Nowy Port jako układ urbanistyczny stanowi odrębny, mały organizm miejski, jednak prawnie od początku XIX wieku roku jest częścią administracyjnego Gdańska. Dominującą funkcją jest funkcja mieszkaniowa, uzupełniona niezbędnymi do życia funkcjami usługowymi. Brakuje miejsc aktywizacji społeczeństwa, brakuje miejsc pracy i brakuje miejsc do spędzania czasu wolnego – zarówno do rekreacji jak i do spotkań na świeżym powietrzu.
Jako, że struktura miasta jest mocno zdefiniowana przez wytyczone od dawna ulice, projekt przewiduje uzupełnienie w miejscach, gdzie jest to możliwe, kwartałów zabudowy tak, aby stworzyć ciągłe pierzeje placów i ulic. Wnętrza kwartałów, obecnie bardzo zaniedbane i zajęte przez barakową zabudowę garażową zostaną oczyszczone i zagospodarowane jako zielone przestrzenie rekreacji dla mieszkańców kamienic.
W północnej części dzielnicy, na terenach, które po powstaniu nowego portu pasażersko-towarowego powinny zostać poddane rekultywacji, projekt przewiduje kontynuację istniejącego układu ulic, przestrzeń wypełniając nowymi kwartałami zabudowy. Mają odpowiadać proporcjami w rzucie i wysokością istniejącej zabudowie tak, aby całość sprawiała wrażenie jednolitego organizmu miejskiego. 
Ważnymi elementami, choć nie wchodzącymi w skład dzielnicy są miejsca pamięci i historii – Westerplatte i Twierdza Wisłoujście. Brakuje jednak bezpośredniego połączenia przez Martwą Wisłę, dlatego projekt przewiduje na tych dwóch osiach, wykorzystywanych w projekcie zagospodarowania Osiedla Wyzwolenie, utworzenie kładek pieszo rowerowych. Powstanie planowanego,międzynarodowego portu pasażersko-towarowego może przyczynić się do aktywizacji dzielnicy, dlatego ważne jest uzupełnienie struktury miasta i stworzenie atrakcyjnej urbanistycznie i architektonicznie całości.
Część urbanistyczna przewiduje następujące, najważniejsze działania:
– usunięcie barakowej zabudowy z wnętrza dziedzińców i utworzenie osobnych, wielostanowiskowych garaży naziemnych uzupełnionych o dodatkowe funkcje,
– uzupełnienie tam, gdzie to możliwe struktury kwartałów istniejącej zabudowy,
– stworzenie na terenach portowych po rekultywacji nowej części zabudowy z około 70 000m2 powierzchni,
– zagospodarowanie terenu przy Osiedlu Wyzwolenie.
Drugą częścią projektu była przebudowa istniejącego, dwunastokondygnacyjnego wielorodzinnego budynku wielkopłytowego, powstałego w 1979 roku. Jest on częścią „osiedla Wyzwolenie”, wybudowanego na przełomie lat 70-tych i 80-tych XX wieku. Za projekt jest odpowiedzialne Biuro Projektowo-Badawcze Budownictwa Ogólnego Miastoprojekt Gdańsk. Autorami są Szczepan Baum i Danuta Dzierżanowska.
Coraz więcej budynków z tego okresu wymaga zdecydowanej interwencji mającej na celu poprawę ich stanu technicznego. „(…) W Polsce w około 4 milionach lokali w budynkach wielkopłytowych mieszka blisko 12 milionów ludzi, czyli co trzeci Polak1,” co doskonale obrazuje skale problemu. Niestety, duża część takich działań jest prowadzona w sposób doraźny i nieskoordynowany, co skutkuje zwiększeniem nieładu architektonicznego w krajobrazie polskich miast. Aby temu przeciwdziałać, projekt ma pokazać sposób modelowej przebudowy, czerpiąc inspirację z przykładów europejskich.
Pierwszym krokiem było opracowanie katalogu możliwych aranżacji mieszkań po przebudowie. Mieszkańcy, którzy w założeniu nie muszą opuszczać swojego miejsca zamieszkania podczas przebudowy, mogą, jeśli chcą, wyremontować swoje mieszkanie dostosowując je do aktualnych potrzeb i standardów. Dodatkowo w katalogu znalazły się dwie pozycje, które uwzględniają potrzeby osób starszych i osób niepełnosprawnych. Działaniem, które jest najbardziej widoczne jest dostawienie do elewacji konstrukcji samonośnej z drewna klejonego, która powiększa przestrzeń mieszkań i wypoczynku mieszkańców. Swoim charakterem ma nawiązywać do obecnego tutaj w elewacjach wielu budynków muru pruskiego. Powiększenie okien pomogło zbilansować ilość światła, która dociera do wnętrza. Mieszkańcy mają też możliwość wyboru wykończenia balustrad.
W zależności od tego, jak korzystają z balkonu, mogą go zabudować i stworzyć loggie, wybrać szklaną balustradę aby mieć lepszy widok na okolicę i morze lub dzięki zastosowaniu drewnianych tralek zwiększyć swoją prywatność. Nadrzędnym celem było takie ukształtowanie budynku, aby mieszkańcy mogli dostosować swoje miejsce życia do aktualnych potrzeb. Wszystkie powyższe działania, zastosowane indywidualnie do każdego z budynków z tego okresu, z pewnością przyczyniłyby się do poprawy jakości zamieszkania i przestrzeni w polskich miastach.
Biografia Autora:
Tomasz Obara – absolwent studiów magisterskich na wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Swoją pasję do rysunku i grafiki rozwija od wczesnych lat młodzieńczych. Owa pasja przerodziła się w powołanie i chęć tworzenia architektury. Praca dyplomowa magisterska pt. „Poprawa jakości zamieszkania. Rozwiązanie problemów modernistycznego osiedla w Nowym Porcie + masterplan dzielnicy”, wykonana pod kierownictwem promotora prof. dr hab. inż. arch. Mateusza Gyurkovicha i współpromotora dr inż. arch. Damiana Poklewskiego -Koziełła obroniona z wyróżnieniem w 2020 roku.
W 2015 roku laureat nagrody „8 wspaniałych Tarnobrzega”, miasta szkoły średniej. Na początku studiów Laureat nagrody dr hab inż. arch. Grażyny Schneider-Skalskiej za wyróżniający się projekt architektoniczno – urbanistyczny jednorodzinnego zespołu mieszkaniowego oraz nagrody prorektora do spraw studenckich dr hab. inż. Marka Stanuszka w tej samej kategorii (2017) . Zwycięzca konkursu Prezydenta Miasta Dębicy na projekt Muzeum Techniki w Dębicy przy ulicy Kraszewskiego (2018).
Uczestnik wielu warsztatów i plenerów ogólnopolskich i zagranicznych, m.in. : pleneru malarsko-rysunkowego zorganizowanego z okazji roku Tadeusza Kościuszki w Racławicach (2016), prestiżowej rezydencji artystycznej dla artystów grafików “l’Art dans les Cités – Graphistes Polonais” w Bretanii we Francji (2017), interdyscyplinarnych warsztatów Wallers Arenberg- Urbanity and Serenity- UNESCO- International Workshop in Architecture and Urban Design w Wallers Arenberg we Francji (2018), czy warsztatów “Pamięć morza” w Wieliczce (2019) .
Plakaty wykonane podczas rezydencji artystycznej odbyły objazdową wystawę po Francji (2018-2019), prezentowane były w Domu Bretanii w Poznaniu oraz w Centrum Polsko-Francuskim Olsztynie (2018). Autor dwóch publikacji naukowych na temat miasta i rysunku odręcznego w wydawnictwie Politechniki Krakowskiej. Pasjonat miasta i procesów w nim zachodzących, grafiki, wizualizacji i BIM, sportowiec i kolarz amator, zapalony majsterkowicz.
Czytaj też: Portfolio | Historia | Miasto | Polska |
źródło: materiały prasowe / Tomasz Obara / Jak przeprojektować Nowy Port w Gdańsku? Praca dyplomowa Tomasza Obary
