Wyniki konkursu na rozbudowę Muzeum Narodowego w Warszawie poznaliśmy pod koniec maja. Publikowaliśmy już kilka projektów. W konkursie zwyciężyła propozycja pracowni P2PA (zobacz TUTAJ), trzecie miejsce zajął projekt autorstwa WXCA (zobacz TUTAJ), a wyróżnienie zdobyła koncepcja zespołu BAH Studio (więcej TUTAJ). Publikowany tutaj projekt zespołu PROJEKT PRAGA zajął drugie miejsce.
Baza parteru przyjęła formę masywnego, częściowo przegłębionego przyziemia, nawiązującego do atmosfery położonego nieopodal podziemnego Elizeum. Posadowiony na bazie korpus wyższych pięter ma charakter lekkiego ogrodowego pawilonu, którego przeszklenia umożliwiają spacerowiczom wgląd w pracę muzealników odpowiednie doświetlenie ich miejsc pracy, a po zmroku rozświetlają parkową okolicę.
Gmach Muzeum Narodowego, położony na styku arterii Alej Jerozolimskich i Parku „Na Książęcem”, jest jednym z najdostojniejszych budynków Warszawy, otwierającym Śródmieście od strony Wisły i domykającym zielony ciąg parków Powiśla. W tym unikalnym kontekście urbanistyczno-przyrodniczym ma powstać jego rozbudowa.
Pawilon Centrum Konserwatorsko-Magazynowego zaplanowano na terenie parku od południowej strony Muzeum, w bliskim sąsiedztwie znamienitych budynków użyteczności publicznej – dawnego Domu Partii i Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych. Znaczenie tego obszaru w tkance miejskiej zmieniło się w ostatnich latach, dzięki animacji podcieni i dziedzińca gmachu KC oraz realizacji biurowca autorstwa Andrzeja Chołdzyńskiego.
Obok współczesnego miejskiego kontekstu niemniej ważny jest historyczny. Bogata historia i założenia przyrodnicze osiemnastowiecznego ogrodu „Na Książęcem”, były głównym źródłem inspiracji dla koncepcji pawilonu. Odtworzenie zatartych elementów kompozycji parku i nawiązania do atmosfery oryginalnych budowli podziemnych, w tym wyjątkowej struktury Elizeum, stanowią główną oś ideową projektu. Podjęto również próbę nawiązania dialogu z powściągliwą architekturą muzealnego gmachu Tadeusza Tołwińskiego.
Główną intencją koncepcji zagospodarowania terenu było uporządkowanie przedpola Muzeum i kompozycyjne odwzorowanie elementów dawnego ogrodu, przy zachowaniu dotychczasowych niezbędnych funkcji serwisowych.
Zachowano podział na ogrodzoną strefę wewnętrzną muzeum i ogólnodostępną strefę parkową, lokując pawilon na ich styku. Wejście dla zwiedzających zlokalizowano w południowo-wschodnim narożniku przy Alei Lorentza, której oś była elementem historycznego założenia parkowego. W tej samej strefie na wschodniej elewacji zaproponowano otwarcie i taras kawiarni, które mogą stać się pierwszym elementem zielonego dziedzińca na osi gmachu Muzeum i zaczątkiem układu przewidzianego w planie miejscowym.
Projektując nową część muzeum architekci chcieli, aby powstał obiekt pawilonowy o lekkiej formie, który wizualnie będzie zintegrowany z parkiem. Przeszklone piętra zapewniają częściowy wgląd w aktywność wewnątrz budynku, a po zmroku rozświetlają parkową okolicę.
Piętra od pierwszego do trzeciego kryje szkieletowa elewacja, będąca strukturą filigranowych filarków i półek gzymsowych. Jej lekkość i ażurowość zaczerpnięto z architektury altan i pawilonów ogrodowych, natomiast powściągliwość geometrii, proporcje i dyscyplina rytmu elementów nawiązują do fasady Muzeum. Ukształtowanie elewacji ma również swoje uzasadnienie w funkcjonalności obiektu: frontowa fasada południowa zyskuje dzięki gzymsom efektywne zacienienie od wysokiego słońca. Możliwość redukcji doświetlenia i przegrzania zapewniają dodatkowo rolety zewnętrzne – opisują autorzy projektu.
Lekką część elewacji zaplanowano z elementów z anodowanego aluminium, z którego wykonać można zarówno słupki, wykończenia gzymsów, obróbki jak i ślusarkę okienną. Wybór materiału stanowi nawiązanie do aluminiowych detali budynku giełdy. Zaproponowane anodowanie pozwala uzyskać materiał trwały, szlachetny i naturalnie przebarwiony, w odcieniu wpisanym w zieleń parkową i sąsiednie budynki.
Wnętrza? W przestrzeni parteru dominują masywne przegrody i wyżłobione nisze, przywołujące atmosferę podziemnych budowli. Na piętrach zaproponowano neutralną przestrzeń pracy związanej ze zbiorami o różnym charakterze, dostosowaną technologicznie, materiałowo i w umeblowaniu, dającą możliwość regulacji natężenia światła dziennego i sztucznego, oraz zapewniającą higienę akustyczną.
Jury doceniło projekt zespołu PROJEKT PRAGA argumentując, że: racjonalnie i elegancko rozwiązuje wszystkie wymagania i zagadnienia konkursowe, nawet te przeciwstawne. Projektowana architektura składa się z połączenia dwóch uzupełniających się stref odnoszących się zarówno do bezpośredniego kontekstu jak i do funkcji. Dolna, należy do świata parku, jest bardziej publiczna, elementy projektowanego wnętrza odnoszą się nawet do pobliskiego Elizeum. Górna, bardziej biurowa, stanowi łącznik pomiędzy światem pobliskich biurowców a instytucją muzeum.
O pracowni PROJEKT PRAGA: biuro działa od 2010 roku, od kilku lat skupiając działalność na obiektach użyteczności publicznej wyłanianych w konkursach architektonicznych. Obecnie trwa budowa budynku Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Domu Studenckiego tej uczelni autorstwa PROJEKT PRAGA. Architekci pracują obecnie nad nowym budynkiem Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Skład zespołu PROJEKT PRAGA: Karolina Tunajek, Marcin Garbacki, Patrycja Arasim, Damian Kasperowicz, Katarzyna Krokos, Joanna Ryżko, Kinga Rzeplińska, Zofia Stachura, Jacek Wochowski.
źródło: PROJEKT PRAGA, wizualizacja: RENDEREK
Czytaj też: Muzeum | Warszawa | Kultura | Sztuka | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
