Pałacyk Sikorskiego, znany także jako pałacyk Bormana lub pałacyk Heurteuxa, to niewielki neorenesansowy budynek znajdujący się na warszawskiej Woli w otoczeniu wysokiej zabudowy Osiedla „Srebrna”. Został wzniesiony w drugiej połowie XIX w. dla znanego warszawskiego rzeźbiarza-kamieniarza Aleksandra Sikorskiego. Obecnie w budynku znajduje się siedziba Muzeum Woli.
W 1877 roku teren w tym miejscu kupił rzeźbiarz Aleksander Sikorski. Trzy lata później wybudował dla siebie i swojej rodziny pałacyk, umieszczając obok niego zakład kamieniarski. Budynek był dwukondygnacyjny, zaprojektowany na planie prostokąta. Od strony frontu umieszczono portyk podtrzymywany przez cztery kolumny.
Sikorski zmarł w rok po ukończeniu budowy. Jego dzieci, które odziedziczyły posesję i budynki, sprzedały je po kilku latach innej firmie kamieniarskiej o nazwie „Wiktor Heurteux i Józef Norblin” (od 1884 r. „Wiktor Heurteux i Jan Lilpop”). W 1895 r. posesję kupił Maurycy Borman (współwłaściciel firmy „Borman i Szwede”).
Rodzina Heurteux na schodach pałacyku pod koniec XIX w. i to samo miejsce dziś. Fot. Muzeum Warszawy i whiteMAD/Mateusz Markowski
W 1937 r. pałacyk i inne zabudowania w drodze licytacji przeszły na rzecz skarbu państwa i stanowią do dziś własność miasta stołecznego Warszawy. W latach 1937-1944 znajdował się tu III Miejski Ośrodek Zdrowia kierowany przez dr. Altenbergera. Podczas okupacji w suterenach urządzono punkt sanitarny. W powstaniu warszawskim budynek był placówką 3. kompanii I Batalionu Zgrupowania AK „Chrobry II”.
Grudzień 1938 (uroczystość otwarcia Ośrodka Zdrowia) i maj 2024. Źródło: NAC – Narodowe Archiwum Cyfrowe www.nac.gov.pl/ i whiteMAD/Mateusz Markowski
Od zakończenia wojny i odbudowy ze zniszczeń do 1973 roku znajdowała się w nim siedziba RSW („Prasa-Książka-Ruch“). W 1965 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków. Pałacyk przebudowano w roku 1974 według projektu Zygmunta Łuszczyńskiego. Od tego roku mieści się w nim Muzeum Woli – oddział Muzeum Warszawy oraz Towarzystwo Przyjaciół Woli.
Pałacyk Sikorskiego w 1973 i 2024. Fot. Tygodnik Stolica nr 31 (1339) 05.08.1973 i whiteMAD/Mateusz Markowski
Pałacyk Sikorskiego w 1982 i 2024. Fot. Tygodnik Stolica nr 7 (1780) 02.05.1982 i whiteMAD/Mateusz Markowski
Pałacyk został poddany modernizacji w latach 2016–2019, polegającej na remoncie elewacji, aranżacji na nowo przestrzeni wystawowych i biurowych wewnątrz budynku oraz dostosowaniu go do potrzeb osób o ograniczonej mobilności. Stałym elementem ekspozycji muzeum jest Gabinet Wolski. Jest to wystawa opowiadająca o historii dzielnicy. Składa się z wybranych fotografii, obiektów muzealnych, archiwaliów i innych artefaktów. Ilustruje ona dzieje Woli od czasów średniowiecznych po współczesność, z uwzględnieniem przemysłowego dziedzictwa dzielnicy czy roli tego obszaru w procesie elekcji królów polskich.
Źródło: muzeumwoli.muzeumwarszawy.pl, przewodnik.wola.waw.pl
Czytaj też: Pałac | Warszawa | Architektura w Polsce | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie