Pałac Brühla w Brodach

Pałac Brühla w Brodach powoli powstaje z ruiny. Historia najwspanialszej rezydencji ziemi lubuskiej

Pałac Brühla w Brodach to jeden z najpiękniejszych zabytków województwa lubuskiego, stanowiący część imponującego zespołu pałacowo-parkowego. Jego dzieje sięgają XIV wieku, a burzliwa historia obejmuje zarówno czasy rozkwitu, jak i zniszczeń. Dziś kompleks pałacowy poddawany jest powolnej renowacji.

Historia pałacu Brühla w Brodach

Pierwsza wzmianka o rezydencji w Brodach pochodzi z 1622 roku, jednak to Heinrich von Brühl – pierwszy minister króla Augusta III Sasa – nadał jej obecny kształt. W 1740 roku nabył posiadłość i zlecił jej przebudowę w duchu saksońskiego rokoka. Za jego panowania majątek został znacznie rozbudowany i zyskał sławę, dlatego zabytek nazywany jest dzisiaj pałacem Brühla. Prace, nadzorowane przez architekta Johanna Christopha Knöffela, zakończyły się w 1749 roku. Niestety, niecałe 10 lat później pałac został doszczętnie spalony przez pruskich huzarów na rozkaz króla Fryderyka II. Odbudowę rozpoczęto dopiero w XIX wieku i trwała etapami do 1924 roku. Niedługo później nad brodowskim majątkiem znów zawisły czarne chmury. Friedrich Franz von Brühl był ostatnim posiadaczem rezydencji i okolic. Ponad dwustuletnia era rządów hrabiowskiej rodziny dobiegła końca wraz z zakończeniem II wojny światowej. W pierwszej połowie lutego 1945 roku, obawiając się zbliżających się wojsk sowieckich, Friedrich opuścił rodzinny majątek i nigdy już do niego nie powrócił. Niedługo później pałac został podpalony przez Armię Czerwoną. Z rezydencji pozostały jedynie wypalone mury.

Pałac na pocztówce z lat 20. XX w. Źródło: zamkipałacedworywojewództwalubuskiego.pl

Zobacz

Architektura i wystrój pałacu

Pałac Brühla to monumentalna posiadłość wzniesiona na planie podkowy. Składa się z głównego korpusu i dwóch bocznych skrzydeł, które nakryto wysokim dachem. Fasada gmachu zachwycała bogatą dekoracją, z dwukondygnacyjnym portykiem oraz rzeźbionymi detalami. Do wnętrza prowadziły szerokie schody zdobione figurami czterech Atlasów, podtrzymujących balkon. Powyżej znajdował się półkolisty fronton z zegarem. Wnętrza urzekały sztukateriami, boazeriami, bogato zdobionymi sufitami i zdumiewającą klatką schodową. Sala balowa wyróżniała się dekoracjami w stylu rokoka i luksusowym umeblowaniem. W pałacu znajdowały się zbiory dzieł Tycjana, Rubensa i Cranacha, a także porcelana miśnieńska i kosztowne gobeliny. Z tyłu pałacu rozciągał się rozległy ogród francuski, przekształcony w XIX wieku w park krajobrazowy. W dawnych czasach zdobiły go liczne fontanny, posągi i misternie formowane klomby.

Pałac Brühla w Brodach: zniszczenie i trwająca odbudowa

Po wojnie pałac pozostawał w ruinie. W 1946 roku brodowska rezydencja została włączona do dóbr państwowych. W latach 60. i 70. XX wieku przeprowadzono prace zabezpieczające, jednak dopiero w 2008 roku podjęto systematyczną odbudowę kompleksu. Nowy właściciel, Maciej Jusiel, zainicjował remont, przywracając dawny blask oficynom, w których działają obecnie hotel i restauracja. W 2013 roku ukończono rekonstrukcję dachu głównego budynku, a w kolejnych latach stopniowo przywracano detale architektoniczne, m.in. zegar w tympanonie. Obecnie główna bryła pałacu nadal pozostaje w ruinie, lecz systematycznie poddawana jest pracom renowacyjnym. Odrestaurowane oficyny przyjmują gości, a na terenie kompleksu funkcjonuje stajnia i pensjonat dla koni. Spacerując po dawnych alejach parkowych, można podziwiać zachowane elementy dawnej kompozycji ogrodowej, poczuć ducha minionych epok i docenić wysiłki właścicieli, którzy starają się przywrócić temu miejscu jego dawną świetność.

Źródło: zabytek.pl, palaceiparki.pl, ziemialubuska.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Historia | Renowacja Pałac | whiteMAD na Instagramie

Pałac w Brodach w 1925 roku i dziś. Źródło: Deutsche Fotothek i Marek Mróz, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Pałac Brühla w Brodach tuż przed wojną i obecnie. Źródło: Deutsche Fotothek i PaulT (Gunther Tschuch), CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

BESTSELLERY W NASZYM SKLEPIE

przesuń i zobacz więcej