Do wprowadzenia nowej identyfikacji wizualnej Muzeum Zamkowe w Malborku przygotowywało się kilka lat. Początkowo wszystko wskazywało na to, że władze Muzeum wybiorą jeden z kilkudziesięciu projektów, które specjalnie dla tej instytucji zaprojektowali studenci gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Na nic się zdały wysiłki studentów, ich pomysły trafiły do kosza. Instytucja wybrała sobie nowe logo, które zostało zaprojektowane przez wewnętrznego pracownika, co wzbudziło spore kontrowersje.
Prace nad wprowadzeniem nowego logo Muzeum Zamkowego w Malborku trwały ponad dwa lata. Muzeum nawiązało współpracę z Pracownią Projektowania dla Kultury gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych w roku akademickim 2018/2019. Nie było w tym nic dziwnego, już wcześniej dr Anita Wasik, projektantka graficzna i opiekunka Pracowni Projektowania dla Kultury przygotowywała dla Muzeum projekty kartek świątecznych oraz kalendarz.
Zaproponowałam Muzeum, że moglibyśmy się podjąć takiego wyzwania jak nowa identyfikacja wizualna instytucji. W naszych pracowniach stale współpracujemy z różnymi instytucjami kultury, w tym między innymi z Teatrem Miniatura, Muzeum Miasta Gdyni, Instytutem Kultury Miejskiej i Muzeum Narodowym w Gdańsku – wspomina dr Anita Wasik.
Akademia Sztuk Pięknych oraz Muzeum Zamkowe w Malborku podpisały w tym celu list intencyjny.
W efekcie przez kilka miesięcy studenci przygotowywali swoje pomysły nowej identyfikacji wizualnej Muzeum Zamkowego w Malborku. Prace odbywały się pod okiem naukowych opiekunów – Anity Wasik, Joanny Czaplewskiej, Janusza Górskiego i Patryka Hardzieja. Studenci byli na zamkach (również w Sztumie i Kwidzynie, które podlegają pod malborską instytucję), przeprowadzali badania i następnie cały semestr pracowali nad propozycjami identyfikacji.
Pierwsze efekty prac zaprezentowano na ASP w Gdańsku w lutym 2019 r. Muzeum było zadowolone z przedstawionych 25 propozycji. W następnym kroku władze instytucji miały wskazać logo, które podobało im się najbardziej. Po prezentacji Muzeum wybrało dwa znaki, nad którymi chciało przejść do kolejnego etapu prac – były to propozycje Ani Tatar oraz Piotra Czechowskiego. Projekt Ani Tatar był nominowany do konkursu Polish Graphic Design Award. Ostatecznie Muzeum wskazało propozycję Piotra Czechowskiego i to jego pomysł miał zostać rozwinięty. Te dwie studenckie propozycje znajdziecie w galerii pod artykułem.
Plan był taki, by nad rozwinięciem pomysłu Piotra Czechowskiego pracował zespół projektowy. ASP jednak nie miało podpisanej umowy w tej sprawie, podpisany był jedynie list intencyjny między instytucjami. Niestety formalności nie udało się szybko załatwić. Umowa krążyła pomiędzy prawnikami, więc ASP mając na uwadze trwający rok akademicki stworzyła zespół naukowo-badawczy w skład którego weszli: Piotr Czechowski (autor wskazanego znaku) oraz studentki Ania Tatar, Agnieszka Szumińska i Karolina Tomaszewska. Nad jego pracami czuwali Patryk Hardziej, Joanna Czaplewska i Anita Wasik.
Zespół pracował nad identyfikacją, część projektów była przedstawiana Muzeum w maju 2019 r. Jednak we wrześniu 2019 r. entuzjazm studentów wyparował po wiadomości, którą Muzeum przesłało do ASP:
Otrzymaliśmy maila, że bardzo dziękują za współpracę i mają nadzieję, że studenci dużo się nauczyli oraz że zamierzają zorganizować ogólnopolski konkurs, a studenci mogą się do niego zgłosić – mówi Anita Wasik z ASP w Gdańsku.
O sprawie napisała też Gazeta Wyborcza Trójmiasto. W artykule autorstwa Małgorzaty Muraszko czytamy komentarz dr hab. Janusza Trupindy: Ostatecznie zaproponowany projekt nie sprostał oczekiwaniom muzeum i mimo podejmowanych prób nie doszliśmy do porozumienia w sprawie jego modyfikacji.
Nowe logo Muzeum zaprezentowano w listopadzie 2020 r. Jego autorem jest Maciej Bychowski, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, który aktualnie pracuje w Muzeum Zamkowym w Malborku.
Bardzo ważne jest dla nas, że projekt wyszedł z wewnątrz instytucji, od naszego młodego, utalentowanego pracownika, który jest częścią naszego zespołu i zachodzących w muzeum zmian. Zaproponował on znak, który wyznacza drogę rozwoju instytucji, ale także odpowiadający estetyce jego pokolenia – pokolenia, do którego należy przyszłość muzeum. Zmienia się świat i publiczność muzealna, zachodzą bardzo poważne zmiany społeczne, dlatego w swoim przekazie i działalności muzea muszą sięgać po inne środki komunikacji, także wizualnej – tłumaczy w Gazecie Wyborczej dyrektor Trupinda.
Nowe logo składa się z zestawionych liter „MZM”. To logo bazujące na typografii, dlatego w bardzo ograniczonym zakresie nawiązuje do historii miejsca czy architektury samego Zamku. Autor i pracownik Muzem jest jednak innego zdania:
Użyte zostały proste formy geometryczne w układzie wertykalno-horyzontalnym, nawiązujące do modułowego charakteru cegły, która jest elementem wspólnym dla wszystkich zamków. W trakcie zebrania Rady Muzeum pojawiły się komentarze, że to skojarzenie jest obecne i odwołuje się do niedosłownego wizerunku zamku – czytamy w komunikacie.
Było mi naprawdę przykro gdy musiałam powiedzieć o tym, co zaszło całej grupie zaangażowanych studentów i studentek. I pewnie jakoś bym przełknęła, że potraktowano nas w taki sposób, gdyby nie to, że nowy znak jest po prostu nijaki. To całkiem przyzwoity znak dla instytucji typu galeria miejska. Ale mówimy o Muzeum w Malborku. Stworzony znak nie oddaje charakteru instytucji i w porównaniu z pracą wykonaną przez studentów ASP jest po prostu mizerny. To jest bolesne – dodaje Anita Wasik.
Krytyczne komentarze dotyczące nowego logo zaczęły pojawiać się na Facebooku Muzeum Zamkowego w Malborku, jednak były usuwane przez administratora strony. Jak oceniacie nowe logo Muzeum? Dajcie znać w sondzie niżej.
Czytaj więcej: Wydarzenia | Identyfikacja wizualna | Grafika | Logo
Muzeum Zamkowe w Malborku – identyfikację wizualną zaprojektowała Anna Tatar:
Muzeum Zamkowe w Malborku – identyfikację wizualną przygotował zespół, któremu przewodził Piotr Czechowski (Karolina Tomaszewska, Agnieszka Szumińska, Anna Tatar):
źródło: materiały prasowe, Muzeum Zamkowe w Malborku