Historia Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie w dwusetną rocznicę śmierci Józefa Wybickiego.

·31 lipca 2022

Józef Wybicki jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli oświecenia. Ten wybitny humanista, pisarz dramatyczny, prawnik, geograf, poseł, senator czy pedagog napisał słowa “Pieśni Legionów Polskich we Włoszech” – późniejszego polskiego hymnu narodowego. Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie ma siedzibę w dworze, który przed laty należał do Wybickich. W tym roku mija nie tylko 200 lat od jego urodzin, ale też 275 od śmierci i 225 od powstania polskiego hymnu. Józef Wybicki jest jednym z patronów 2022 roku.

Urodził się 29 września 1747 roku w Będominie, w rodzinie średniozamożnej szlachty kaszubskiej. Pierwsze nauki pobierał u swojego stryja, a potem trafił do jezuickiego kolegium w Starych Szkotach pod Gdańskiem. W 1768 roku wygłosił protest przeciwko wtrącaniu się Rosji w wewnętrzne sprawy Polski, a następnie związał się z Konfederacją Barską. W 1771 roku wyjechał do Holandii, gdzie studiował prawo i ekonomię, a po I rozbiorze Polski wrócił do kraju. Brał udział w insurekcji kościuszkowskiej, a po jej upadku wyjechał do Paryża, gdzie starał się o utworzenie wojska polskiego. W lipcu 1797 roku w Reggio Emilia we Włoszech napisał “Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, która stała się następnie polskim hymnem narodowym.

Dwór w latach 70. XX w.

Józef Wybicki bardzo angażował się w losy kraju, był m.in. senatorem-wojewodą, oraz pełnił funkcję prezesa Sądu Najwyższego. Był wielokrotnie odznaczany, w tym Orderem Orła Białego. Zmarł 10 marca 1822 roku. Pochowany został w Brodnicy, skąd sto lat później przeniesiono jego prochy na Skałkę do Poznania.
W dworze szlacheckim, należącym w latach 1740-1785 do rodziny Wybickich (tam urodził się Józef Wybicki) 17 lipca 1978 roku ulokowano Muzeum Hymnu Narodowego. Pierwotny budynek zbudowany został na początku XVIII wieku i przebudowano go na dwór w latach 1741 i 1772-1773, kiedy Będomin był już w posiadaniu rodu Wybickich. Parterowa część dworu pochodzi właśnie z tego czasu. W 1906 roku wschodnia część dworu spłonęła a w 1912 roku dwór radykalnie przebudowano, nadając mu formę dwukondygnacyjnej budowli przykrytej czterospadowym dachem. Pod koniec lat 70. XX w. w dworku przeprowadzono gruntowną renowację, podczas której przywrócono mu wygląd z II połowy XVIII w i zaadaptowano go na Muzeum Hymnu Państwowego.
W muzeum gromadzone są pamiątki po Józefie Wybickim i innych postaciach z jego epoki, dokumenty dotyczące historii Mazurka Dąbrowskiego, a także elementy wyposażenia dworu z XVIII i początku XIX w. Część ekspozycji poświęcona jest wpływowi “Mazurka Dąbrowskiego” na świadomość narodową Polaków.

Dwór w latach 60. XX w. i obecnie.

Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie, lata 80. XXw. i współcześnie. Skan zdjęcia z książki “Pojezierze Kaszubskie”, wyd. ARKADY 1985

Najcenniejszą kolekcją muzeum są muzykalia patriotyczne. Tworzą ją: śpiewniki i nuty polskich pieśni, słowa hymnów innych państw wzorowane na hymnie polskim, różne wersje Mazurka powstające w XIX w., pozytywki wygrywające “Mazurka Dąbrowskiego”, najstarsze płyty gramofonowe z nagraniami polskich pieśni hymnicznych i gramofony z początku XX w.
Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie jest oddziałem zamiejscowym Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Spodobał Ci się ten temat? Znajdziesz u nas więcej historii związanych z polskimi zabytkami! To może Cię zainteresować:

– PERŁA WARSZAWSKIEGO KLASYCYZMU – PAŁAC NA WYSPIE W ŁAZIENKACH KRÓLEWSKICH
– PAŁAC BLANKA W WARSZAWIE – REZYDENCJA STOŁECZNEJ BURŻUAZJI
– NIEDOCENIONE PIĘKNO: PAŁAC KRONENBERGA W WARSZAWIE

Czytaj też: Zabytek | Architektura