Willa Konrad (Villa Conrad) stanowi część malowniczego zespołu pałacowo-parkowego, usytuowanego na stromym zboczu góry w Nowej Rudzie. Efektowny budynek, wzniesiony w 1889 roku, wyróżnia się swoim imponującym stylem i detalami architektonicznymi. Mimo kiepskiego stanu, cechy te czynią go jednym z najważniejszych zabytków w okolicy.
Willa Konrad, ze względu na swoją architektoniczną formę, przypomina mały pałac czy też zamek, bogato ozdobiony wykuszami, ryzalitami i wysokim dachem z licznymi szczytami. Centralnym punktem budynku jest strzelista, fantazyjna wieża, która nadaje willi unikalny charakter. Cechą wyróżniającą budynek są również masywne mury oporowe w kształcie bastionowych wałów. Willa została zbudowana z czerwonej cegły w stylu neorenesansowym, łączącym elementy architektury francuskiej i niderlandzkiej z wpływami gotyku środkowoeuropejskiego.
Tomasz Leśniowski, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
W architekturze budynku można dostrzec inspiracje zamkami średniowiecznymi, co przejawia się m.in. w cylindrycznych basztach i wieżach wspartych na kroksztynach. Całość położona jest w otoczeniu rozległego parku, tworząc harmonijny zespół pałacowo-parkowy. W skład tego kompleksu wchodzą również wozownia z końca XIX wieku, piwniczka oraz brama wjazdowa. Willa oraz park znajdują się w gminnej ewidencji zabytków, a główny budynek jest także wpisany do rejestru zabytków. Przed willą rosną imponujące żywotniki olbrzymie, które są równolatkami budynku. Uzupełnieniem tej historycznej przestrzeni jest szpaler kasztanowców, który wzdłuż pierwotnej kamiennej drogi prowadzi do głównego wejścia.
Na przestrzeni ponad stu lat istnienia, Willa Konrad wielokrotnie zmieniała swoje przeznaczenie i właścicieli. W połowie XX wieku dach budynku został przebudowany, najprawdopodobniej z powodu pożaru, który dotknął poddasze. W okresie PRL-u obiekt pełnił funkcję przedszkola, a później domu kultury, w którym odbywały się liczne imprezy okolicznościowe i wesela. Działała tu także świetlica, stanowiąc ważne centrum życia kulturalnego dla mieszkańców pobliskiego zakładu przemysłowego. Na początku lat 90. zespół pałacowo-parkowy przeszedł w ręce prywatnych właścicieli, co niestety nie uchroniło budynku przed postępującą degradacją. Przez następne lata obiekt pełnił różne funkcje, w tym prywatnego domu mieszkalnego czy zakładu fotograficznego, aż ostatecznie został opuszczony. W wyniku kradzieży dachówki oraz zalania budynku, jego stan techniczny drastycznie się pogorszył.
W 2021 roku nowy właściciel przejął opiekę nad willą i rozpoczął prace mające na celu ochronę tego, czego nie uszkodziła pogoda i wandale. Dach został zabezpieczony przed dalszym zniszczeniem, a wnętrza podparte stemplami, aby zapobiec zawaleniu się stropów. Równocześnie rozpoczęto pielęgnację starodrzewu parkowego, usuwając uszkodzone i niebezpieczne drzewa.
Obecny projekt rewitalizacji zakłada przekształcenie willi Konrad w luksusowy pensjonat ze strefą SPA, przywracając jej dawne piękno i funkcjonalność. Oprócz tego planuje się adaptację wozowni na restaurację oraz piwniczki na winiarnię. Łączna powierzchnia użytkowa wszystkich obiektów wyniesie 921 m kw. Kluczowym elementem projektu jest odtworzenie historycznego kształtu dachu willi, który ma zyskać dwa dodatkowe hełmy. Również w przypadku wozowni planuje się przywrócenie wieżyczki oraz wieńczącego ją hełmu, co podkreśli jej pierwotny, reprezentacyjny charakter.
Warto dodać, że zaprezentowane wizualizacje inwestycji nie obejmują jeszcze wszystkich detali dekoracyjnych. Elementy te będą projektowane w dalszych etapach realizacji projektu. Również istniejący drzewostan nie został uwzględniony w wizualizacjach, ale wszystkie drzewa, które nie zagrażają bezpieczeństwu, mają zostać zachowane. Rewitalizacja rezydencji to nie tylko odnowienie historycznego obiektu, ale także ożywienie całego zespołu pałacowo-parkowego, który przez lata ulegał degradacji. Dzięki nowym planom inwestycyjnym, obiekt ma szansę stać się luksusowym miejscem wypoczynku, jednocześnie zachowując swoje historyczne walory. Przywrócenie pierwotnych detali architektonicznych i zadbanie o park sprawią, że willa Konrad znów stanie się jednym z najważniejszych punktów na mapie lokalnego dziedzictwa.
Projekt: BCM Architekci
Autorzy: Jacek Miller, Zuzanna Bińczyk, Monika Majer
Współautorzy: Justyna Kosowska, Izabela Siemianowska, Martyna Siwek, Dawid Lichosyt, Patrycja Wszoła, Dominika Bezulska
Źródło: Willa Konrad
Czytaj też: Architektura w Polsce | Historia | Renowacja | Wille i rezydencje | whiteMAD na Instagramie
