Goetheanum w Dornach w Szwajcarii. Jest jak betonowy pałac

Majestatyczna bryła od niemal stu lat dominuje nad krajobrazem malowniczej miejscowości Dornach. Jej projekt wykonał architekt Rudolf Steiner, a sam gmach jest siedzibą Towarzystwa Antropozoficznego.

To budynek o oryginalnej formie. Jego budowa zakończyła się w 1928 roku i dziś trudno przydzielić budynek do konkretnego nurtu w architekturze. Obiekt łączy w sobie bowiem elementy modernizmu organicznego, ekspresjonizmu lub eklektycznego wczesnego modernizmu.

Architekt Rudolf Steiner jest austriackim filozofem i mistykiem. Budynek, który zaprojektował w Szwajcarii może przypominać kościół. Nic w tym dziwnego. Gmach powstał bowiem jako miejsce, w którym badana jest nauka nad duchowością człowieka i jego związkiem z naturą. Nazwa budynku – Goetheanum – nawiązuje do filozofii niemieckiego poety Goethego, którego twórczość architekt Rudolf Steiner wnikliwie analizował.

Betonowa konstrukcja ma 37 metrów wysokości. Stanęła w miejscu, w którym wcześniej znajdował się budynek Geotheanum, a który spłonął w pożarze w 1923 roku. Prawdopodobnie ogień podłożyła osoba, która sprzeciwiała się z ideom Johanna Wolfganga Goethego. Nowy budynek, który powstał na jego zgliszczach miał być odporny na działanie żywiołu. Nowy budynek jest znacznie większy niż poprzedni. W środku zaprojektowano dużą salę teatralną, przestrzenie wystawowe i szkoleniowe oraz pomieszczenia administracyjne Towarzystwa Antropozoficznego. Pierwotnie architekt prócz projektu przygotował też model w skali 1:100, który pozwolił opracować projekt budowlany.

Prace rozpoczęły się w 1925 roku. Nieoczekiwanie architekt zmarł 30 marca 1925 roku i nie doczekał się realizacji gmachu. Do pracy nad budynkiem zgłosiło się wielu rzemieślników z całej Europy. Jedną z nich była polska rzeźbiarka Luna Drexlerówna. Budowa konstrukcji zakończyła się w 1928 roku, co jak na tamte czasy i rozmach projektu było sporym osiągnięciem.

Na wystrój czekało tylko wnętrze, które swój ostateczny kształt zyskało dopiero po zakończeniu II wojny światowej. Jednak prace wykończeniowe i dekoracyjne prowadzono aż do lat 90. XX wieku. Wrażenie robi surowość wnętrza. Surowy beton celowo odsłania swoje niedoskonałości – dobrze widać szalunki każdego elementu.

Budynek Goetheanum stanowi centralny punkt kompleksu naukowego. Wokół niego powstało wiele mniejszych obiektów poświęconych różnym dziedzinom nauki, ale też budynki techniczne. Każdy z nich ma unikalny wygląd. Na wprost zachodniej fasady i głównego wejścia znajduje się zbudowany w 1915 roku Haus Duldeck – to prywatna rezydencja Nelly i Emil Grosheintz. Dziś działa tam archiwum. Co ciekawe, każdy z budynków, w tym Goetheanum charakteryzuje lustrzany układ. W ten sposób architekt nawiązuje do natury, która “tworzy” organizmy właśnie w taki sposób. Przykładem są liście drzew, owoce, zwierzęta i ludzie. Widać to na rzucie parteru poniżej.

Na południe od Goetheanum znajduje się Haus de Jaager (1921 r.), które pełni funkcję atelier rzeźbiarza, który zmarł w wieku 31 lat podczas prac nad rzećbami zdobiącymi pierwsze Goetheanum. Kompleks składa się jeszcze z kilku mniejszych budynków, które wyróżnia oryginalna architektura. Sama ciepłownia robi wrażenie – jej zdjęcie publikujemy na końcu galerii. Całość została spięta spacerowymi ścieżkami i do dziś przyciąga wiele turystów z całego świata.

Dziś wspólnie z marką New Balance celebrujemy Grey Day! To święto wszystkich wielbicieli szarego koloru, symbol siły i otwartego umysłu. To właśnie szara barwa pojawia się najczęściej w modelach New Balance. My dostrzegamy ją zwłaszcza w nowoczesnym designie oraz brutalistycznej architekturze. Z okazji Grey Day nasza strona główna zyskała dziś szarą otoczkę, a opublikowane artykuły mają wspólny mianownik – szary kolor. Przykładem jest ten artykuł. Jakie są pozostałe? Zaczęliśmy od opisu kultowego, szarego modelu butów New Balance, nasz artykuł o Green Day oraz kolekcji znajdziesz klikając TUTAJ. Pozostałe “szare” artykuły znajdziesz na szczycie strony głównej www.whitemad.pl. Niech szare święto trwa!

fot. redakcja whiteMAD

Czytaj też: Szwajcaria | Modernizm | Zabytek | Beton | Historia | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie