Muzeum Okręgowe w Lesznie w budynku Starej Octowni

Poznaliśmy wyniki konkursu na projekt rewitalizacji budynku Starej Octowni. Muzeum Okręgowe w Lesznie powiększy się więc o nową-starą część, a goście zyskają zupełnie nowe sale wystawowe. Najlepszą ocenę jury konkursowego zyskała propozycja pracowni STUDIO LISIAK.

Konkurs zorganizowało Muzeum Okręgowe w Lesznie i SARP Oddział Poznań. Architekci musieli przygotować projekty modernizacji i przebudowy narożnego, dwukondygnacyjnego budynku Starej Octowni w Lesznie. W środku swoją działalność rozpocznie Muzeum Okręgowe. II miejsce w konkursie zdobyła pracownia JEMS Architekci, III miejsce P2PA. Jak wygląda zwycięska propozycja autorstwa STUDIO LISIAK?

Budynek dawnej Leszczyńskiej Fabryki Octu przeznaczony na przebudowę i rozbudowę dla muzeum okręgowego w Lesznie położony jest w południowej części centrum miasta, przy skrzyżowaniu ulic: Bolesława Chrobrego i Alei Jana Pawła II. Powstał pod koniec XIX wieku i w okresie międzywojennym został przebudowany. Wyraz architektoniczny budynku odbiega od charakterystycznych obiektów przemysłowych i świetnie wpisuje się w kontekst urbanistyczny miasta. Ponadto będąc częścią pierzei głównej arterii komunikacyjnej nadaje się na obiekt mogący mieścić ważne dla miasta funkcje.

Budynek octowni stanowi część kwartału miejskiego w historycznej części miasta. Kwartał jest w całości zabudowany budynkami mieszkalnymi o różnej skali. Obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza na obszarze objętym konkursem lokalizację budynków będących kontynuacja istniejącej zabudowy, umożliwiając typową dla tego typu obszarów budowę na granicy, określając wysokość nowej zabudowy na max. 15 m.

Istniejący budynek tworzy pierzeję ulicy Jana Pawła II i Bolesława Chrobrego, dlatego jego rozbudowa możliwa jest w zasadzie tylko jako uzupełnienie zabudowy wewnątrz posesji. Usytuowanie nowej części planowanego muzeum wewnątrz działki jak również umieszczone tam funkcje ( m.in. obsługa obiektu ) odsunięte od ulicy, wydaje się lepiej spełniać swoje funkcje. Takie usytuowanie rozbudowy dodatkowo podkreśla charakter starego budynku octowni, gdzie zlokalizowano główne wejście do muzeum. Nowy budynek stanowi w ten sposób pawilon wystawowy, łącząc się z istniejącym budynkiem przeszklonym holem. Poprzez rozcięcia elewacji łączy się z ważnymi obiektami w strukturze miasta – obiektami związanymi z historią miasta – np. kościołami.

W projekcie uwzględniono wytyczne inwestora dotyczące układu funkcjonalnego obiektu z uwzględnieniem wymagań dotyczących powiązań poszczególnym części obiektu. Zgodnie z założeniami budynek, podzielony został funkcjonalnie na strefy dostępne i niedostępne. Strefy dostępne to część wejściową z kawiarnia, sklepem, audytorium oraz salami wystawowymi. Część niedostępna lub dostępna w sposób ograniczony stanowi administracja i biblioteka, oraz część techniczna obiektu z pracowniami konserwacji i digitalizacji. Głównym elementem funkcjonalnym muzeum jest hol wejściowy , łączący się z zadaszonym dziedzińcem – holem muzeum oraz częścią mieszczącą sale wystawowe. Hol ma pełnić funkcję zwornika, przestrzeni łączącej wszystkie funkcje budynku. Niektóre z pomieszczeń części wejściowej budynku mogą funkcjonować niezależnie – kawiarenka i sklep muzealny, dostępne są również z zewnątrz.

Tak budynek dawnej octowni wygląda obecnie:

fot. Google

Wejście główne do budynku muzeum zlokalizowano zgodnie z sugestiami wynikającymi z założeń programowych od ulicy Chrobrego. Zaprojektowano tutaj kasy, punkt informacyjny oraz miejsca odpoczynku, kawiarnię. Tutaj zlokalizowano szatnie dla użytkowników wraz z częścią z szafkami oraz toalety i pokój dla osoby z dzieckiem niepełnosprawnym.

Przestrzeń wejściowa łączy się z holem głównym ( zadaszonym dziedzińcem ), a poprzez niego z wszystkimi częściami budynku oraz stanowi przestrzeń ekspozycyjną dla strefy wejściowej – zapraszającej – muzeum. Tworzy przyjazne miejsce mogące służyć rekreacji dla zwiedzających, ale również pracowników.

W starym budynku octowni, w części wejściowej, przestrzeń holu otwarta przez całą wysokość po stronie przylegającej do ulic, oraz w holu na dziedzińcu, umożliwia organizacje nie tylko wystaw ale różnego rodzaju okazjonalnych imprez i pokazów. W bezpośrednim sąsiedztwie holu wejściowego zlokalizowano WSO, pomieszczenia dla ochrony obiektu. Poprzez umiejscowienie w pobliżu wejść, zapewniono dobrą kontrolę dostępu do obiektu.

Ekspozycje stałe i czasowe zaprojektowano w salach, zgodnie z założeniami wynikającymi z programu funkcjonalnego. Mogą do celu wystaw służyć również hol, jak i fragmenty dachu części rozbudowywanej na który zaprojektowano dwa wyjścia – jedno nad częścią niższą ( od ulicy Jana Pawła II ), drugie nad wyższą. Przestrzeń sal ekspozycyjnych umożliwia dowolną aranżację poszczególnych wystaw jak również ich łączenie. Ponieważ organizator wykluczył dostęp światła dziennego, wszystkie ekspozycje oświetlane będą światłem sztucznym barwą i natężeniem dobranym do specyfiki eksponatów.

Założeniem projektowanego budynku jest aby poprzez wykorzystanie różnych jego przestrzeni, stworzyć jak najlepsze warunki do zwiedzania i spędzania czasu. Dzisiejsze muzea to nie tylko miejsca gromadzenia obiektów historycznych, ale również miejsca spędzania wolnego czasu jednocześnie obcując z kulturą i historią.

 

Również działy służące nie tylko zwiedzającym lub dla nich nie dostępne, powinny umożliwiać przyjemny kontakt z obiektami. Biblioteka, stanowiąca część działu niedostępnego dla zwiedzających, podobnie jak część administracyjna, otwiera się wewnętrznymi balkonami na przestrzeń holu otwartego przez całą wysokość budynku. Dla korzystających z czytelni daje poczucie przestrzeni. Odsłonięta więźba dachowa stwarza dodatkową atrakcję.

ELEMENTY PROEKOLOGICZNE

Miejsca rekreacji wymagają kontaktu z zielenią. Dbając o wysoki udział zieleni w projektowanym obiekcie zaprojektowano powierzchnie zielone nie tylko na obu dachach ale również częściowo na ścianach nowych obiektów. Przestrzenie w projektowanym muzeum mogłyby być wykorzystane dla potrzeb zwiększenia ilości zieleni. Możliwe jest zastosowanie paneli fotowoltaicznych na dachu nowej części muzeum.

Istniejące ściany budynku octowni ze względu na wyjątkowy charakter elewacji oraz wskazania konserwatorskie należy doczyścić, uzupełnić braki w cegle oraz spoinach. Bezwzględnie należy zachować wszystkie elementy elewacji takie jak gzymsy, parapety itp. Do wymiany jest całe pokrycie dachu z dachówką oraz deskowaniem, docieplenie wełna mineralną. Wszystkie elementy opierzeń wymagają wymiany. Zaprojektowano opierzenia, rynny oraz inne elementy metalowe elewacji z blachy tytan – cynk. Dodatkowe ściany nośne zaprojektowano jako żelbetowe. Wszystkie okna podlegają wymianie na okna drewniane ( front budynku starego ) i aluminiowe spełniające wymogi izolacyjności cieplnej i akustycznej z zachowaniem w oknach od ulicy charakterystycznego podziału. Istniejąca klatka schodowa została przeniesiona do części dobudowywanej i umieszczona za szklaną fasadą od strony ulicy Jana Pawła II. Część z zachowanych drzwi proponuje się wykorzystać w bloku edukacyjnym. Lub części administracyjnej. Ze względu na fakt, że ściany zewnętrzne wymagają docieplenia, a jednocześnie z konieczności zachowania zewnętrznej elewacji zaproponowano docieplenie jako element klejony do wewnętrznej części ściany z bloczków typu Multipor lub jako dodatkową ścianę składającą się z warstwy konstrukcyjnej oraz wypełnienia np. wełną mineralną z zachowaniem przerwy dylatacyjnej. Ściana zewnętrzna powinna posiadać otwory wentylacyjne. W nowej części zaprojektowano ściany zewnętrzne jako warstwowe z fasadą z elementów ceramicznych, nawiązujące swym kolorem i fakturą do budynku octowni.

Wszystkie ściany wewnętrzne ( oprócz fragmentu istniejącej ściany w starej octowni z napisem ) zaprojektowano w stanie surowym z okładzinami , ściany działowe jako systemowe. Posadzki – hol kamień naturalny, biblioteka parkiet, sala audio – wykładzina dywanowa. Wszystkie pomieszczenia ekspozycyjne – podłogi drewniane na stelażu umożliwiającym swobodne rozprowadzenie instalacji. W pracowniach, pomieszczeniach technicznych – posadzki wylewane przemysłowe. Balustrada schodów głównych w holu – szkło klejone, hartowane, pozostałe pełne żelbetowe i stalowe.

źródło: STUDIO LISIAK (www.studiolisiak.pl)

Czytaj też: Kultura | Muzeum | Miasto | Historia | whiteMAD na Instagramie