Z nowych mebli mogą korzystać mieszkańcy Polskiego i Czeskiego Cieszyna. Konstrukcje wykonali studenci, uczestnicy warszatów projektowych Mood for Wood, które po raz drugi odbyły się na granicy Polski i Czech. Uczestnicy wykonali drewniane meble pracując z ekspertami.
Tegoroczna 11 edycja warsztatów zgromadziła studentów z Polski, Czech, Słowacji i Węgier w Cieszynie, mieście zlokalizowanym na polsko-czeskiej granicy. Uczestnicy zmierzyli się z wyzwaniem, jakim było stworzenie 3 mebli po polskiej stronie granicy i 3 mebli po czeskiej stronie granicy, odpowiadających na hasło wydarzenia – Revival. Część grup pracowała na terenie Zamku w Cieszynie, najstarszej części miasta. Wzgórze zamkowe mieści jedne z najcenniejszych zabytków Cieszyna – Wieżę Piastowską oraz Rotundę św. Mikołaja i św. Wacława. W tym cennym historycznym kontekście powstały 2 projekty dedykowane zlokalizowanej w budynku pałacu myśliwskiego Habsburgów herbaciarni Laja, Państwowej Szkoły Muzycznej oraz jeden projekt przy znajdującym się przy podnóżu wzgórza instalacji Open Air Museum. Pozostałe grupy tworzyły swoje projekty w Czechach, na terenie Rezerwatu Przyrody Hrabinka, przy zaporze wodnej. Zapora została zbudowana w latach 50. XX wieku jako teren rekreacyjny dla mieszkańców Czeskiego Cieszyna. Obecnie Zbiornik pełni funkcje przeciwpowodziowe, krajobrazowe, estetyczne, biologiczne i rekreacyjne. Jest niezwykle popularnym miejscem dla mieszkańców. Trzy projekty, które powstały na terenie Hrabianki dedykowane są rekreacji piknikowej, wędkowaniu oraz odpoczynkowi przy piciu herbaty.
Pierwszym meblem po polskiej stronie granicy jest Table for… too, który powstał u podnóży Wzgórza Zamkowego w pobliżu Open Air Museum – wielokrotnie nagradzanej przestrzeni publicznej autorstwa architekta Roberta Skitka. Tutorami prowadzącymi tą grupę byli węgierscy architekci: Andres Cseh oraz Szilard Koninger z pracowni CAN architects. Wybrana do projektu lokalizacja to niepozorne wzniesienie między Olzą a Młynówką leżące u zbocza Wzgórza Zamkowego. Z pięknym widokiem z jednej strony na brzegi Olzy i czeską granicę, a drugiej na porastający Wzgórze Zamkowe rezerwat bluszczu. Projektanci zdecydowali się na prosty mebel – nie przytłaczający form Open Air Museum – jedną prostą linię: stół, archetyp wspólnego siedzenia. Mebel zaprasza i łączy wszystkich z obu stron granicy, która znika poprzez spotkania, dyskusje, wspólnie spędzony czas. Stół oparty na niewielkim wzniesieniu tworzy różnorodne przestrzenie, które zapewniają komfort spędzania czasu przy stole dla osób w każdym wieku, o każdym typie sylwetki i dają możliwość organizacji różnorodnych wydarzeń. Stół zmiania się w zależności od jego użytkowników staje się placem zabaw dla dzieci, barem dla nastolatków, salą koncertową dla muzyków ulicznych, miejscem spotkań miejscowego koła dziewiarskiego, oczywistym miejscem pierwszego pocałunku – a czasem po prostu ławką dla kogoś, kto chce położyć się w lesie w otoczeniu natury. Grupie młodych projektantów pracującej na tej lokalizacji bardzo zależało by wpleść historię podzielonego miasta we współczesną konstrukcję – dlatego zdecydowali się zebrać przy pomocy mieszkańców i wykorzystać w swoim projekcie stare, zniszczone nogi stołów i krzeseł z obu miast – by podkreślić różnorodność i skomplikowaną historię tego miejsca- by było to prawdziwe miejsce spotkań z którym mogą się utożsamiać mieszkańcy z obu stron granicy.
Czeska pracownia projektowa OBJEKTOR- architekci Vaclav Suba i Jakub Červenka – była odpowiedzialna za grupę, która stanęła przed niezwykle trudnym zadaniem- zaprojektowaniem mebli na Wzgórzu Zamkowym – dla młodych muzyków uczących się w znajdującej się w pobliżu Państwowej Szkole Muzycznej im. I. Paderewskiego. Projekt grupy nie tylko musiał zdobyć przychylność przyszłych odbiorców- młodych muzyków oraz władz Zamku Cieszyn i Miasta, ale także Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – który sprawuje pieczę nad całym Wzgórzem Zamkowym. W wyniku konsultacji powstał mebel o nazwie Music Platform, który obok funkcji przestrzeni dla kameralnych koncertów, ma pełnić także rolę przestrzeni spotkań dla odbywających się na Zamku cykli wydarzeń kulturalnych.
Mebel umiejscowiony został na niewielkim wzniesieniu z jednej strony graniczącym z zabytkowym budynkiem informacji turystycznej i administracji Zamku, a z drugiej ograniczonym ścieżką prowadzącą na szczyt Wzgórza Zamkowego. Wysokie jesiony rosnące z trzech stron tworzą gęste zielone tło dla sceny, będącej jednym z dwóch elementów konstrukcji. Scena składa się z trzech kwadratowych modułów o wymiarach 1.8×1.8 m położonych na długiej na 7.4 m belce z drewna klejonego. Dwa moduły mają ruchome elementy, które rozłożone tworzą wygodne oparcie dla czterech osób – z jednej strony w pozycji siedzącej, a w drugiej półleżącej. Złożone tworzą płaską scenę, która może pomieścić kilkoro muzyków. Naprzeciwko sceny znajduje się długa na 5 m ławka wykonana z trzech dużych belek z drewna klejonego- stanowiąca miejsce dla niewielkiej widowni.
Ostatnim meblem, który powstał po polskiej stronie granicy jest mebel Teahouse stworzony na dziedzińcu zamkowym – we współpracy z działającą tam prężnie herbaciarnią Leja. Celem projektu- nad którym pracowali studenci pod kierunkiem Mikołaja Smoleńskiego oraz Dawida Strebickiego z Atelier Starzak Strebicki było stworzenie spokojnego, relaksującego środowiska dla gości herbaciarni oraz dla innych użytkowników Zamku. Projektanci chcieli stworzyć coś tradycyjnego w nowoczesnym wydaniu, mając na uwadze proste zasady projektowania japońskich herbaciarni w stylu wabi-sabi, chcieli przybliżyć użytkownika do natury i pozwolić mu cieszyć się „wyrafinowaną prostotą” drewnianej konstrukcji. Powstały obiekt ma więc tradycyjny zwisający dach rzucający cień i dający przyjemne poczucie bezpieczeństwa. Przednia ściana ma niskie drzwi, dzięki którym zwiedzający kłania się przed wejściem na miejsce ceremonii. Pawilon jest zorientowany poprzez otwartą ścianę stronę natury, aby zapewnić użytkownikom spokojny i kojący widok, nawet gdy na dziedzińcu odbywają się inne wydarzenia. Wewnętrzna wielkość pawilonu oparta jest na rozmiarach tradycyjnych mat tatami – wykorzystywanych tradycyjne jako siedziska w pomieszczeniach picia herbaty. Bliskość natury, widok na drzewa i uczucie dotykania ciepłych, drewnianych powierzchni ma na celu uspokojenie i odprężenie użytkowników. Projektanci do realizacji mebla wykorzystali jeden rozmiar modrzewiowych desek – dzięki czemu wszystkie elementy obiektu pełnią harmonijną i spójną całość, podkreślającą naturalne piękno drewna jako materiału.
Kolejną grupą, która zmierzyła się z tematem stworzenia pawilonu herbacianego był zespół prowadzony przez słowackich architektów z pracowni GRAU. Tu ponownie partnerem merytorycznym była działająca na Wzgórzu Zamkowym- herbaciarnia Leja, która poza swoją codzienną działalnością organizuje także corocznie festiwal o nazwie Święto Herbaty – który odbywa się zarówno po polskiej jak i po czeskiej stronie granicy. Projekt Hrabina Tea Spot powstał na terenie Rezerwatu Przyrody Hrabinka, na samym brzegu zapory wodnej- która okazała się idealnym miejscem do stworzenia tego typu infrastruktury. Prosta, otwarta konstrukcja oparta na planie kwadratu, przywołuje tradycyjne formy japońskich pawilonów herbacianych, uczucie przebywania w Kraju Kwitnącej Wiśni potęguje także umiejętne wykorzystanie białej tkaniny- zawieszonej pod kątem w górnej części konstrukcji, która nadaje meblowi lekkości i efemeryczności. Pawilon zaprasza do doświadczenia bliskości z naturą poprzez skupienie uwagi zwiedzających na zbiorniku – jego widoku, dźwięku i ruchu. We wnętrzu zmieści się co najmniej sześć osób, które podczas ceremonii picia herbaty mogą zasiąść razem przy naparze. Na formę mebla wpłynęło kilka zasad według których odbywa się tradycyjna ceremonia picia herbaty. Aby wejść na platformę, uczestnicy muszą pochylić się nieco pod dolną belką, co nawiązuje do małych drzwi tradycyjnych pawilonów zwanych nijiri-guchi. Symbolizuje to równość wszystkich uczestników ceremonii. Od wejścia do pawilonu – wzrok odbiorcy kierowany jest na szeroko otwarte okno z zapierającym dech w piersiach widokiem na zbiornik. Siedzenia ustawione na podłodze wzdłuż stołu po obu stronach (trzy z jednej, trzy z drugiej) zapraszają do siedzenia na kolanach, jak w kulturze japońskiej. Sklejka pokrywająca dolną część konstrukcji daje odwiedzającym poczucie prywatności, oderwania od otoczenia i codziennych spraw. Niski stolik umieszczony pośrodku idealnie nadaje się do odstawiania filiżanek po wypiciu, można go również z łatwością wykorzystać jako ławkę. Pawilon w swojej formie podąża za elementami japońskiej ideologii, która stawia na prostotę i ascetyczne wyrafinowanie. Dlatego stół jest jedynym meblem w pawilonie i jedynym niezbędnym, aby nic nie odwracało uwagi uczestników od uroczystości oraz otaczającej ich natury.
Pracownia NOMAD wraz ze studentami stworzyła mebel piknikowy nad zaporą Hrabianka o nazwie Piknikovna. W efekcie ich pracy powstały drewniane meble do wspólnego spożywania posiłków i rekreacji przeznaczone zwłaszcza dla rodzin, które chętnie odwiedzają to miejsce nie tylko w weekendy. Forma mebla wykorzystuje naturalne nachylenie terenu łącząc główną ścieżkę spacerową ze zbiornikiem wodnym. Mebel podzielony jest na trzy segmenty, które spełniają główne funkcje EAT- PLAY- CHILL. Pierwszym segmentem (EAT) od strony ścieżki spacerowej – dzięki czemu jest łatwo dostępny dla wszystkich użytkowników bez względu na wiek i ograniczenia ruchowe jest duży stół – mogący pomieścić nawet do 10 osób, pozwalającym na wspólne spotkania, dzielenie się i świętowanie podczas jedzenia. Kolejna strefa (PLAY) przeznaczona jest dla dzieci- by mogły aktywnie spędzać czas na świeżym powietrzu – bawiąc się i wspinając po konstrukcji mebla. Ten segment oprócz przestrzeni do zabawy oferuje także użytkownikom dodatkowe ławki zewnętrzne, które nadają się do leżenia lub siedzenia w różnych konfiguracjach w większych grupach. Nad samym zbiornikiem znajdują się siedziska pozwalające na zrelaksowanie się nad wodą (CHILL), które kadrują różne widoki i pozwalają wybrać stronę słoneczną lub zacienioną. Zgrubienie pokrycia dachowego w kierunku tafli wody tworzy interesującą grę światłocienia. W tej części platforma zwrócona w stronę wody ma najbardziej intymny charakter i pozwala w pełni doświadczyć bliskości natury w pojedynkę lub w kilka osób.
Ostatnia grupa kierowana przez polskich architektów z pracowni Archigrest stworzyła ze studentami mebel o nazwie Rybolov(e), którego głównymi odbiorcami są chętnie odwiedzający Hrabinę wędkarze. Zaprojektowany mebel jest rodzajem pomostu z udogodnieniami dla wędkarzy, zapewnia połączenie ścieżki spacerowej z brzegiem zbiornika, miejsce do siedzenia oraz niewielkie zadaszenie. Konstrukcja składa się z głównej platformy o długości 6,5m oraz mniejszej zawieszonej wspornikowo nad wodą. Poprzeczne belki wspierają zdwojone słupy rozstawione modułowo. Między najwyższymi słupami znajduje się dach, który daje schronienie w deszczowe dni. Pomost ma swój początek na poziomie chodnika, co ułatwia dostęp osobom z niepełnosprawnościami. Dzięki spadkowi terenu, zmienia swoją wysokość i niżej może być wykorzystany jako miejsce do siedzenia. Platforma została wyposażona także w specjalne półki z wieszakami, które umożliwiają zawieszenie między innymi toreb. Tworzą one charakterystyczną kompozycję graficzną na konstrukcji pomostu.
Warsztaty Mood for Wood mają na celu promowanie działań partycypacyjnych, współpracy projektantów z lokalną społecznością oraz podkreślanie roli, jaką odgrywa praktyczna edukacja studentów kierunków projektowych, nastawiona na rozwijanie manualnych umiejętności. Obiekty, które powstały podczas tegorocznej edycji w Cieszynie są efektem współpracy studentów, pomagających im architektów oraz zaangażowania przedstawicieli Polskiego i Czeskiego Cieszyna. Ponad tygodniowe warsztaty Mood for Wood to proces, który stanowi olbrzymie wyzwanie i wiąże się z intensywną pracą. Pozostawia jednak po sobie ogromną satysfakcję z własnoręcznie wykonanych projektów, które przyczyniają się do tworzenia wartościowej przestrzeni dla lokalnej społeczności.
źródło: Mood for Wood
Czytaj też: Meble miejskie | Drewno | Detal | Minimalizm | whiteMAD na Instagramie
