Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie

Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie. Wymowny hołd dla ofiar nazistowskich zbrodni.

Wyniszczenie narodu żydowskiego było jednym z głównych elementów zbrodniczej polityki nazistowskiej, która stała się oficjalną doktryną państwa niemieckiego w latach 30. XX wieku, po dojściu do władzy NSDAP i Adolfa Hitlera. Holocaust był bez wątpienia jedną z największych zbrodni w dziejach ludzkości, w którą zaangażowane były głównie nazistowskie Niemcy. Aby upamiętnić te miliony ofiar i oddać im hołd, na początku XXI w. powstał Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie.

Pomnik (niem. Denkmal für die ermordeten Juden Europas) w centrum Berlina jest głównym miejscem pamięci ofiar Holocaustu w Niemczech i jednym z największych na całym świecie. Powstał on dzięki inicjatywie obywateli skupionych wokół publicystki Lei Rosh i historyka Eberharda Jäckela z końca lat 80. XX w. 25 czerwca 1999 niemiecki Bundestag przyjął uchwałę o budowie pomnika według projektu Petera Eisenmana oraz utworzeniu fundacji na rzecz jego budowy. Dnia 1 kwietnia 2003 roku rozpoczęły się prace, a 12 maja 2005 roku nastąpiło odsłonięcie pomnika dla szerszej publiki. Koszt budowy został pokryty przez rząd Republiki Federalnej Niemiec, który przekazał również nieodpłatnie wart ponad 40 mln euro teren pod jego budowę.

Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie (fot. domena publiczna)



Pomnik składa się z 2711 betonowych bloków-steli (po jednym na każdą stronę Talmudu) ustawionych w równoległych szeregach z niewielkim odchyleniem od pionu. Najwyższe bloki mierzą 4,7 m wysokości. Na obrzeżu pomnika rośnie 41 drzew. Między szeregami bloków znajdują się wybrukowane kostką przejścia o szerokości 95 cm. Powierzchnie bloków zabezpieczono powłoką umożliwiającą łatwe usunięcie graffiti. Twórcy pomnika pragnęli, aby forma obiektu nawiązywała do żydowskiego cmentarza. Potęgować wymowę pomnika miała dodatkowo szara barwa betonu, z którego powstał monument, nawiązująca do prochów skremowanych ciał. Znalezienie się widza w labiryncie z bloków ma powodować w nim uczucie zagubienia, mające być sposobem na wczucie się w sytuację ofiar.

Część berlińskiego Mitte w roku 1928 i 2015. Pomnik jest widoczny pośrodku współczesnej fotografii. (zdj. z 1928.tagesspiegel.de)

W skład pomnika wchodzi także podziemne muzeum (Izba pamięci) o powierzchni 930 m². Znajdująca się w nim wystawa dotycząca prześladowania i eksterminacji europejskich Żydów oraz historycznych miejsc upamiętniających tę zbrodnię, została zaprojektowana przez Dagmar von Wilcken. Po zmianie ustawy z dnia 3 lipca 2009 roku Fundacja na rzecz Pomnika Pomordowanych Żydów Europy sprawuje także opiekę nad pomnikami Homoseksualistów Prześladowanych w Czasach Nazistowskich oraz Sinti i Romów Pomordowanych w Czasach Nazistowskich.

W 1942 roku roku Niemcy rozpoczęli program tzw. ,,ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” (niem. Endlösung), co doprowadziło do zagłady blisko 6 mln Żydów. Jednak całkowitą liczbę ofiar Holocaustu trudno dzisiaj oszacować.

Spodobał Ci się ten temat? Znajdziesz u nas więcej ciekawostek związanych z Niemcami! To może Cię zainteresować: 

Czytaj też: Niemcy | Ciekawostki | Pomnik

Temat: Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie. Wymowny hołd dla ofiar nazistowskich zbrodni.

Źródła: histmag.org, museumsportal-berlin.de, 1928.tagesspiegel.de, domena publiczna