Kapliczki praskie stanowią cenny zasób zabytkowy, łączący dziedzictwo materialne z niematerialnym, a ich wartość symboliczna i duchowa jest niepodważalna. Pomimo wcześniejszych działań inwentaryzacyjnych i popularyzatorskich, kapliczki te nigdy nie doczekały się pełnej, kompleksowej ewidencji o charakterze konserwatorskim. Nowa inicjatywa, realizowana przy współpracy Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie, Urzędu m. st. Warszawy dla Dzielnicy Praga-Północ oraz Społecznych Opiekunów Zabytków, ma na celu zmianę tego stanu rzeczy.
Projekt „Kapliczki praskie – identyfikacja, dokumentacja, ochrona” nie tylko przywraca uwagę do istniejącego spuścizny, ale stwarza warunki do jej dalszej ochrony i zachowania dla przyszłych pokoleń.
Celem przedsięwzięcia jest identyfikacja kapliczek podwórkowych – zarówno wolnostojących, jak i naściennych – wraz z elementami towarzyszącymi, takimi jak postumenty, ogrodzenia czy obudowy. W ramach projektu przewidziano wykonanie dokładnej dokumentacji fotograficznej i opisowej wykonywanej bezpośrednio na miejscu, a także sporządzenie kart ewidencyjnych według ustalonych wzorów dla zabytków ruchomych. Dzięki temu zgromadzony materiał nie tylko podniesie wartość naukową, ale także posłuży jako praktyczne narzędzie dla przyszłych prac konserwatorskich.
Realizacja projektu zaplanowana jest na okres od kwietnia do listopada 2025 roku. Prace rozpoczną się od spotkań organizacyjnych, po których nastąpią warsztaty informacyjne i szkoleniowe, umożliwiające uczestnikom zdobycie niezbędnych kompetencji. Następnie przystąpi się do prac terenowych, które będą realizowane przez małymi grupami pod kierunkiem doświadczonych Społecznych Opiekunów Zabytków. Każdy uczestnik będzie miał okazję poznać nie tylko techniki dokumentacyjne, ale również historię i kontekst kulturowy dzielnicy Praga-Północ, co przyczyni się do pogłębienia lokalnej tożsamości i wzajemnego zrozumienia między mieszkańcami.
Istotnym elementem projektu jest szerokie zaangażowanie społeczności lokalnej. Społeczni Opiekunowie Zabytków, działający na terenie Pragi, pełnią rolę lokalnych liderów, którzy doskonale znają zabytkowy krajobraz dzielnicy. Wspólna praca przy dokumentacji kapliczek to nie tylko gromadzenie faktów i zdjęć, ale również budowanie relacji między mieszkańcami o różnych doświadczeniach i perspektywach. Inicjatywa ta ma potencjał, aby stać się impulsem do zacieśnienia więzi społecznych, jednocześnie ukazując bogactwo i oryginalność lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Projekt „Kapliczki praskie – identyfikacja, dokumentacja, ochrona” to inicjatywa, która łączy poszanowanie historii z aktywnym zaangażowaniem społeczności . Przedsięwzięcie nie tylko umożliwia zachowanie materialnego stanu zabytków, ale także stwarza warunki do lepszego zrozumienia roli małej architektury w kształtowaniu miejskiej tożsamości. Dzięki współpracy instytucji publicznych z mieszkańcami, dziedzictwo dzielnicy Praga-Północ zyska nie tylko na wartości naukowej, ale również na znaczeniu dla samej wspólnoty.
Jak dołączyć do projektu?
W celu złożenia aplikacji należy wypełnić formularz i wysłać na adres spolecznie@mwkz.pl do dnia 23 kwietnia 2025 r. Więcej informacji TUTAJ.
źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Czytaj też: Warszawa | Historia | Architektura sakralna | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
