Projekt FINN to współczesna interpretacja idei tzw. domków fińskich, które w latach powojennych trafiały do Polski jako szybka i dostępna odpowiedź na dramatyczny niedobór mieszkań. Choć miały pełnić funkcję tymczasową, wiele z nich stoi do dziś, dowodząc, że siła prostoty, ergonomii i racjonalności potrafi przetrwać dekady. Projekt domu szybkiego w budowie opracowali architekci z pracowni SUPERGUT STUDIO.
Współczesna interpretacja do dom FINN. Czerpie on z tej tradycji, ale odczytuje ją na nowo – w kontekście wyzwań XXI wieku, takich jak rosnące koszty życia, potrzeba ograniczenia śladu środowiskowego budownictwa czy poszukiwanie alternatyw wobec standardowego mieszkania w mieście.
Dom został zaprojektowany jako kompaktowy, modułowy i prefabrykowany budynek, którego bryła opiera się na kwadracie 9 × 9 m. Dwukondygnacyjna forma z użytkowym poddaszem i dachem dwuspadowym o kącie nachylenia 45° nawiązuje do archetypu domu głęboko zakorzenionego w polskim krajobrazie, a jednocześnie odpowiada minimalistycznej estetyce współczesnej architektury. Dzięki prefabrykacji na plac budowy trafiają gotowe elementy z fabryki, co znacząco skraca czas realizacji i minimalizuje ryzyko błędów wykonawczych.
Centralnym elementem koncepcji jest trzon instalacyjno-sanitarny, który porządkuje układ funkcjonalny i uwalnia wnętrze od zbędnych podziałów konstrukcyjnych. Dzięki temu przestrzeń można dowolnie kształtować, dopasowując ją do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Komunikacja została w naturalny sposób włączona w przestrzeń mieszkalną, co pozwala maksymalnie wykorzystać dostępną powierzchnię. W efekcie FINN łączy prostotę formy z elastycznością użytkową, oferując nowoczesną odpowiedź na pytanie, jak budować szybko, racjonalnie i w zgodzie z duchem czasu.
Istotą projektu FINN jest jego adaptowalność. Twórcy od lat inspirują się filozofią mass customization, czyli tworzenia rozwiązań dostosowanych do indywidualnych potrzeb w ramach jasno określonego systemu. W tym podejściu nie chodzi o typowy dom, który można później próbować dopasować do użytkownika, lecz o koncepcję budynku od początku zaprojektowanego tak, by odpowiadał na różnorodne scenariusze życia.
Punktem wyjścia stała się idea systemu, który nie jest statyczny, lecz zdolny do „życia” i ewolucji wraz z mieszkańcami. Dzięki modułowej strukturze i elastycznemu układowi wnętrza FINN może zmieniać się w zależności od potrzeb – od pierwszego mieszkania dla młodej pary, przez dom rodzinny, aż po przestrzeń dostosowaną do nowych funkcji w późniejszych etapach życia.
Tak rozumiana architektura staje się nie tylko schronieniem, ale też narzędziem wspierającym codzienność. FINN nie narzuca jednego sposobu użytkowania – przeciwnie, daje możliwość kształtowania przestrzeni zgodnie z rytmem życia mieszkańców i całym cyklem istnienia budynku. Prosty kształt budynku sprawia, że jest on niezwykle plastyczny i gotowy na zmiany.
Dlatego FINN traktujemy jako żywy projekt – swoiste laboratorium, w ramach którego każda realizacja stanowi okazję, by obserwować, jak przestrzeń funkcjonuje w praktyce i jak wpływa na codzienne życie użytkowników. Z każdej budowy wyciągamy nowe wnioski: zarówno z pierwszego FINN-a, wykonanego w technologii murowanej, jak i z kolejnych w prefabrykacji drewnianej CLT – przyznają architekci z SUPERGUT STUDIO.
Choć od początku planowaliśmy prefabrykację, pierwszy FINN powstał w technologii murowanej. Proces budowy trwał dłużej, a elastyczność wnętrza była ograniczona przez charakter ciężkiej konstrukcji, jednak kluczowe założenia się potwierdziły – centralny trzon instalacyjny, kompaktowa bryła i racjonalny układ funkcji. Dom udowodnił, że koncepcja sprawdza się także w tradycyjnej technologii. Dopiero kolejna realizacja, z wykorzystaniem paneli CLT, pozwoliła nam w pełni sprawdzić idee związane z prefabrykacją. Elementy produkowane w hali zostały zmontowane na budowie w krótkim czasie, a całość okazała się procesem przewidywalnym i ekologicznym – dodają autorzy projektu.
FINN został zaprojektowany w duchu zrównoważonego budownictwa. Jego zwarta forma ogranicza straty energetyczne, a zastosowanie naturalnych materiałów, takich jak drewno świerkowe czy wełna mineralna, sprzyja utrzymaniu wysokiej jakości izolacji oraz zdrowego mikroklimatu wewnątrz domu. Proces prefabrykacji nie tylko skraca czas realizacji inwestycji, lecz także redukuje ilość odpadów i minimalizuje wpływ budowy na otoczenie.
W ramach koncepcji przewidziano również integrację odnawialnych źródeł energii – od pomp ciepła po panele fotowoltaiczne wkomponowane w połacie dachu. Dzięki temu dom staje się bardziej niezależny energetycznie, a jego eksploatacja wiąże się z niższymi kosztami i ograniczoną emisją zanieczyszczeń.
_
O pracowni:
SUPERGUT STUDIO to duet architektów – Katarzyny Furgalińskiej i Łukasza Smolarczyka. Pracują w różnych skalach i na styku wielu dyscyplin projektowych, oferując indywidualne, autorskie rozwiązania. Misję projektanta postrzegają zarówno jako współtworzenie szeroko rozumianego materialnego otoczenia, jak i kształtowanie procesów zachodzących w jego obrębie.
Kierują się prostotą, racjonalnością, szacunkiem dla kontekstu oraz świadomością śladu ekologicznego, jaki pozostawia budownictwo. Wierzą, że architektura w swej istocie jest projektowaniem miejsc. W swojej praktyce poszukują sposobów transformacji przestrzeni, które nadają jej nowe wartości i znaczenia. Uważają, że architektura powinna być gotowa do podążania za zmianą – zarówno w cyklu życia użytkownika, jak i w sensie dziejowym. Eksplorują peryferia klasycznie rozumianej architektury i urbanistyki, rozwijając projekty z zakresu instalacji przestrzennej, designu krytycznego, mebla i produktu. Promują ideę sztuki w mieście jako narzędzia kreacji i aktywizacji społecznej przestrzeni publicznej.
projekt: SUPERGUT STUDIO
zdjęcia: Radosław Kaźmierczak / SUPERGUT STUDIO
Czytaj też: Dom jednorodzinny | Ciekawostki | Polecane | Elewacja | whiteMAD na Instagramie
