Wystawa „Solo Show” w Galerii St Vincents w Antwerpii to okazja, by po raz pierwszy zobaczyć dzieła Nicka Valentijna – młodego projektanta, który zrewolucjonizował podejście do sztuki użytkowej, przesuwając granice między designem, rzeźbą i rzemiosłem. Jego prace, zrealizowane z metalu i drewna, to nie tylko przedmioty, ale zaproszenie do refleksji nad procesem twórczym i granicą między funkcją a formą.
„Gdzie kończy się kontrola, tam zaczyna się sztuka” – Tension jako klucz do zrozumienia prac Valentijna
Nick Valentijn (ur. 1999) to artysta, który rozumie materiał jak współpracownika, a nie narzędzie. Jego podejście do metalu i drewna jest pełne improwizacji i interakcji, gdzie najważniejsze są nie tylko zamierzenia twórcze, ale również reakcje materiału. Prace artysty zaczynają się tam, gdzie kończy się kontrola: w napięciu między ręką a surowcem, między zamierzeniem a przypadkiem. To właśnie w tej przestrzeni powstają obiekty, które mają coś do powiedzenia.
Na wystawie Solo Show, zorganizowanej w galerii St Vincents, Valentijn pokazuje 12 wyjątkowych prac, w tym trzy z jego projektu dyplomowego z 2024 roku na Akademii Sztuk Pięknych w Maastricht. Jego dzieła to nie tylko przedmioty użytkowe, ale przede wszystkim manifesty twórcze, które kwestionują granice między funkcjonalnością a abstrakcyjną formą.
Tworzenie przez działanie: Proces w centrum uwagi
Dla Valentijna proces twórczy to ciągły akt tworzenia, który zaczyna się od luźnych szkiców – niemal automatycznych, minimalistycznych gestów, które mają uchwycić tylko istotę kształtu. Proporcje są wyczuwane, a nieregularności traktowane są jak część procesu, a nie coś, co należy poprawiać. Celem nie jest stworzenie idealnego przedmiotu, ale uchwycenie momentu, w którym materiał, impuls twórczy i przestrzeń spotykają się.
Jego podejście do metalu wywodzi się z eksperymentów z gliną, które zaczynał w warsztacie swojego dziadka – pierwszego miejsca, gdzie artysta zetknął się z formowaniem surowców. Tam, rzucając glinę o narzędzia i ściany, odkrywał, jak materia reaguje na siłę, czas i przestrzeń. To podejście do tworzenia oparte na reakcji i spontaniczności stanowi fundament całej jego twórczości, która unika zaplanowanego efektu na rzecz zaskakujących rezultatów.
Rzeźba w przestrzeni użytkowej: Formy, które kwestionują funkcjonalność
W pracach Valentijna obiekty użytkowe przestają pełnić tylko swoją podstawową rolę, a stają się czymś więcej: gestami, które wykraczają poza funkcję. Sofa, którą artysta prezentuje na wystawie, nie ma za zadanie zapewniać komfortu – to odrzucenie tradycyjnego pojęcia funkcjonalności, które wprowadza widza w obszar wątpliwości o istocie komfortu. Szafa, zamiast pełnić rolę przechowywania, staje się próbą ukazania objętości, a świecznik, nie tylko oświetlający przestrzeń, ale przyciągający uwagę swoją monumentalną formą.
Prace Valentijna nie są tylko zabawą w rozbijanie klasycznych kategorii, ale próbą zrozumienia, w którym momencie przedmiot staje się czymś więcej niż tylko użytkowym obiektem.
„Warsztat” – przestrzeń, która definiuje dzieło
Warsztat Nicka Valentijna to doskonałe odwzorowanie jego podejścia do twórczości – jest to miejsce, które kształtuje pracę w taki sposób, że imperfekcje stają się częścią twórczego procesu. Znajduje się w wiejskim gospodarstwie w Holandii, gdzie brutalne warunki atmosferyczne i surowe otoczenie wpływają na rozwój patyn i reakcje metalu. Brak wygód i wygodnych warunków sprzyja koncentracji na samym procesie twórczym – to w nim, bez zbędnych rozważań, powstają obiekty, które świadczą o improwizacji i intuicji.
„Nie przejmuję się nadmiernie planowaniem, rozwiązywanie problemów następuje w trakcie tworzenia. Kluczowa jest bezpośrednia reakcja na materiał i przestrzeń, w której pracuję” – mówi Valentijn.
Najważniejsze prace na wystawie
Bench – Ławka wykonana z miedzi, której kształt i struktura odzwierciedlają filozofię tworzenia Valentijna. Ręcznie formowane ślady obróbki sprawiają, że obiekt balansuje na granicy między rzeźbą a użytkowym przedmiotem.
Brass Stool – Stołek z mosiądzu, który łączy surowość formy z precyzyjnie dopracowaną powierzchnią, dając wrażenie surowego i doskonałego zarazem.
Bookshelf – Półka z mosiądzu, która tworzy wielowymiarowy efekt dzięki połączeniu matowej patyny i błyszczących powierzchni. Obiekt, który zmienia się w zależności od kąta patrzenia.
Candle Holders – Świeczniki, które w swojej monumentalności budzą napięcie przestrzenne, wprowadzając wątpliwość co do tego, czym właściwie jest funkcjonalność przedmiotu.
Candle and Match Holder – Obiekt, który zestawia ze sobą nieoczywiste proporcje – ogromny świecznik kontrastujący z małym pudełkiem na zapałki, co sprawia, że zarówno wielkość, jak i precyzja wykonania stają się kluczowe w jego odbiorze.
Podsumowanie: Rewolucja w designie
Solo Show to okazja do odkrycia twórczości artysty, który podważa klasyczne rozumienie designu i sztuki użytkowej. W jego pracach funkcja ustępuje miejsca formie, a proces twórczy staje się równie ważny, jak końcowy efekt. Valentijn wykracza poza ramy tradycyjnego projektowania, łącząc spontaniczność z precyzją, surowość z wyrafinowaniem, a materiał z improwizacją.
Zdjęcia: Alexander Popelier
Zobacz również: Sztuka | Kultura | Złoto |Belgia
