Pałac w Antoninie, wzniesiony w latach 1822-1824, jest wyjątkowym przykładem rezydencji myśliwskiej zaprojektowanej przez wybitnego niemieckiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Wybudowany dla namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego, księcia Antoniego Henryka Radziwiłła herbu Trąby, pałac ten stanowi imponujący budynek na rzucie krzyża greckiego, z centralną oktogonalną salą i czterema prostopadłymi skrzydłami bocznymi.
Schinklowi udało się stworzyć niezwykle oryginalną konstrukcję, która wyróżnia się zarówno zewnętrznym wyglądem, jak i wewnętrznym układem. Pałac, zbudowany z cegły i drewna, został oszalowany deskami i pomalowany farbą o barwie tzw. żółci cesarskiej (niem. Kaisergelb). Elewacje zdobią stylizowane palmety, pilastry oraz dekoracja malarska, które nadają obiektowi niepowtarzalny charakter. Centralną część pałacu stanowi czterokondygnacyjny oktagon, który jest nakryty dachem namiotowym z tarasem i kominem w formie wieżyczki.
Lata 1857-1883, pałac myśliwski książąt Radziwiłłów na litografii Dunckera. Źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa
Najbardziej okazałym wnętrzem pałacu jest ośmioboczny hol myśliwski, w którym centralnym elementem jest kanelowana kolumna ozdobiona głowami jeleni z porożami. Ta imponująca konstrukcja wspiera strop i pełni funkcję komina. Gościem Antoniego Radziwiłła w Antoninie był Fryderyk Chopin (dwukrotnie, w 1827 i 1829), który dawał tu koncerty. Hol obiegają dwa poziomy galerii z tralkowymi balustradami, zapewniającymi dostęp do dawnych pomieszczeń mieszkalnych w skrzydłach bocznych. Całość wnętrza pałacu, w tym galerię i pokoje mieszkalne, cechuje elegancja i dbałość o detale, które są charakterystyczne dla Schinkla.
Pałac otacza rozległy park krajobrazowy o powierzchni 13,2 ha, który powstał na terenie pierwotnego lasu. Park jest urozmaicony różnorodnymi budynkami, w tym domem szwajcarskim dla syna księcia Antoniego, Wilhelma, leśniczówką (obecnie siedzibą nadleśnictwa Antonin), stajnią-wozownią oraz budynkiem mieszkalno-gospodarczym tzw. ogrodówką. Na terenie parku znajduje się również staw z wyspą, na której umieszczono symboliczny nagrobek dwóch zmarłych córek Antoniego i Luizy.
Zespół pałacowo-parkowy w Antoninie pozostawał w rękach Radziwiłłów do II wojny światowej. W latach 1939–1944 był własnością Adolfa Hitlera, po podarowaniu go przez ówczesnego właściciela, księcia Michała Radziwiłła. Po zakończeniu wojny pałac stał się własnością Skarbu Państwa, a następnie został przekazany Administracji Lasów Państwowych. W latach 50. i 60. obiekt ulegał stopniowemu zaniedbaniu i dewastacji, a w końcu zamieniono go na magazyn. W 1973 roku Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków w Poznaniu przejęło pałac, rozpoczynając jego kompleksowy remont oraz adaptację na siedzibę Domu Pracy Twórczej, zakończoną w 1977 roku. Do podniesienia pałacu z ruiny znacząco przyczyniły się starania Jerzego Waldorffa.
Obecnie pałac w Antoninie mieści Salon Muzyczny im. Fryderyka Chopina oraz poświęconą kompozytorowi ekspozycję muzealną. Dodatkowo, w pałacu znajduje się hotel i restauracja, co czyni go atrakcyjnym miejscem dla turystów i miłośników historii. Dzięki staraniom konserwatorów i miłośników zabytków, pałac został przywrócony do dawnej świetności i pełni funkcję zarówno kulturalną, jak i rekreacyjną.
Źródło: zabytek.pl
Czytaj też: Wille i rezydencje | Architektura w Polsce | Historia | Podróże | Pałac