Nowa Prepozytura to historyczny budynek z 1877 roku, zbudowany w stylu neogotyckim, zlokalizowany obok katedry św. Wita w sercu zamku Praskiego. Koncepcja renowacji zabytku skupiła się na ponownym otwarciu dla odwiedzających wewnętrznego dziedzińca. Po obu stronach odrestaurowanego placu powstały dwie nowoczesne przybudówki, gdzie kiedyś znajdowały się wozownia i stajnie. Miejsca siedzące na zewnątrz kawiarni pozwalają odwiedzającym zrelaksować się w malowniczym zakątku i podziwiać widoki na inne zamkowe zabudowania. Taras widokowy uzupełnia fontanna wykonana z granitu i brązu.
Obiekt był początkowo przeznaczony jako rezydencja prepozyta, a następnie na początku lat 50. został skonfiskowany i od tego czasu pozostawał w dużej mierze opuszczony. W okresie komunistycznym dziedziniec i pobliskie budynki gospodarcze zostały całkowicie zniszczone, a główny budynek służył jako koszary dla robotników. W 2016 roku Nowa Prepozytura została zwrócona Kościołowi na mocy ustawy o restytucji.
Na miejscu dawnych budynków gospodarczych powstały dwie nowe przybudówki. Jedna będzie służyć jako kawiarnia, a druga jako obiekt usługowy. Dodatkowo, wewnątrz odrestaurowanego budynku znajduje się kolejna jednostka komercyjna. Przybudówki charakteryzują się surowym, ale delikatnym designem, z przeszklonymi fasadami. Zachodnia przybudówka jest bardziej otwarta i pionowa, przeznaczona dla gastronomii. Wschodnia jest bardziej zwarta i zamknięta, nadająca się do uniwersalnego użytku, od handlu detalicznego po biura. Pomimo podobieństw w designie, każda z nich zachowuje swoją unikalną tożsamość. Północna krawędź dziedzińca została wzbogacona o taras widokowy i fontannę. Miejsce to jest również zaprojektowane do organizacji wydarzeń na świeżym powietrzu, takich jak przedstawienia teatralne czy spotkania firmowe.
Głównym celem prac była ochrona historycznego budynku oraz renowacja jego wnętrz i elewacji. Fasada została skrupulatnie odrestaurowana, aby odzwierciedlać swój wygląd z końca XIX wieku. Wnętrza zostały częściowo przywrócone do stanu historycznego, a jednocześnie zmodernizowane, tworząc harmonijne połączenie współczesnych i oryginalnych elementów. Ta fuzja stylów jest szczególnie widoczna w głównej klatce schodowej, która została uzupełniona delikatnym żyrandolem w kształcie koła, harmonizującym z surową geometrią malowanego drewnianego sufitu.
Koncepcja renowacji charakteryzuje się użyciem trwałych i ponadczasowych materiałów oraz symbiozą oryginalnych i współczesnych schematów kolorystycznych. Historyczne drzwi i okna zostały starannie odrestaurowane, na podłogach ułożono płytki o odpowiednich formatach i wzorach, a parkiety zostały odnowione lub odtworzone. Nowe konstrukcje, takie jak szklane przegrody, zostały zaprojektowane w taki sposób, aby nie dominowały zabytkowych wnętrz. Na historycznych śladach oryginalnych budynków gospodarczych (stajnie i wozownia) na dziedzińcu powstały nowe przybudówki z przeznaczeniem komercyjnym, skierowanym do turystów odwiedzających zamek Praski.
Kształt i wygląd przybudówek zostały zaprojektowane tak, aby harmonizować z historycznym otoczeniem zamku, jednocześnie subtelnie się wyróżniając. Równowaga ta została osiągnięta poprzez zastosowanie ponadczasowych form i materiałów typowych dla okolic zamku, z nowoczesnymi detalami i kompozycjami. Jednym z istotnych detali jest wąski świetlik, który łączy dach z północną fasadą przybudówek, tworząc grę światła i cienia we wnętrzach. Kolejnym godnym uwagi elementem jest projekt narożnika zachodniej przybudówki, gdzie szkło rozciąga się niemal do samej jego krawędzi, podkreślając delikatne podparcie masywnego dachu. Kluczowe materiały użyte w nowych budynkach to okładziny z piaskowca z kamieniołomu Vyhnánov, detale wykonane z patynowanej miedzi, dyskretne podłogi z płytek i drewna oraz szklana fasada z subtelnymi stalowymi ramami.
Pomysł budowy tarasu widokowego zawieszonego nad krawędzią zamkowych murów pochodził pierwotnie od architekta Josefa Mockera, lecz nigdy nie został zrealizowany. Projekt renowacji dziedzińca rozwija ten koncept i przedstawia jego współczesne rozwiązanie. Fontanna składa się z kamiennego obelisku i basenu z brązowym obrzeżem. Woda wypływa z krzyża, spływa po nazwiskach trzech świętych i wsiąka w ziemię. Wiersz wyryty w kamieniu na tarasie widokowym został napisany przez jednego z historycznych prepozytów, który niegdyś sprawował tu posługę.
Nowa Prepozytura powróciła teraz do swojej pierwotnej funkcji jako siedziba administracyjna instytucji kościelnych, w szczególności Metropolitalnej Kapituły Świętego Wita, a także wzbogaciła się o nowe funkcje.
Biuro: Studio acht
Główny architekt: Václav Hlaváček
Współautorzy: Mikuláš Wittlich, Pavel Jakoubek
Zespół projektowy: Barbora Janů, Anna Halaburtová, Lukáš Dejdar
Klient: Kapituła Metropolitalna św. Wita w Pradze
Lokalizacja projektu: Hradczany 34, Praga, Republika Czeska
Rok ukończenia: 2023
Fotograf: Tomáš Slavík
Generalny wykonawca: ARCHATT
Czytaj też: Architektura | Metamorfoza | Renowacja | Zabytek | Praga
