W Muzeum Miasta Kołobrzeg odbyła się konferencja prasowa poświęcona jednemu z najważniejszych odkryć archeologicznych ostatnich lat. Przedmiotem spotkania zorganizowanego 13 czerwca 2025 roku była kamienna figurka kobiety pochodząca z okresu neolitu, odnaleziona na terenie dzielnicy Podczele. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz miasta, badacze oraz inni zainteresowani odkryciem. Kołobrzeska Wenus, bo tak nazwano artefakt, to jeden z najstarszych zabytków Pomorza Zachodniego
Unikatowy zabytek z epoki neolitu
W 2022 roku na terenie kołobrzeskiego Podczela odnaleziono nietypową kamienną figurkę. Znalezisko zostało następnie przekazane Waldemarowi Sadowskiemu, członkowi Grupy Eksploracyjno-Poszukiwawczej Parsęta działającej przy Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Rok później prezes grupy, Jan Orliński, zaprezentował figurkę archeologowi Marcinowi Krzepkowskiemu z Fundacji Relicta. Specjalista potwierdził wyjątkowy charakter obiektu. O znalezisku poinformowano zatem służby konserwatorskie oraz dyrekcję Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.
Prace badawcze i przyszłe plany
Zabytek został przekazany zespołowi naukowemu skoordynowanemu przez Marcina Krzepkowskiego. Figurka ma trafić do zbiorów Muzeum Oręża Polskiego, a obecnie trwają przygotowania do zmian w wystawie stałej w oddziale Muzeum Miasta Kołobrzeg. Celem nowej ekspozycji jest przedstawienie artefaktów związanych z najdawniejszymi dziejami regionu. Kołobrzeska Wenus, jak nazwano znalezisko, ma zająć na niej kluczowe miejsce jako jeden z najstarszych zabytków Pomorza Zachodniego.
Kołobrzeska Wenus – charakterystyka figurki
Wykonana z beżowego wapienia figurka mierzy około 12 centymetrów wysokości i datowana jest na okres neolitu, a jej powierzchnię pokrywają fragmenty muszli oraz rurek wieloszczetów. Znalezisko przedstawia uproszczoną postać kobiety o masywnej sylwetce, z wyraźnym zaznaczeniem cech płciowych. Górna część tułowia i głowa są przeskalowane w stosunku do krótkich nóg. Autor figurki ledwie zarysował jej ramiona, twarz pozbawił detali, a piersi zakrył rękami ugiętymi w łokciach. Na tylnej części korpusu widoczne są ślady obróbki mechanicznej, prawdopodobnie wykonanej twardym narzędziem. Na powierzchni figurki zauważalne są też ślady wygładzenia, szczególnie w okolicach piersi i bioder, co może świadczyć o jej używaniu. Tył postaci jest niemal płaski, co sugeruje, że obiekt mógł być ustawiany pionowo lub przymocowywany do jakiejś powierzchni.
Znaczenie archeologiczne
Tego typu stylizowane przedstawienia postaci ludzkich są znane z neolitycznych stanowisk z VI i V tysiąclecia przed naszą erą, głównie z obszarów południowo-wschodniej Europy i Anatolii. Figurki wykonywano najczęściej z gliny, rzadziej z kamienia. Kołobrzeska Wenus pozostaje znaleziskiem unikatowym w skali Polski i nie ma obecnie bezpośrednich analogii w tej części Europy. Taki rodzaj artefaktów interpretowany jest jako symbol kobiecości i płodności, często łączony z praktykami rytualnymi. Ich forma świadczy o wysokim poziomie umiejętności twórców. Figurka z Kołobrzegu, mimo uproszczonego kształtu, posiada wyraźne walory artystyczne.
Kołobrzeska Wenus i trwające analizy
Obiekt jest obecnie przedmiotem badań interdyscyplinarnego zespołu naukowego. W pracach biorą udział m.in. dr hab. Iwona Sobkowiak-Tabaka z Wydziału Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, dr Grzegorz Szczurek z Uniwersytetu Kaliskiego, dr hab. Barbara Studencka z Muzeum Ziemi PAN, dr Aldona Kurzawska z UAM oraz dr Agata Hałuszko z UMCS. Zespół prowadzi szczegółowe analizy surowca i technologii wykonania zabytku. Wkrótce poznamy wyniki tych prac.
Źródło: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu
Czytaj też: Zabytek | Kamień | Historia | Rzeźba | Ciekawostki
