Architektura Pawilonu Narodowego Czech na Expo 2025 w Osace stanowi manifest ciągłego rozwoju i nieustającej energii życia. Projekt autorstwa Apropos Architects to przemyślana kompozycja, w której głównym motywem jest spirala – zarówno w formie konstrukcyjnej, jak i symbolicznej. To właśnie spirala, wijąca się na przestrzeni 260 metrów, stanowi centralny element koncepcji, wprowadzając zwiedzających w podróż, której ruch odzwierciedla zarówno upływ czasu, jak i osobisty oraz społeczny rozwój. Co ciekawe, na motywie spirali bazuje też Pawilon Polski, który opisywaliśmy TUTAJ.
Centralnym motywem architektonicznym pawilonu jest spiralna ścieżka o długości 260 metrów, która oplata bryłę budynku i prowadzi zwiedzających od parteru aż na czteropiętrową wysokość. Wędrówka kończy się na tarasie widokowym położonym 12 metrów nad ziemią, skąd rozciąga się widok na sąsiednie pawilony oraz (przez przeszklone świetliki) do wnętrza audytorium. Ta dynamiczna forma ruchu – zarówno fizycznego, jak i symbolicznego – odzwierciedla cykliczność czasu, rozwój jednostki i wzrost społeczny. Architektura staje się więc narracją, a nie tylko tłem dla wystawy.
Pawilon dla ciała i ducha
Położony w centralnym punkcie wystawy Pawilon Czech jest wizytówką kraju. Jego charakterystyczna sylwetka zdaje się rozszerzać ku górze, jakby przecząc prawom grawitacji. Elewacja z przezroczystego, artystycznego szkła stanowi nie tylko ukłon w stronę bogatej tradycji czeskiego szklarstwa, ale też pozwala światłu dziennemu dynamicznie kształtować atmosferę wnętrz. Przestrzeń wewnętrzna zmienia się wraz z ruchem słońca, tworząc pejzaże świetlne, które wzbogacają odbiór ekspozycji.
Zwiedzający przemierzają pawilon pieszo, angażując się nie tylko w fizyczny ruch, ale i w doświadczenie artystyczne. Spiralna ścieżka prowadzi ich wokół centralnego trzonu – audytorium o średnicy 15,5 metra i wysokości 12 metrów, zaprojektowanego jako tzw. „czarna skrzynka” do wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Dzięki elastycznemu połączeniu z galerią, przestrzeń ta może funkcjonować jako samodzielna sala lub harmonijnie współgrać z ekspozycją.
Dwie klatki schodowe – jedna dla gości, druga wewnętrzna – zapewniają płynne przemieszczanie się i separację funkcji wystawienniczych od technicznych. Windy i udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami gwarantują dostępność dla wszystkich.
Konstrukcja i materiały
Pawilon osiąga wysokość 16 metrów i składa się z 36 segmentów. Na niższych poziomach tworzą one okrąg, który na wyższych kondygnacjach płynnie przechodzi w elipsę, definiującą ostateczny kształt bryły. Główna konstrukcja nośna powstała z krzyżowo klejonych paneli drewnianych CLT ze świerku, które kształtują zarówno trzon audytorium, jak i schody oraz podesty.
Sufity i inne elementy konstrukcyjne pozostawiono odsłonięte, podkreślając naturalność materiałów i ekologiczne podejście projektowe. Przestrzeń przed pawilonem wyłożona została drewnianym tarasem z miejscami do siedzenia.
Podróż przez sztukę
Integralną częścią architektonicznej narracji jest wystawa sztuki współczesnej, stworzona przez czeskich artystów. Zwiedzanie rozpoczyna się od monumentalnej rzeźby kryształowej autorstwa Rony’ego Plesla. Następnie odwiedzający podążają za rysunkowo-malarską opowieścią Jakuba Matušky, znanego jako Masker, która oplata wewnętrzną spiralę pawilonu na długości ponad 200 metrów, będąc metaforą ludzkich starań i dążeń.
Doświadczenie wzbogaca także instalacja multimedialna kolektywu Lunchmeat Studio, która spaja przestrzeń dźwiękiem i światłem. Wśród dzieł sztuki znajdują się także rzeźba z brązu autorstwa Alfonsa Muchy oraz szklana instalacja „Herbarium” stworzona przez studio Lasvit.
Jak wygląda Pawilon Polski? Nasz artykuł znajdziecie klikając TUTAJ.
projekt: Apropos Architects
zdjęcia: BoysPlayNice
Czytaj też: Drewno | Elewacja | Detal | Czechy | Ciekawostki | Polecane | whiteMAD na Instagramie
