Harald Schilly, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Innowacyjne miasto w mieście. Wiedeńskie osiedle Alterlaa

Wiedeń to miasto pełne światowej sławy architektury. Najcenniejsze i najbardziej znane są oczywiście pałace, świątynie i inne historyczne obiekty, jednak w mieście zrealizowano również nowsze projekty, które dzięki swojej unikalnej formie i innowacyjności trafiły do kanonu architektury. W latach 70. XX w. w południowej części Wiednia powstał jeden z najbardziej rozpoznawalnych kompleksów mieszkaniowych Austrii – Alterlaa (niem. Wohn- und Kaufpark Alterlaa).

Architektura i układ przestrzenny

Kompleks mieszkaniowo-usługowy został zaprojektowany z myślą o stworzeniu pełnoprawnego „miasta w mieście”. Alterlaa powstawało etapami w latach 1973-1985, według projektu konsorcjum architektonicznego i przy udziale Harry’ego Glücka. Jego znakiem rozpoznawczym były budynki szeregowe, dlatego układ Alterlaa oparto właśnie na takim schemacie, z dużymi loggiami i donicami pełniącymi funkcję zielonych parawanów. Każdy lokal posiadał kuchnię otwartą na salon i przestrzeń pozbawioną zbędnych przegród, a większe mieszkania wyposażono w dodatkowe łazienki. Łącznie zaprojektowano 35 wariantów układów funkcjonalnych. Trzy główne bloki, które oznaczono A, B i C ciągną się równolegle do siebie na długości 400 metrów. Ustawiono je w osi północ-południe i oddzielono 40-metrowymi przestrzeniami. Najwyższe segmenty budynków sięgają 85 metrów i liczą 27 pięter. Każdy z pionów został wyposażony w cztery windy z niezależnym zasilaniem. Dolne kondygnacje przeznaczono na parkingi oraz zaplecze techniczne.

Alterlaa: ku wygodzie mieszkańców

W ramach realizacji projektu na powierzchni 24 hektarów wybudowano około 3200 mieszkań, z których większość przeznaczono dla rodzin. Blisko dwie trzecie lokali stanowiły mieszkania trzypokojowe lub większe, o średnim metrażu 74,5 m kw. W podziemiach zaplanowano parkingi na 3400 aut oraz punkty segregacji odpadów. Projektanci przewidzieli tutaj także szereg udogodnień: od szkół i przedszkoli, poprzez centrum handlowe, placówki medyczne i tereny sportowe, po miejskie parki i kościół. W 1995 roku oddano do użytku stację metra Alterlaa na linii U6, zapewniając bezpośrednie połączenie z resztą miasta. W ten sposób kompleks zyskał szybki i wygodny dostęp do komunikacji miejskiej, co znacząco zwiększyło jego atrakcyjność na rynku nieruchomości. Alterlaa zamieszkuje dziś około 9000 osób.

Harald Schilly, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Zieleń i przestrzenie wspólne

W 2015 roku przypadała 90. rocznica urodzin Harry’ego Glücka. Z tej okazji, aby podkreślić wkład architekta w powstanie tego innowacyjnego projektu, rozległe tereny zielone wokół osiedla nazwano jego imieniem. Wspomniany park ma powierzchnię ponad 12 hektarów, co odpowiada dwóm trzecim całkowitej powierzchni osiedla. Miejsce odgrywa istotną rolę w codziennym życiu mieszkańców, pełniąc funkcję rekreacyjną i integracyjną. Projekt Alterlaa od samego początku miał ambicje, aby stać się czymś więcej, niż kolejnym bezdusznym skupiskiem mieszkań. Architekci zakładali stworzenie miejsca sprzyjającego integracji społecznej i codziennemu życiu mieszkańców. W tym celu dachy budynków zaadaptowano na ogólnodostępne tarasy spacerowe z saunami i basenami, natomiast w centralnej części bloków mieści się siedem krytych basenów, tepidarium, solaria i sauny na podczerwień.

Zarządzanie Alterlaa i zadowolenie mieszkańców

Na obszarze Alterlaa działa dziś także 30 klubów osiedlowych. Ich przestrzenie zostały udostępnione mieszkańcom bez wyznaczonej funkcji i to oni decydują, jak je zagospodarować. Wewnątrz kompleksu znalazła się również stacja telewizyjna oraz redakcja osiedlowej gazety i niewielkie centrum handlowe. Utrzymaniem całej infrastruktury zajmuje się lokalna firma zatrudniająca 50 pracowników. Wyniki regularnie przeprowadzanych badań dowodzą, że mieszkańcy Alterlaa są bardzo zadowoleni z poziomu życia na osiedlu. Miejsce przyciąga głównie interesującą ofertą mieszkaniową i rozbudowaną infrastrukturą. Na terenie kompleksu działają sklepy, restauracje, biblioteka, a także liczne punkty usługowe. Mieszkańcy posiadają udziały w spółce zarządzającej nieruchomością i mogą wybierać swoich przedstawicieli do rady lokatorów. To zapewnia im realny wpływ na funkcjonowanie osiedla.

Źródło: architectuul.com, wien.info.at

Czytaj też: Architektura | Modernizm | Miasto | Wiedeń | Osiedle