Dom z Grotą inspirowany legendą o Smoku Wawelskim powstanie na działce porośniętej paprociami, w bezpośrednim sąsiedztwie Lasu Wolskiego, nieopodal krakowskich Błoń i będzie posiadał widok na cały Kraków. Dom z Grotą to budynek w którym nowoczesny design zakorzeniony jest w legendzie o Smoku. Wawelskim łączy się z ideą architektury ekologicznej i zrównoważonej.
Najnowszy projekt – Dom z Grotą – to budynek, którego unikalny i nowatorski design jest pochodną ekologicznych idei funkcjonalno-przestrzennych oraz zasad tzw. human-centered biophilic design czyli architektury zorientowanej na zdrowie i pomyślność człowieka. Te dwa zagadnienia – nowoczesny design i elementy eko, stają się tutaj nierozerwalną, spójną jednością. Co więcej odwołują się do lokalnej tradycji, historii miejsca, charakteru otaczającego krajobrazu i zasad zrównoważonego rozwoju. Dom z Grotą to architektura biofilna, która oprócz podstawowych zagadnień z zakresu funkcji, estetyki, ergonomii czy wydajności energetycznej, skupia się przede wszystkim na efektywnym dostarczeniu użytkownikowi niezbędnych czynników wpływających na jego harmonijne współżycie z naturalnym środowiskiem, stan psychofizyczny, oraz komfort życia w ogóle.
“Dom zlokalizowany jest na stromym północnym stoku dostępnym z drogi w jego najniższym punkcie. Postanowiliśmy go posadowić możliwie wysoko tak aby od strony północnej generował panoramiczny widok na Kraków, natomiast od strony południowej bezpośrednio łączył się z sąsiadującym Lasem Wolskim.” – mówi Bogusław Barnaś
Aby zoptymalizować komunikację na stromym stoku, zdecydowano się na dwa nietypowe zabiegi funkcjonalno-przestrzenne. “Do domu dojeżdżamy tunelem, który zaczyna swój bieg zaraz po przekroczeniu granicy posesji. Redukujemy w ten sposób problemy z podjazdem i potrzebą odśnieżania czy utrzymania drogi. Tworzymy również większą powierzchnię zieloną działki, chowając infrastrukturę pod ziemią. Dojście piesze do domu, a konkretnie do jej południowej fasady prowadzimy możliwie najkrótszą drogą – nie obchodzimy budynku na około, a zwyczajnie przechodzimy naturalnym, zielonym traktem pod budynkiem nadwieszonym na łagodnie falującym stoku górskim, który skrywa podziemne kondygnacje. Tworzymy tym samym między-kondygnacyjny, zacieniony leśny krajobraz, który nazwaliśmy Grotą.” – dodaje architekt
Główne wejście do domu uformowane jest zarówno przez przestrzeń wspomnianej Groty jak również falujący kształt fasady południowej. To współczesny portal inspirowany wielowiekową tradycją formowania strefy wejścia do budynku, jednak poza podstawowymi funkcjami reprezentacyjnymi posiada elementy dodatkowe pełniące określone funkcje w budynku jak: formowanie i doświetlanie ogrodu leśnego, zadaszenie strefy wejściowej, pełnienie funkcji balastu statycznego dla nadwieszonej konstrukcji budynku jak również podstawy konstrukcyjnej dla schodów wewnętrznych, wykorzystanie cyrkulacji powietrza poprzez zewnętrzny komin wentylujący budynek powietrzem przefiltrowanym leśnym mikroklimatem Groty, przy zastosowaniu inteligentnie sterowanych okien. Kominem wentylującym nazwaliśmy charakterystyczne wyoblenie portalu – fasady południowej. Zasysa on powietrze wydobywające się z wnętrza groty, również formuje podcień, który chroni fasadę południową przed działaniem promieni słonecznych w lecie. U podstawy wspomnianego komina znajduje się automatycznie sterowane okno, które reguluje przepływ naturalnego powietrza do wnętrza budynku, wspomagając naturalną wentylację domu powietrzem przefiltrowanym leśnym mikroklimatem.
Wygięta struktura komina wentylującego czy portalu tworzy we wnętrzu domu otwartą dwupoziomową przestrzeń, zatem ten portal wejściowy pełni funkcję reprezentacyjną nie tylko na zewnątrz, ale również we wnętrzu budynku, w którym przypomina wielką, współczesną, przestrzenną rzeźbę, na której wsparte zostały reprezentacyjne schody, prowadzące na piętro i dalej na wielospadowy, zygzakowaty zielony dach. Został on pokryty łąką kwietną – kolejną dodaną przestrzenią biologicznie czynną, posadowioną ponad przestrzenią leśnej, falującej Groty. Mamy zatem do czynienia z piętrowym układem terenów zielonych oraz ukryciem infrastruktury drogowej pod ziemią. Dzięki temu budynek generuje więcej przestrzeni zielonej niż niezabudowana wcześniej działka. Falujące czy zygzakowate powierzchnie dodatkowo maksymalizują realną powierzchnię zieloną.
Ponad łąką kwietną, na samym szczycie budowli, zaprojektowaliśmy taras widokowy w taki sposób aby lewitował nad ogrodem i nie wymagał balustrady przy zachowaniu pełnego bezpieczeństwa użytkowania. Dzięki temu nie zaburzamy doznań widokowych, obejmujących panoramę całego Krakowa w kierunku północnym, wschodnim i zachodnim, oraz od strony południowej widoku na las Wolski. Na tarasie otulonym łąką kwietną zaprojektowaliśmy również outdoorową kuchnię oraz jacuzzi. Zaprojektowaliśmy również farmę solarną dyskretnie ukrytą w zagłębieniach zygzakowatej łąki.
„To jeden z najbardziej inteligentnych, ekologicznych, nowatorskich i złożonych konstrukcyjnie oraz technologicznie domów jakie kiedykolwiek udało nam się zaprojektować w BXB studio.” – Bogusław Barnaś
W przestrzeni Groty zlokalizowanej pod domem, odnajdziemy również surrealistyczne przeszklenie, które nazwaliśmy Smoczym Okiem. Łączy ono optycznie przestrzeń ogrodu i wewnętrznego domowego basenu zlokalizowanego w strefie dziennej. Jest to bajkowy, surrealistyczny świetlik odbijający się w lustrzanej płaszczyźnie podbitki, która multiplikuje efekt przestrzenny i wizualny tajemniczej leśnej Groty.
Parter budynku, który lewituje nad Grotą dzięki opracowanej stalowej konstrukcji mostowej stabilizowanej przez żelbetowy balast portalu wejściowego, mieści otwartą strefę dzienną – dwupoziomowy hol wejściowy, salon otwarty widokowo na północną panoramę Krakowa oraz południowy Las Wolski, widokową kuchnię w północno zachodnim narożniku domu oraz południowo-zachodnią jadalnię zlokalizowaną bezpośrednio przy zewnętrznym tarasie przyległym do Lasu Wolskiego. Na parterze zlokalizowaliśmy również strefę spa z przeszklonym z trzech stron basenem, który posiada dostęp do zewnętrznych tarasów. Zapewni to optymalne korzystanie z basenu przez cały roku.
Część dzienna ma charakter nowoczesnego, modernistycznego, w pełni przeszklonego wnętrza. Piętro formują przestrzenie mniejszych pomieszczeń, których wnętrza przypominają przytulne chatki przykryte dwuspadowymi sklepieniami dachowymi.
Budynek wyposażyliśmy w windę i schody, które komunikują nas z poszczególnymi kondygnacjami, również z przestrzenią podziemną, poziomem -1 oraz -2. Tutaj zlokalizowaliśmy fitness, pomieszczenia techniczne oraz halę garażową. Przestrzeń ta zaprojektowana została w taki sposób aby specjalnie uformowane studnie doświetlające zapewniły dostęp światła dziennego do wszystkich kondygnacjach podziemnych.
Fasada głównej bryły budynku wykończona zostanie dynamicznie układaną cegłą, która przywołuje na myśl łuski baśniowego Smoka Wawelskiego. Cegła odwołuje się również do krakowskich tradycji, wszechobecnej tutaj cegły formującej okoliczne domy, kamienice czy fortyfikacje na Wzgórzu Wawelskim.
Budynek wyposażony zostanie w najnowsze systemy inteligentne, które zapewnią mu optymalną wydajność energetyczną zespoloną z naturalnym środowiskiem, geotermię, systemy nawadniania, systemy wykorzystania wody deszczowej, systemy ogrzewania i chłodzenia ściennego, pompy ciepła, naturalną wentylacje, wykorzystanie energii solarnej. Budynek poprzez racjonalną strukturę architektoniczną współpracuje ze środowiskiem naturalnym, oświetleniem, stronami świata, topografią, wiatrem, wodą, osiami widokowymi, florą i fauną – lasem i łąką.
Metryka Projektu:
Projekt: Dom z Grotą – Human Centered Biophilic Design
Autor: : BXB studio Bogusław Barnaś / www.BXBstudio.com
Zespół: Bogusław Barnaś, Urszula Furmanik, Justyna Duszyńska-Krawczyk, Bartłomiej Mierczak, Monika Kalinowska, Magdalena Fuchs, Wojciech Buchta, Marcin Barański, Marcin Owczarek, Aleksandra Gawron, Bartłomiej Szewczyk, Łucja Janik, Bartosz Karwat, Katarzyna Trzepałka, Aleksandra Parchem.
Kategoria: Dom Jednorodzinny
Powierzchnia: ok. 1000 m2
Lokalizacja: Kraków, Polska
Rok 2022-2023
Klient: Prywatny
Materiały video na youtube – doskonale obrazuje złożoną strukturę domu:
O pracowni:
Bogusław Barnaś (BXBstudio) – ukończył Architekturę na PK oraz FH Muenster w Niemczech. W 2009 założył BXBstudio skupiając doświadczenie zdobyte m.in w Londynie u Normana Fostera. W latach 2012-2017wykładał na KAAFM. W 2014 zaliczony do grona 20 najbardziej utalentowanych młodych architektów świata wg wydawnictwa Wallpaper*. W 2015 w gronie 15 najlepszych polskich architektów przed czterdziestką wg Property Design. W roku 2018 otrzymał nagrodę „Architekci Małopolski 2017” za projekt Małopolskiej Chaty Podcieniowej oraz PLGBC Green Building Awards za najlepszy projekt ekologiczny dla Eco Warsaw Tower. W tym samym roku Property Design umieściło BXBstudio na liście 25 najpopularniejszych polskich biur architektonicznych. W 2019 ponownie nagrodzony przez PLGBC za Dom Symbiotyczny w kategorii najlepszy projekt ekologiczny.
“W BXBstudio projektujemy budynki, które są jednocześnie nowoczesne i nawiązujące do tradycji. To połączenie pozwala nam kreować ciekawe formy czego przykładem jest prezentowana Polska Zagroda, będąca transformacją typowego wiejskiego gospodarstwa na nowoczesną rezydencję. W miejsce pięciu istniejących budynków gospodarczych przeznaczonych do rozbiórki, zaproponowaliśmy pięć współczesnych Stodół Polskich. Kreują one bardzo ciekawą przestrzeń. Z jednej strony tworzą kameralny dziedziniec razem z istniejącym, historycznym, Domem Starym, który został przez nas zrewitalizowany, a z drugiej strony niezwykle dynamicznie otwierają się na otaczający krajobraz, pełen bujnej zieleni i niewielkich stawów.
Przyjęta filozofia projektowa w BXBstudio, to szczególny nacisk na relacje człowieka z naturą w odniesieniu do miejsca, historii i tradycji. Relacja ta wynika z poszukiwania kontekstu kulturowego, ale jednocześnie poszukiwania współczesnej formy, współczesnego designu. Wierzymy, że ten sposób kreowania przestrzeni zapewnia naszym budynkom trwałość i ponadczasowość, że dzięki temu nie są one anonimowe, pozbawione duszy, że są czymś więcej niż tylko nowoczesnym budynkiem.” – mówi architekt Bogusław Barnaś
Więcej prac autorstwa Bogusława Barnasia opisywaliśmy przy okazji poniższych artykułów:
źródło: materiał prasowy / BXB Studio / www.bxbstudio.com
