Portfolio: Muzeum Etnograficzne – Ratusz

Przedstawiamy pracę dyplomową Justyny Wasiluk, która skończyła studia na Politechnice Białostockiej . Jej praca traktuje o przestrzeni Muzeum Etnograficznego, które mieści się w budynku miejskiego ratusza.


justyna_wasiluk-1024x500Nazwa:
MUZEUM ETNOGRAFICZNE W BIELSKU PODLASKIM -RATUSZ
Autor: Justyna Wasiluk – Politechnika Białostocka, Wydział Architektury Wnętrz

Lokalizacja: Bielsk Podlaski

Powierzchnia: 480 m2

Status projektu: Koncepcja

                                                                                        Rok: 2013 praca magisterska

                                                                         Zaprojektowana przestrzeń to Muzeum Etnograficzne znajdująca się w zabytkowym budynku ratusza w Bielsku Podlaskim. Do podjęcia się zaprojektowania tego typu obiektu skłoniła mnie chęć zgłębienia wiedzy dotyczącej mojego regionu oraz zainteresowanie etnodesignem, który w dużej mierze opiera się na sztuce ludowej.

Już od jakiegoś czasu da się zauważyć szersze zainteresowanie projektantów ową sztuką. Czym jest właściwie etnodesign, zwany często neo folkorem? Otóż tenże nurt narodził się z pragnienia ocalenia elementów folkloru i tradycji danej kultury, a także zestawienia ich z oszczędną w środki nowoczesnością. Na salony wracają więc koronki, mereszki, ludowe hafty ujęte w nowe formy i wykonane z nowoczesnych materiałów. Mistrzami folku we wzornictwie są Skandynawowie. To właśnie oni lansowali na świecie swoje przaśne sosnowe meble, ręcznie tkane dywany i ozdoby wykonywane z drewna. Ludowe wzory są doceniane pod względem wizualnym i wykorzystuje się je w pracach projektowych. Wybierając temat pracy dyplomowej chciałam połączyć ze sobą nowoczesność z historycznym aspektem muzeum, a także przyjrzeć się bliżej współczesnej przestrzeni wystawienniczej, dokonać jej analizy.

Bielsk Podlaski położony jest na Równinie Bielskiej, nad rzeką Białą, około 50 km od Białegostoku. Miasto zamieszkują głównie Polacy, ale kultywowane są tam tradycje mniejszości narodowych (głównie białoruskiej i ukraińskiej). Bielsk Podlaski jest jednym z najstarszych miast Podlasia. Opisując historię Bielska Podlaskiego, nie można zapomnieć o postaci Izabeli Branickiej, która to ufundowała miastu ratusz. Murowany późnobarokowy budynek wzniesiony został prawdopodobnie na miejscu zniszczonego przez pożar drewnianego XV – wiecznego ratusza. Projektantem był nadworny architekt Branickich – Jan Sękowski. Budowę rozpoczęto na początku 1776 r., zakończono ostatecznie w latach 80. XVIII w. Izabela Branicka mianowana przez Stanisława Augusta starościną bielską, rozpoczęła tam swoją działalność zmierzającą w kierunku uporządkowania miasteczka.

Ratusz bielski był niewielkim, jednopiętrowym budynkiem, nakryty skromnym dachem, ośmiospadowym, z wieżyczką na jego środku. Moim zadaniem, jako projektanta, było wykreowanie przestrzeni, która byłaby atrakcyjna dla współczesnego widza, a także skupiałaby jego uwagę na przedstawionych treściach. Symetrię obiektu, przełamałam wprowadzając asymetryczną formę, która nawiązuje do elementu ze sztuki ludowej – podlaskiego ręcznika obrzędowego (www.bielskirecznik.pl). Ów pełzająca forma okalałaby zabytkowe mury, a także stanowiłaby przestrzeń wystawienniczą, na której umieszczone zostałyby niektóre eksponaty, czy też grafiki nawiązujące do haftów z ręczników, a nawet same hafty.

Naczelną ideą opracowanego projektu było połączenie zachowanych elementów zabytkowego ratusza z nowoczesnym charakterem materiałów wykończenia wnętrz oraz współczesnej, nieregularnej formy, mieszczącej się w salach wystawowych. Stworzyłam również specjalne grafiki, w oparciu o charakterystyczne elementy sztuki ludowej. Grafikę o podobnym charakterze, projektowaną przez młody zespół Aze Designumieściłam w recepcji. Prezentowana przeze mnie przestrzeń nie jest elitarna, czy też sakralna, wręcz przeciwnie – tętni życiem, jest wręcz społecznym forum. Wprowadzona funkcja kawiarni, jak i sali przeznaczonej do prowadzenia warsztatów, czy lekcji muzealnych, jest więc w pełni uzasadniona.

Zwiedzanie zaczyna się od sali ze zgromadzonym drobnym sprzętem rolniczym, połączonej z wystawą bielskich ręczników obrzędowych. Następnie zwiedzający kierują się do sali poświęconej historii miasta. To tu znajduje się pokaźna kolekcja zdjęć i pocztówek prezentujących miasto i jego mieszkańców na przestrzeni XX wieku. Kolejna sala prezentuje podlaskie pisanki. Sala nr 4 gromadzi twórczość współczesnych twórców ludowych.