Zakopiańskie Kuźnice – to miejsce, w którym można wyruszyć na najważniejsze tatrzańskie szlaki. W tej części Zakopanego znajduje się także jedna z najbardziej popularnych atrakcji, jaką jest kolej na Kasprowy Wierch. Pracownia Bernatowicz Architektura przygotowała projekt biura obsługi klienta, w którym umiejętnie połączyła nowoczesny design i przedwojenną historię tego miejsca. W tym celu wykorzystano stare elementy, w tym odnalezione nastawniki z dawnej maszynowni.
Kolej na Kasprowy Wierch powstała w 1935 roku. Inicjatorem przedsięwzięcia budowy kolei był ówczesny prezes Polskiego Związku Narciarskiego i wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski. Stało się to 45 lat po pierwszym wejściu na tatrzański szczyt – dokonali tego w 1890 roku Klimek Bachleda i Karol Potkański. Budowa kolei budziła jednak spore kontrowersje i sprzeciw wielu osób. Przeciwnicy zwracali uwagę na zagrożenia ekologiczne wynikające z inwestycji. Prace poszły jednak błyskawicznie. Od wbicia łopaty do przewiezienia pierwszych podróżnych na znajdujący się na wysokości 1987 m n.p.m. szczyt minęło zaledwie 227 dni. Stało się to w 1936 roku.
Robotnicy w czasie budowy musieli jednak zmierzyć się z licznymi przeciwnościami. – Wśród nich były prace na stromych występach skalnych, brak odpowiedniego zaplecza technicznego czy trudne warunki atmosferyczne. Budowę prowadzono na dwie, trzy zmiany, a w szczytowej fazie pracowało przy niej nawet 1000 osób – przybliża historię Aleksander Bernatowicz, właściciel pracowni Bernatowicz Architektura.
W 1938 roku zbudowano także obserwatorium meteorologiczne na Kasprowym Wierchu, które wraz ze stacją górną kolei są najwyżej położonymi budynkami w Polsce. Z lat 30. pochodzą również dolne budynki stacji. Ich projekt został powierzony Annie i Aleksandrowi Kodelskim z Warszawy. – Postawili na styl modernistyczny, wykorzystując żelbet oraz duże ilości kamienia granitowego – mówi Aleksander Bernatowicz. Sam Bernatowicz niemal 90 lat później przystąpił do zaprojektowania biura obsługi klienta kolei linowej na Kasprowy Wierch znajdującego się w historycznym budynku.
Projektując nowe biuro wykorzystano uratowane elementy sterownicze z dawnej maszynowni, w tym charakterystyczne nastawniki. – To oryginalne przełączniki z obrotowym kołem u góry. Ponadto nad belkami umieściliśmy zabytkowy model kolejki, która kursowała niegdyś na tej trasie, odnalezionej w magazynach Polskich Kolei Linowych – przybliża Bernatowicz. Motywem wnętrza stały się natomiast elementy kojarzone z koleją linową, czyli stal nierdzewna oraz beton. Biel oraz naturalne drewno stanowią natomiast kolorystyczne dopełnienie i tło dla tych materiałów. W projekcie wykorzystano między innymi takie elementy wystroju jak minimalistyczne lampy czy fotele i meble marki VANK.
Pochodzący z Zakopanego architekt, Aleksander Bernatowicz, w swoich projektach stara się łączyć nowoczesny design z historycznym kontekstem miejsc. Niedawno pisaliśmy w whiteMAD o jego projekcie dworca w Zakopanem, o którym więcej można przeczytać tutaj.
Tekst: Tomasz Kobylański
Zdjęcia: Mikołaj Walczewski, zbiory NAC
Zobacz również: Architektura | Wnętrza | Zabytek | Zakopane
