Ma bogate zdobienia. Kamienica przy ul. Brzeskiej 7 w Warszawie została zabytkiem

To kolejna praska kamienica, która zyskała status zabytku. Kamienica znajduje się przy ulicy Brzeskiej 7, decyzję o wpisie do rejestru podjął Jakub Lewicki, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Budynek przy ulicy Brzeskiej wyróżniają zdobienia elewacji frontowej. Konserwator zabytków dostrzegł wartości artystyczne, historyczne i naukowe kamienicy. Co ciekawe, wniosek o wpis do rejestru zabytków wystosowało Towarzystwo Przyjaciół Pragi.

Kamienica zbudowana została w 1899 roku w miejscu dawnego sadu dla właściciela sąsiedniej kamienicy Henryka Kocha. Ok. 1911 r. dla nieruchomości założono odrębną księgę hipoteczną, a jako właścicieli wskazano Chyla Kirchenbauma, prowadzącego przy ul. Targowej skład żelaza, oraz Mosze Szapiro posiadającego wraz z Lejbusem Porembą fabrykę gwoździ szewskich i rymarskich usytuowaną w głębi posesji. Kamienica miała charakter mieszkalno-użytkowy, do 1939 r. mieściły się w niej m.in. jadłodajnia, cukiernia, sklep spożywczy, a także kantor przewozowy, siedziba związku tragarzy czy jednoklasowa szkoła żeńska. W dwudziestoleciu międzywojennym na terenie posesji funkcjonowała Wytwórnia Uszczelnień Metalowo-Azbestowych „Wuma” Leona Pasławskiego, Wytwórnia Pudełek Blaszanych Gosławskiego, fabryka guzików „Perła” oraz Wytwórnia Zegarowa „WZ” („WUZET”) Kazimierza Żelazkiewicza i Eugeniusza Nipanicza.

Wśród mieszkańców budynku dominowali przedstawiciele klasy średniej i robotnicy, Polacy i Żydzi. Zabudowa posesji, w tym kamienica frontowa wraz z oficyną, bez większych zniszczeń przetrwały II wojnę światową i w 1945 r. została zakwalifikowana do remontu. Prac nie przeprowadzono, zdecydowano się natomiast na rozbiórkę zabudowy w tylnej części działki (najprawdopodobniej w związku z budową w l. 70 XX w. wieżowca przy ul. Targowej 26/30). Obecnie budynek jest zamieszkiwany, wyłączone z użytkowania są jedynie pojedyncze mieszkania.


Kamienica przy ul. Brzeskiej 7 stanowi jeden z najstarszych przykładów zabudowy ulicy, z zachowanym w dużym stopniu niezwykle bogatym wystrojem architektonicznym elewacji oraz oryginalnymi elementami wystroju wnętrz, nadającymi budynkowi ponadprzeciętne walory artystyczne. Gabaryty budynku oraz charakter zabudowy (budynek frontowy z oficyną) są charakterystyczne dla zabudowy miejskiej z końca XIX w. Elementem wyróżniającym jest dekoracja czerpiąca z architektury klasycznej, z charakterystyczną gradacją rozwiązań stylistycznych począwszy od stosunkowo masywnego parteru z głębokim boniowaniem elewacji, poprzez wydzielone gzymsami kordonowymi środkowe kondygnacje o płytkim boniowaniu, po ostatnie piętro o opracowanej na gładko elewacji. Plastyczności elewacji nadają niezwykle bogate obramienia otworów okiennych z bogato dekorowanymi naczółkami oraz wydatny gzyms wieńczący z gęsto rozstawionymi wspornikami i plastyczną dekoracją kwiatową na usytuowanych między nimi płycinach – informuje prof. dr hab. Jakub Lewicki Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Pomimo poważnych uszkodzeń i braku konserwacji zachowały się pozostałości znacznie skromniejszego opracowania elewacji od strony podwórka oraz przejazdu bramnego, w którym na uwagę zasługują kwiatowe zworniki 3 środkowych przęseł. Kamienica stanowi cenny dokument zróżnicowania społecznego, zawodowego i narodowościowego ówczesnych mieszkańców ulicy Brzeskiej oraz w szerszym kontekście dzielnicy Praga.

Czytaj też: Warszawa | Zabytek | Detal | KamienicawhiteMAD na Instagramie

źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków