Opera Margrabiów w Bayreuth to jeden z najważniejszych i najlepiej zachowanych barokowych teatrów w Europie. Zbudowana w XVIII wieku, zachwyca swoją architekturą i historią. Pomimo zmiennych i często trudnych losów miasta, teatr przetrwał w niemal niezmienionej formie, a w 2012 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Historia i budowa opery w Bayreuth
Budowa Opery Margrabiów rozpoczęła się w 1744 roku z inicjatywy margrabiny Wilhelminy, żony Fryderyka z Brandenburgii-Bayreuth. Za projekt odpowiadał Joseph Saint-Pierre, natomiast wnętrze w stylu włoskiego baroku stworzyli Giuseppe i Carlo Galli da Bibiena. Głównym celem budowy było utworzenie reprezentacyjnego miejsca dla widowisk teatralnych i operowych, które podkreślałoby prestiż księstwa. Otwarcie opery miało miejsce we wrześniu 1748 roku przy okazji ślubu córki margrabiów, Elżbiety Fryderyki Zofii, z księciem Wirtembergii, Karolem Eugeniuszem. Pierwsze spektakle, jakie się tam odbyły, to opery Johanna Adolpha Hassego „Artaserse” i „Ezio”. Pomimo olśniewającego wystroju i wspaniałych przedstawień, budowa teatru doprowadziła księstwo do poważnych problemów finansowych.
Opera Margrabiów i jej unikalna architektura
Opera Margrabiów w Bayreuth jest jednym z najbardziej imponujących przykładów tego typu obiektów na świecie. Główna sala widowiskowa została zaprojektowana w stylu włoskiego baroku i wyróżnia się bogatą ornamentyką oraz iluzjonistycznymi malowidłami. Drewniana konstrukcja lożowa oraz monumentalny dach o rozpiętości 25 metrów to kluczowe elementy budynku, nadające mu tak duże znaczenie historyczne i architektoniczne. Dach ten, wykonany bez wewnętrznych podpór, jest także jednym z największych osiągnięć inżynieryjnych XVIII wieku. Drewno użyte do jego budowy pochodziło z lasów w okolicach Kulmbach i Creußen, a montaż odbywał się w niezwykle krótkim czasie, aby umożliwić zakończenie prac wewnątrz opery. Bogato zdobione wnętrze, w którym dominuje złoto i błękit, jest dziełem włoskich artystów. Balkony i loże zdobione są rzeźbionymi puttami, girlandami i licznymi detalami, które nadają wnętrzu wręcz mistycznego charakteru. Uwagę zwraca również proscenium, którego konstrukcja powoduje optyczne wrażenie niezwykłej głębi.
Z thomas, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Opera Margrabiów a Richard Wagner
Opera Margrabiów odegrała istotną rolę w historii Bayreuth jako miasta operowego. To właśnie jej istnienie przyciągnęło uwagę Richarda Wagnera, który poszukiwał miejsca do realizacji swoich wspaniałych wizji operowych. Choć ostatecznie zdecydował się na budowę własnego teatru – Festspielhaus, to jednak w Operze Margrabiów w 1872 roku odbyło się wykonanie IX Symfonii Beethovena pod jego batutą, upamiętniające położenie kamienia węgielnego pod nowy teatr.
Współczesne losy opery w Bayreuth
Bayreuth było kilkakrotnie celem bombardowań brytyjskich samolotów podczas II wojny światowej. Pomimo dużych zniszczeń miasta i utraty wielu cennych budynków, opera pozostała nietknięta. Po II wojnie światowej obiekt został przejęty przez amerykańskie wojska i ponownie otwarty w 1947 roku. W kolejnych dekadach pełnił funkcję zarówno teatru operowego, jak i miejsca filmowych produkcji – to tutaj kręcono m.in. sceny do filmów historycznych i biograficznych. W 2012 roku Opera Margrabiów została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wybitne dzieło architektury barokowej. W latach 2012-2018 przeprowadzono gruntowną renowację budynku, przywracając jego pierwotny blask. Dziś opera ponownie gości spektakle i wydarzenia kulturalne, przyciągając miłośników teatru i historii z całego świata.
Źródło: schloesser.bayern.de, bayreuth-wilhelmine.de
Czytaj też: Architektura | Niemcy | Zabytek | Wnętrza | Historia | Ciekawostki
