fot. Google

Kamienica Izydora Grossglicka w Warszawie zyskała status zabytku

Kamienica Izydora Grossglicka znajduje się w Warszawie przy ulicy Chmielnej 20. Decyzję o wpisie do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego podjął prof. dr hab. Jakub Lewicki Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Budynek posiada charakterystyczne zdobienia. W 1891 r. jako właściciel nieruchomości odnotowany został Teodor Grossglik, wtedy kamienica zyskała bogaty detal architektoniczny o boniowanym parterze i pierwszej kondygnacji, profilowanych gzymsach kordonowych i wieńczącym, bogatej oprawie otworów okiennych i balkonowych. Od 1930 r. właścicielem posesji była spółka akcyjna Fabryki Olejów i Tłuszczów Roślinnych J.D. Potoka Synowie z Będzina-Małobądza, produkująca m.in. tłuszcz jadalny „Potokol”, margarynę „Potokana” i „Botana” oraz oliwy jadalne.

Do wybuchu II wojny światowej w kamienicy mieściły się m.in. magazyn i ceniona pracownia ubiorów, akcesoriów i bielizny męskiej R. Malickiego (1912), skład apteczny i drogeria Jamnickiego (1935, lokal na parterze), Szkoła tańca Ryszarda Sobiszewskiego (1935 lokal na piętrze), Kolektura Loterii Państwowej S. Woyny (1937) – informuje Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Na szczęście kamienica Izydora Grossglicka przetrwała działania wojenne bez większych zniszczeń. W jej sąsiedztwie w czasie Powstania Warszawskiego znajdowały się dwie prowizoryczne barykady powstańcze, które bronili żołnierze 6. Kompanii batalionu “Kiliński”. Po 1945 r. kamienica została znacjonalizowana. W latach 60. XX w. usunięto częściowo historyczny wystrój elewacji, wprowadzając skromny detal w duchu architektury socrealistycznej. W kamienicy swoją działalność kontynuowało studio braci Sobiszewskich, stając się pierwszą powojenną, a wkrótce jedną z najbardziej cenionych w stolicy szkół tańca artystycznego, działającą do lat 60. XX w. Na parterze budynku mieścił się sklep firmowy „Astra”, na piętrze czytelnia Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. Obecnie budynek stanowi własność prywatną i miejską, większość lokali ma funkcję mieszkaniową, część wykorzystywana jest na funkcje usługowe.

Budynek przy ul. Chmielnej 20 należy do niewielkiej grupy śródmiejskich kamienic czynszowych pochodzących z końca XIX w. o tak wysokim standardzie wykończenia oraz zachowanych do dnia dzisiejszego elementach wystroju.


Narożna kamienica, doskonalone eksponowana od strony skrzyżowania ul. Brackiej, Szpitalnej i Chmielnej (ob. plac Poli Negri), posiada wysoką wartość artystyczną. Pomimo usunięcia wystroju architektonicznego elewacji frontowych (z wyjątkiem balkonów w elewacji zachodniej i ściętego narożnika) zachowana jest historyczna bryła budynku, jej gabaryty, czytelna pozostaje przedwojenna artykulacja, ze strefą cokołową, wydzieloną gzymsem kordonowym pierwszą, drugą i piątą kondygnacją, bindowanymi narożnikami na parterze, płycinami pomiędzy oknami ostatniego piętra, wydatnym gzymsem wieńczącym – czytamy w komunikacie konserwatora.

Szczególnie cenne są zachowane kamienne balkony o dekoracyjnych wspornikach, płytach balkonowych i tralkach wspierających masywną poręcz. Wysoki poziom artystyczny budynku dobrze ilustruje zachowany detal architektoniczny w przejeździe bramnym, na głównej klatce schodowej oraz w części lokali, umiejętnie czerpiący inspiracje z architektury dawnej w duchu historyzmu.

Profesor Jakub Lewicki wskazuje na cenne kamienne balkony o dekoracyjnych wspornikach. Bogate zdobienia posiada również brama oraz klatka schodowa. Podczas budowy obiektu wprowadzono rozwiązania charakterystyczne dla architektury końca XIX wieku, w tym stosunkowo rzadkie żeliwne balaski na głównej klatce schodowej, konsolowe wsporniki podciągów na piętrach, wykonane w tynku profilowane opaski wokół otworów wejściowych, masywne supraporty, rozbudowane sztukaterie stropów z szerokim fryzem.

źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków

Czytaj też: Zabytek | Kamienica | Warszawa | Architektura w Polsce | whiteMAD na Instagramie