Ceglane budynki
Magazyn długoterminowy H przy ul. Polskiej 17 z konstrukcją żelbetową i wypełnieniem z czerwonych cegieł.

Gdynia to nie tylko biały modernizm. Ceglane budynki mile zaskakują

O cennej architekturze przypomniało Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni. W zestawieniu widzimy ceglane budynki, które zbudowane dziesiątki lat temu są świadectwem kunsztu ówczesnych architektów.

Gdynia to nie tylko biały modernizm i opływowe kształty. Na terenie miasta znajduje się wiele ikonicznych budynków, które zbudowane zostały z cegły. Większość z nich to przykłady obiektów przemysłowych, które dziś często już pełnią inną funkcję.

Cegły ceramiczne to naturalny materiał budowlany dla tego regionu Polski. Cegły wypalane były tutaj już w średniowieczu, z gliny występującej w wielu miejscach na terenie Pomorza. Wykorzystywano je przez stulecia do murowania ścian. Najstarsze przykłady stosowania cegieł to średniowieczne mury kościoła św. Michała Archanioła na Oksywiu i gotyckie prezbiterium kościoła św. Mikołaja na Chyloni.

Ponad sto lat temu z cegieł budowano domy wiejskie wsi Gdynia, w tym dom Abrahama. Czerwone cegły były jednocześnie wykończeniem elewacji takich budynków. W XIX wieku na terenie obecnej Gdyni działało kilka cegielni, z których najbardziej znana byłą w Kolibkach.

Sytuacja zmieniła się w dwudziestoleciu między wojennym. Wtedy czerwone cegły jako wykończenie elewacji wykorzystywano rzadko w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Są jednak od tego wyjątki – przykładem jest położony w śródmieściu Gdyni Dom Rybaka i Dom Marynarza Szwedzkiego. Inaczej było z obiektami przemysłowymi, czerwoną cegłę wykorzystywano przy budowie budynków portowych, nawet tych najnowocześniejszych.

Ceglane budynki
D. Dom Marynarza Polskiego, ob. Dom Rybaka przy ul. Jana z Kolna 27, kompozycja elewacji złożona z pionowych pasów wykończonych cegłami oraz jasnym tynkiem.

Czerwone, ceglane elewacje są charakterystycznym elementem wyglądu wielu budynków z lat 30. XX w. terenu portu, gdzie nawet w tych o nowoczesnej żelbetowej konstrukcji stosowano ceglane dekoracyjne płaszczyzny – wyjaśniają pracownicy Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni.

Cegły ceramiczne jako materiał dekoracyjny stosowano przy budowie świątyń, nawiązując w ten sposób do architektury średniowiecznej. Kilka ceglanych gdyńskich perełek możecie zobaczyć na zdjęciach niżej.

Czytaj więcej: Cegła | Zabytek | Historia | Gdynia

fot. Bartłomiej Ponikiewski, źródło: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni, UM Gdynia