Warszawa stoi przed kolejną stratą historycznego obiektu – kamienicy Abrama Włodawera stojącej pod adresem Łucka 8. Decyzja Ministerstwa Kultury o wykreśleniu jej z rejestru zabytków otworzyła właścicielowi drogę do rozbiórki tej najstarszej zachowanej kamienicy na terenie Woli. Budynek stanowi ostatni relikt zabudowy czynszowej z końca XIX wieku w tej części stolicy, a jego historia sięga lat 1877-1878, kiedy wzniesiono go na zamówienie znanego warszawskiego przedsiębiorcy, Abrama Włodawera. Na cennej posesji, zlokalizowanej w sąsiedztwie kompleksu usługowo-biurowego w dawnej Fabryce Norblina, powstanie nowa inwestycja, a Warszawa utraci kolejny element swojej historycznej tożsamości.
Kamienica stojąca pod adresem Łucka 8 to jednopiętrowy budynek z mansardowym dachem, w którym ukryto dodatkową kondygnację. Na jej podwórzu znajdowała się dodatkowo pięciopiętrowa oficyna, rozebrana lata temu. Budynek przetrwał zarówno II wojnę światową, jak i Powstanie Warszawskie bez poważnych uszkodzeń. Po wojnie przeznaczono go na lokale komunalne. W 1992 roku, doceniając wartość historyczną kamienicy, wpisano ją do rejestru zabytków. Budynek jest cennym przykładem starszej zabudowy, poprzedzającej intensywny rozwój wielkomiejskiego budownictwa czynszowego w XX wieku. Niestety, przez lata zaniedbań popadał w coraz większą ruinę, pozostawiony bez wystarczającej opieki konserwatorskiej.
W 2011 roku z powodu złego stanu technicznego budynek opuścili ostatni lokatorzy. Rok później został zwrócony spadkobiercom przedwojennych właścicieli. W 2016 roku przejął go prywatny inwestor, jednak kamienica nadal niszczała. Zaniedbania oraz seria pożarów w 2016 roku tylko przyspieszyły jej degradację. Władze dzielnicy oraz konserwator zabytków wielokrotnie apelowali o zabezpieczenie budynku, ale bezskutecznie. Mimo ostrzeżeń kamienica popadała w ruinę, czekając na decyzje, które miały zadecydować o jej przyszłości. W 2023 roku Wojewoda Mazowiecki Tobiasz Bocheński, wbrew wcześniejszym zapowiedziom, odmówił przyznania środków na zabezpieczenie obiektu, o które wnioskował Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Lata 1996 i 2023, Łucka 10 i 8. Źródło: Społeczne Archiwum Warszawy, https://www.tubylotustalo.pl/spoleczne-archiwum i whiteMAD/Mateusz Markowski
Teraz Ministerstwo Kultury podjęło decyzję o wykreśleniu kamienicy z rejestru zabytków, argumentując to m.in. jej katastrofalnym stanem technicznym. W praktyce pozwala to właścicielowi na rozbiórkę budynku, co jest możliwe po uzyskaniu zgody Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Warszawa stoi zatem przed perspektywą kolejnej nieodwracalnej utraty historycznego obiektu, który przetrwał wojenne zniszczenia oraz okres PRL-u.
Lata 2015 i 2023, Łucka 8. Źródło: fotopolska.eu, autor: Mariusz Brzeziński i whiteMAD/Mateusz Markowski
Kamienica stojąca pod adresem Łucka 8 miała szansę pozostać świadectwem przedwojennej historii Woli, ukazując dawne życie dzielnicy. Jej los jest kolejnym przykładem na to, jak wiele Warszawa traci przez brak skutecznej ochrony i konserwacji zabytków, mimo że liczba budynków z przełomu XIX i XX wieku drastycznie zmalała w wyniku wojny i późniejszych wyburzeń pod nowe inwestycje.
Źródło: warszawa.wyborcza.pl, warszawyhistoriaukryta.blogspot.com, wawalove.wp.pl, tubylotustalo.pl
Czytaj też: Kamienica | Warszawa | Architektura w Polsce | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie