę w cudo!

·3 maja 2022

Dom w starym wiatraku to nie tylko świetna metamorfoza, ale i ciekawa historia! Zaczyn pod projekt powstał w 2014 roku w ramach międzynarodowego konkursu Współczesny Dom Wiejski. Praca Tomasza Padło i Michała Kucharskiego została wyróżniona na etapie krajowym. Projekt został dostrzeżony po latach przez Inwestora z Lubelszczyzny, który znalazł się w posiadaniu starego wiatraka. Wstępna koncepcja przeszła niezbędne modyfikacje, została dostosowana do wymagań klienta i uwarunkowań technicznych oraz lokalnych.

Dom w starym wiatraku / KONTEKST
Budynek został zaprojektowany jako wpisujący się w wiejski krajobraz. Jego forma to znany, charakterystyczny i mocny element tradycyjnej zabudowy wsi polskiej. Obiekt służył historycznie do mielenia zboża, wykorzystując siłę wiatru. Znajdował się w wielu miastach i wsiach na terenie Polski i innych krajów europejskich. Do czasów rewolucji przemysłowej ilość młynów powiększała się i rosła ich popularność. Ze względu na sposób działania, wiatraki były zazwyczaj wyeksponowane w panoramie ówczesnych miast.

Dom w starym wiatraku / FUNKCJA i FORMA
Budynek stara się sprostać nowoczesnemu charakterowi użytkowania i wypełniać należycie swoją nową funkcję – mieszkaniową. Stary młyn zyskuje drugie życie i unowocześniony wygląd, nie tracąc swojego pierwotnego wyrazu i formy. Wyzwaniem okazało się zawarcie w bryle niezbędnego programu funkcjonalno-użytkowego. Ze względu na swe dotychczasowe przeznaczenie obiekt był bardziej wertykalny. Rzut zamykał się w wymiarach zewnętrznych 6,5 x 6,5m. W związku z tym pomieszczenia zostały rozłożone na 3 kondygnacjach nadziemnych i dodatkowej antresoli. Celem uzyskania większej przestrzeni do życia i funkcjonowania zaprojektowano również część podziemną.

Umieszczono tam garaż, pom. techniczne i przestronny salon dla gości. Żelbetowa konstrukcja przykryta ziemią wynosi główną bryłę, a na wysuniętej części utworzono zewnętrzny taras. Kondygnacje nadziemne zawierają pomieszczenia dla głównych użytkowników – rodziny. Na parterze znajduje się przestrzeń dzienna z kuchnią i czytelnią. Otwiera się ona na ogród obszernymi przeszkleniami, a dodatkowe ukryte okno pozwala na wgląd w strefę przedwejściową. Na wyższych piętrach znajdują się sypialnie z łazienkami, a na antresoli – przestrzeń pracy z widokiem na okoliczne pola. Otwór pomiędzy najwyższymi kondygnacjami pozwolił na umieszczenie wewnątrz historycznego koła palecznego. Na parterze osadzono oryginalny kozioł z rozebranego wiatraka.

Dom w starym wiatraku / KONSTRUKCJA
Obiekt ze względu na swoją nową funkcję wymagał wykonania zupełnie nowej konstrukcji. Stare elementy, nadające się do ponownego wykorzystania zostały oczyszczone i odrestaurowane. Dolna część posiada żelbetowe stropy i ściany. Z niej wyprowadzono 4 słupy, na których opierają się kolejne poziomy budynku. W ścianach zewnętrznych wykorzystano stare belki młyna, tworząc tzw. mur pruski we wnętrzach. Wiatrak posiada dwuspadowy dach z drewnianą więźbą o konstrukcji krokwiowo-jętkowej. Dom w starym wiatraku

Dom w starym wiatraku / WYKOŃCZENIE
Wykończenie budynku to połączenie starego z nowym, historii i nowoczesności. Na elewacji użyto desek ze starej konstrukcji. Nowe deski zostały częściowo opalone ogniem. W niektórych miejscach przebija się drugi ważny materiał – żelbet. To on ‘dźwiga’ budynek i okala utworzony wokół niego nasyp. Kolejnym jest szkło. Wykorzystane najbardziej na parterze, w części podziemnej i na antresoli. Pozwoliło to otworzyć wnętrze na otaczającą naturę i rolę. W wyższych partiach budynku zastosowano wysokie pionowe okna. Taki zabieg pozwolił wtopić im się w powtarzalny rytm elewacyjnej deski. Jako pokrycie dachowe zastosowano gont drewniany. Ciekawym pomysłem Inwestora na ogrodzenie posesji jest wykorzystanie starych podkładów kolejowych jako słupków przęseł. Powstanie tego budynku jest połączeniem śmiałego i nowatorskiego pomysłu projektowego, warsztatu technicznego, a także odważnego podejścia Inwestora.

Informacje:
Pomysł pierwotny: Michał Kucharski, Tomasz Padło
Projekt koncepcyjny: Michał Kucharski, Mateusz Piwowarski
Projekt budowlany i wykonawczy: Michał Kucharski, o4architekci Mateusz Piwowarski (http://o4architekci.pl/), Sylwia Ciesielska
Instalacje sanitarne: Kozmik Projekt (http://www.kozmik.pl/)
Wsparcie techniczne: Arkadiusz Szałyga
Zdjęcia: Rafał Chojnacki Fotografia Architektury, (https://rchojnacki.pl/)
Lokalizacja: woj. Lubelskie, okolice Lubartowa

O architektach:
Michał Kucharski – ur. 1990r., pochodzi z Radomia, architekt związany ze Śląskiem, studiował na Politechnice Śląskiej, zdobywca wielu nagród i wyróżnień w konkursach krajowych i międzynarodowych jako współautor, m. in. I miejsce w konkursie na projekt Parku Kultury w, współpraca z UM Ciechanów i stworzenie projektu koncepcyjnego na targowisko miejskie „Zielony Targ” w Ciechanowie, II miejsce w konkursie architektoniczno-urbanistycznym na zagospodarowanie części dziedzińca browaru w Ostrowcu Świętokrzyskim. Jego projekty były publikowane w prasie i portalach branżowych. Współautor domu wiatraka.
Mateusz Piwowarski – ur. 1990r., pochodzi z woj. świętokrzyskiego, architekt związany ze Śląskiem, studiował na Politechnice Śląskiej, zdobywca wielu nagród i wyróżnień w konkursach krajowych i międzynarodowych jako współautor, m. in. II etap i wyróżnienie w konkursie SARP Warszawa na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej obiektów użyteczności publicznej oraz fragmentu Bulwarów Wiślanych, II miejsce w konkursie architektoniczno-urbanistycznym na zagospodarowanie części dziedzińca browaru w Ostrowcu Świętokrzyskim. Od 2017 roku prowadzi pracownię architektoniczną o4architekci. Jego projekty były publikowane w portalach branżowych. Współautor domu wiatraka. Na co dzień pasjonat muzyki.

Czytaj też: Architektura w Polsce | Ciekawostki | Drewno | Ekologia | whiteMAD na Instagramie