Autor: Mateusz Mikołajów
Uczelnia: Politechnika Wrocławska,
Wydział Architektury
Promotor dr inż. arch. Maciej Stojak
Data obrony 23/09/2018
Typ: obrona magisterska
Mateusz Mikołajów jest absolwentem Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Opolskiej oraz Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. Jest architektem i muzykiem. Zainteresowania Mateusza skupiają się na oddziaływaniu przestrzeni na jej użytkowników oraz powiązaniem architektury z muzyką. Bierze udział w licznych konkursach architektonicznych o zasięgu krajowym oraz międzynarodowym.
Kontekst
Projektowany obiekt celowo zlokalizowano w byłym wyrobisku wapienia Odra I w Opolu. Ten silnie przekształcony obszar doskonale obrazuje stopień, w jakim człowiek wpływa na środowisko przyrodnicze oraz stopień, w jakim natura radzi sobie z tymi zmianami.
Obiekt zwrócony jest w czterech kierunkach – obszarach. Pierwszym z nich jest czynna kopalnia Odra II – symbolizująca eksploatację natury. Kolejnym obszarem jest cementownia Odra Opole – symbolizująca przetworzenie surowców. Następnym obszarem jest miasto – efekt pracy człowieka oraz jego schronienie. Ostatnim obszarem jest kamionka Odra I – obraz odradzającej się natury.
Patio
Dużą część budynku stanowi patio. Jest to próba włączenia środowiska przyrodniczego w funkcjonowanie obiektu. Jego centralne usytuowanie wpływa korzystnie na mikroklimat, redukując temperaturę czy regulując wilgotność powietrza. Patio jest również częścią ekspozycji – gdzie ukazane są gatunki roślin mogące być zastosowane na terenach poeksploatacyjnych.
Materiały
Kontekst widoczny jest również w użytych w projekcie materiałach. Jako główny materiał zastosowano beton – od dawna produkowany w Opolu. Jeszcze w 1968 roku na terenie miasta funkcjonowały 4 zakłady produkujące cement. Dziś działa jeden z nich – sąsiadująca z terenem opracowania cementownia Odra Opole. Materiałem uzupełniającym jest kamień wapienny – również materiał charakterystyczny dla architektury Opolszczyzny.
Funkcja
Projektowany obiekt podzielony jest funkcyjnie na trzy części: ekspozycję – mającą służyć edukacji o zmianach klimatu i wpływie człowieka na nie, część warsztatowo-konferencyjną – służącą poszukiwaniom rozwiązań związanych z zatrzymaniem zmian klimatu oraz część badawczą, w której te rozwiązania są wdrażane.
Ekspozycja
Ekspozycja została zrealizowana w formie pomieszczeń rozszerzonej rzeczywistości. Umożliwia to łatwą modyfikację treści ekspozycji. Jest to również atrakcyjny sposób prezentacji dla młodych zwiedzających.
Przechodząc przez kolejne pomieszczenia poznajemy różne światy:
A. Natura bez człowieka – obraz świata, w którym ingerencja człowieka jest ograniczona
B. Natura z człowiekiem – obraz świata dewastowanego przez człowieka
C. Następne pomieszczenie posiada donicę, w której na wyższej kondygnacji rośnie drzewo. Przez ściany donicy widoczne są korzenie drzewa, ziemia. Symbolizuje to konieczność refleksji, powrotu do korzeni, do natury. Można to odczytywać również jako konieczność zejścia do podziemi, w razie drastycznego pogorszenia warunków zewnętrznych.
D. Następne pomieszczenie to wizja świata przyszłości opartego na koegzystencji człowieka i natury. Istnieje tu również możliwość prezentacji studenckich projektów miast przyszłości – jako możliwych do podjęcia scenariuszy.
E. Ostatnim elementem ekspozycji jest wejście do ogrodu energetycznego znajdującego się na kondygnacji powyżej. Znajdują się w nim niekonwencjonalne urządzenia do wytwarzania prądu. Kończy się ono drzewem – symbolizującym naturalne przemiany energii w naturze.
Widoki
Bardzo ważnym elementem projektu jest widok z okien który staje się elementem ekspozycji. Widoczna na wizualizacji scena przedstawia górującą nad wyrobiskiem, wciąż działającą cementownię Odra, która zestawiona jest z odradzającym się środowiskiem przyrodniczym kamionki.
Podsumowanie
Projekt porusza ważną kwestię związaną z postępującymi zmianami klimatu oraz odpowiedzialnością jaka ciąży na ludziach. Dokonuje się to w trzech obszarach: edukacyjnym (poprzez ekspozycję), promocyjnym (poprzez prowadzenie warsztatów) oraz badawczym (poprzez badania w laboratoriach). Jest to miejsce które uczy, miejsce w którym rodzą się nowe pomysły oraz w którym pomysły te są wdrażane.
