Nowa Tkalnia. Studentka zmieniła dawną fabrykę w nowoczesną serwerownię

Projekt przygotowała Julia Wilkosz. Jest to projekt dyplomowy, którym Julia Wilkosz broniła tytułu magistra na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Młoda architektka proponuje, by dawna fabryka w Łodzi zyskała nowe życie. Nowa Tkalnia ma być samoobsługową serwerownią, która będzie odpowiadać na wyzwania współczesnego świata.

Każda epoka miała swoją własną typologię wynikającą z kultury i okresu danych czasów. Architektura zawsze była definiowana przez dominujące środki produkcji, gospodarki i tradycji. Pierwotnie najistotniejszą rolę pełniły ośrodki kultu religijnego, modernizm reprezentował nowoczesną fabrykę, później dom i osiedle, ostatni okres reprezentuje w większości ikoniczną architekturę muzeów i sal koncertowych, a także gigantyczne założenia centrów handlowych. Obecnie, gdy nasza kolektywna historia jest jest cyfrowa, a centrum danych staje się jednym z najistotniejszych typologii kulturowych XXI wieku, powinno ono pozostać jedynie anonimową strukturą na peryferiach? Julia Wilkosz w swojej pracy zwraca uwagę na kulturowe znaczenie i potencjał projektowy przestrzeni odpowiedzialnych za mechanikę i procesy dzisiejszego świata.

Archiwa przez wieki cieszyły się szczególnym szacunkiem i zaufaniem społeczeństwa. Jeszcze do niedawna mieściły się w najbardziej prestiżowych lokalizacjach, współtworząc strukturę śródmiejską miast, lokowane w obiektach o charakterze formalnym – ratuszach, bankach, archiwach miejskich. Ich reprezentacyjność była odzwierciedleniem autorytetu, szacunku i zaufania. Obecnie wraz z nastaniem ery cyfryzacji funkcje te wędrują na peryferia miast, w postaci megastruktur, dołączając do szeregu anonimowych hal produkcyjnych, tracąc wcześniejszy, szczególny charakter.

Patrząc z dzisiejszej perspektywy na historyczną architekturę magazynową i związaną z dystrybucją towarów, a jednocześnie przywołując tutaj reprezentacyjne budynki bibliotek, banków, archiwów, a także obecne nie tak dawno w krajobrazie miejskim znakomite obiekty przemysłowe można przyjąć założenie, że centra danych mogłyby już niebawem stać się w krajobrazie miasta czymś więcej niż tylko anonimową infrastrukturą.

Młoda architektka postanowiła przeprojektować historyczny kompleks fabryczny Karola Scheiblera, przebudowanego później do stanu jednego z najnowocześniejszych kompleksów produkcyjnych przemysłu tekstylnego działającego od lat 60-tych do końca XX wieku pod nazwą Uniontex. Zabudowa działki posiada zróżnicowaną strukturę o walorach historycznych. Matrycą przypomina regularną ramę, wzbogaconą kontrastowymi organizmami hal poprzemysłowych, o dopracowanym detalu. Obiekty budowlane zlokalizowane w granicach przyjętych opracowaniem są niemal w całości w stanie dekapitalizacji. Budynki historyczne posiadają nadal swe charakterystyczne dla XIX wieku cechy rozwiązań (osiowość, artykulację architektoniczną, tradycyjne wykończenia) jednak kondycja konstrukcji świadczy iż są w stanie ruiny budowlanej. Ten sam los dotknął giga-przestrzeni żelbetonowej hali fabrycznej z zadaszeniem dachem szedowym.

fot. Google

Według koncepcji Julii Wilkosz były kompleks przemysłowy zyskuje nową, uporządkowaną i odpowiadającą współczesnym wymaganiom technicznym strukturę kompozycyjną wyrażającą społeczne dążenia do ochrony reliktów architektury historycznej zrealizowane na drodze rekonstrukcji zachowanych fasad nabudowanych na nową konstrukcję szkieletową i uzupełnionych w częściach nie zachowanych w analogicznej formule jakości architektonicznej. Poddane przebudowie strefy pełnia rolę nowego układu komunikacji i pomieszczeń pomocniczych realizujących główne funkcje komunikacji użytkowników i mediów technicznych. Strefa wejścia głównego i wolnostojącej kubatury w części zachodniej podlegają kompleksowej rewitalizacji w oparciu o własne strukturę nośną. Strefa wewnętrzna przestrzeni zamkniętej w czworoboku jest zabudowaną przestrzenią kubaturową, przykrytą konstrukcja żelbetową dachu z układem świetlikowym zrealizowanym w analogicznym do pierwotnego układu hali, wydajnym dla naturalnego oświetlenia wnętrz schemacie.

Temat pracy: Historia zapisana. Zrównoważona koncepcja funkcjonalno-przestrzenna nowej typologii centrów danych, jako holistyczna struktura miastotwórcza ery cyfryzacji.
Wydział Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach
Kierunek: Architektura
Katedra: Katedra projektowania architektury mieszkaniowej i użyteczności publicznej
Promotor: dr inż. arch. Jan Kubec
Autor: inż. arch. Julia Wilkosz

Julia Wilkosz – absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, związana obecnie z duńską pracownią Bjarke Ingels Group. Podczas studiów zdobywała doświadczenie  w pracowniach Medusa Group, FS&P Arcus oraz VMX Architects w Holandii. Podczas swojej ścieżki edukacji rozwijała różnorodne kierunki spojrzenia na architekturę, biorąc udział w krajowych i międzynarodowych konkursach i warsztatach. Uważa, że architektura, jako kompleksowa dziedzina wymaga spojrzenia na specyfikę zagadnienia poprzez doświadczenie bezpośrednie jak i teoretyczne – architektura jako tło wydarzeń. Ciekawość i obserwacja, antropologia i socjologia są dialogiem procesu projektowego. Łamanie zasad jak i racjonalna analiza cech systemu i kontekstu tyczą kierunki poszukiwań dla nowej formy przestrzeni.

Czytaj też: Portfolio | Ciekawostki | Renowacja | Cegła | Zabytek | whiteMAD na Instagramie