Projekt Diżka stworzył Dmytro Nikiforchuk. To zestaw beczek przeznaczonych do kiszenia warzyw i owoców. Projektant nadał im obłe formy, które z jednej strony mogą przywodzić na myśl kosmiczne pojazdy, a z drugiej nawiązują do antropologicznych kształtów kojarzonych z harmonią, łagodnością i doskonałością.
Dmytro Nikiforchuk jest projektantem produktu i grafiki. Zestaw do kiszenia Diżka jest jego najnowszym projektem. Ważną częścią pracy nad całym zestawem jest rzemiosło, zarówno w tradycyjnym rozumieniu, jak i współczesnych przejawach. Projekt powstał w ramach w ramach studiów w Instytucie Sztuki i Designu Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Promotorką pracy jest dr Monika Natkaniec-Papp.
Pomysł na stworzenie zestawu wziął się z analizy sytuacji rynkowej i jej konsekwencjami dla lokalnych rzemieślników. Są oni wypychani na margines relacji rynkowych ze względu na konkurencję z produkcją masową, ale też mają ogromny potencjał w kwestii tworzenia rzeczy w sposób zrównoważony i odpowiedzialny. To stało się bodźcem inspirującym do przemyśleń na temat sytuacji ekonomicznej i społecznej danej grupy oraz przyczyniło się do realizacji projektu we współpracy z wybranymi rzemieślnikami.
“Diżka” jest przykładem human-oriented podejścia w projektowaniu, stawiającego na zrównanie pozycji twórczy i odbiorcy, zmniejszenia dystansu między nimi oraz zbliżającego “horyzonty oczekiwań”. Projekt jest dedykowany grupie odbiorców, która docenia nie tylko materialny wymiar produktów, a też warunki, w których one powstają – mówi Dmytro Nikiforchuk.
Młody projektant postanowił sprawdzić, jak pt. rzemiosło i obłości mogą oddziaływać na produkt spożywczy. Stworzył więc zestaw beczek o kształcie
kulistym i obłym, nawiązujący do fundamentalnych ilustracji i ujęć całości/harmonii/świata/życia, używanych od początków cywilizacji. Składa się z naczyń do kiszenia, a więc służy procesowi zmiany, transgresji, przejścia z jednej istoty rzeczy w inną.
Wyobraź sobie, że jesz potrawę całkowicie przygotowaną i serwowaną w naczyniu o obłym kształcie. Oprócz podstawowych zmysłów, takich jak zapach i wzrok, pojawia się smak. Skupiając swoją uwagę na obłym kształcie przeprowadziłem badanie, w którym większość ankietowanych stwierdziła, że w tej formie można doświadczyć słodkiego, maślanego, landrynkowego smaku. Czy można więc stwierdzić, że figura wpływa na smak potrawy? – pyta projektant.
Dlaczego kształt jest kojarzony ze smakiem? Na to pytanie daje odpowiedź Charles Spence. Z ewolucyjnego punktu widzenia kształty kanciaste, gorycz i nasycenie dwutlenkiem węgla wiążą się z zagrożeniem, niebezpieczeństwem. Kanciasta może być broń, gorycz może sugerować truciznę, a smak kwaśny i nasycenie dwutlenkiem węgla, przynajmniej kiedyś, stanowiły wskazówkę, że coś jest przejrzałe i zepsute. Rzeczy słodkie i okrągłe mają natomiast pozytywne konotacje.
Sam proces kiszenia jest sposobem na utrwalanie żywności. W sumie zestaw Diżka składa się z czterech obiektów: Elipsoida, Kula nr 1, Kapsuła, Kula nr 2. Przedmioty wykonane zostały z drewna dębowego, ceramiki, szkła i piaskowca. Ich objętość wynosi od dwóch do aż 14 litrów.
zdjęcia: Roman Ignatowski, Dmytro Nikiforchuk
źródło: Dmytro Nikiforchuk
Czytaj też: Naczynia | Ciekawostki | Minimalizm | Zdrowie | Detal | whiteMAD na Instagramie
