Od początku 2025 roku serce Warszawy zaczęło przechodzić prawdziwą metamorfozę. To zasługa nowych regulacji, które objęły historyczne centrum stolicy – miejsce wyjątkowe nie tylko na mapie miasta, ale i całego kraju. Pod koniec 2023 roku powstał tu park kulturowy, którego celem jest przywrócenie obszarowi klasy, ładu i estetyki. Choć przepisy dopiero etapami wchodzą w życie, zmiany już widać gołym okiem.
Mniej plastiku, więcej historii
Od 29 grudnia 2024 roku w parku kulturowym Historyczne Centrum Warszawy zaczęły obowiązywać nowe zasady dotyczące handlu obwoźnego i lokalizacji ogródków gastronomicznych. Pozostałe przepisy wejdą w życie 29 maja 2025 roku i dotyczyć będą m.in. zachowania historycznego wystroju elewacji, wyposażenia oraz wyglądu witryn i wejść do lokali. Spacerując ulicami Piwną, Świętojańską czy przez Rynek Starego Miasta, można zauważyć różnicę. Miejscami zniknęły pstrokate stragany z plastikowymi gadżetami, odsłaniając piękno zabytkowych fasad, kutych krat i historycznych portali. Kupcy zareagowali z wyprzedzeniem – wiele punktów handlowych dostosowało się do nowych zasad jeszcze zanim te zaczęły obowiązywać. Efekt? Więcej przestrzeni, stylu i historii.
Czym jest park kulturowy?
Park Kulturowy Historyczne Centrum Warszawy to formalnie wyznaczony obszar ochrony przestrzeni miejskiej. Obejmuje on ponad 6 kilometrów reprezentacyjnych ulic – od Nowego Miasta, przez Stare Miasto i Trakt Królewski, aż po Łazienki Królewskie. To właśnie tu znajdują się najważniejsze zabytki stolicy, place, ogrody i przestrzenie publiczne, które na nowo odzyskują spójność wizualną i funkcjonalną.
Co się zmieni?
Nowe przepisy wprowadzają szereg rozwiązań, które mają uporządkować wygląd i funkcjonowanie przestrzeni publicznej, zachowując jej historyczny charakter. Przede wszystkim uregulowano kwestie reklam i szyldów – od teraz muszą one być subtelne, estetyczne i odpowiednio wkomponowane w zabytkową zabudowę. Koniec z krzykliwymi banerami i przypadkową typografią, każdy element ma współgrać z architekturą miejsca. Ochroną objęto również detale architektoniczne. Zachowanie oryginalnej stolarki okiennej, elewacji czy zdobień to teraz obowiązek właścicieli budynków. Nowe przepisy regulują także montaż urządzeń technicznych, takich jak klimatyzatory – nie mogą one zaburzać wyglądu fasad. Zmienia się też estetyka ogródków gastronomicznych oraz stref wejściowych do lokali usługowych. Ich wygląd musi być teraz spójny i nienachalny, tak by nie przytłaczał, lecz uzupełniał przestrzeń. Dodatkowo zadbano o małą architekturę i zieleń. Ławki, latarnie czy kosze na śmieci będą musiały odpowiadać stylowi otoczenia, a drzewa i zieleńce zyskały dodatkową ochronę.
Park kulturowy – już widać efekty
Choć cały projekt dopiero się rozpędza, już dziś można powiedzieć jedno: zmiany działają. Starówka zyskała na uroku, a jej historyczne piękno nie jest już zasłaniane przez przypadkowe reklamy czy plastikowe bibeloty. Nowy porządek wprowadza nie tylko ład, ale i dumę – warszawiacy są zachwyceni zmianami!
Źródło: UM Warszawa
Czytaj też: Architektura w Polsce | Warszawa | Metamorfoza | Zabytek | Historia | Kultura | Sztuka