Kamienica Robinsonów, znana również jako kamienica Związku Emerytów Banku Polskiego, to wyjątkowy przykład luksusowej architektury funkcjonalistycznej z lat 30. XX wieku. Budynek powstał w latach 1935–1936 według projektu wybitnego architekta Lucjana Korngolda. Obiekt zlokalizowany przy ulicy Marszałkowskiej 18 wyróżnia się nie tylko wyjątkowym projektem architektonicznym, ale również tym, że przetrwał w niemal nienaruszonym stanie dramatyczne wydarzenia II wojny światowej.
Pierwotnie kamienica była inwestycją rodziny Oskara Robinsona, jednak jeszcze przed ukończeniem została nabyta przez Związek Emerytów Banku Polskiego. Architektura budynku, zaprojektowana przez Korngolda, cechuje się elegancją i funkcjonalnością. Fasada została obłożona gładkimi płytami żółtego piaskowca podolskiego, które w połączeniu z rustykalnymi międzyokiennymi słupkami i loggiami tworzą harmonijną, a jednocześnie nowoczesną kompozycję.
Szczególną uwagę zwraca portal wejściowy – brama wjazdowa wykonana z czarnego bazaltu i miedziane drzwi nadają całości luksusowego charakteru. W jego sąsiedztwie umieszczono witryny sklepowe. Elewacje oficyn otynkowano na gładko i pomalowano na jasny kolor, a niektóre elementy wykończono klinkierem.
Za przeszklonymi drzwiami z młotkowanej miedzi znajduje się luksusowo wykończony hol z podłogą wyłożoną małymi ceramicznymi płytkami ułożonymi w geometryczny wzór oraz ścianami pokrytymi kamiennymi płytami. Klatka schodowa także przedstawia eleganckie wykończenie, ze stopniami i podestami wykonanymi z marmuru, lastryko oraz alabastru oraz szklanym szybem windowym umieszczonym w duszy schodów.
Kamienica Robinsonów wyróżnia się również swoją trwałością dzięki nowoczesnej i odpornej konstrukcji. W czasie II wojny światowej budynek uniknął poważniejszych zniszczeń, co sprawiło, że do dzisiaj możemy podziwiać pierwotny układ zabudowy, w tym jedno podwórko otwarte w kierunku południowym.
Kamienica Robinsonów tuż po ukończeniu budowy i obecnie. Źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa i whiteMAD/Mateusz Markowski
Po zakończeniu wojny budynek szybko wpisał się w życie kulturalne powojennej Warszawy. Już 8 grudnia 1945 roku w sali Ośrodka Wychowawczo-Artystycznego, mieszczącego się w kamienicy, odbyła się inauguracja teatru Guliwer, który z czasem stał się jednym z ważniejszych teatrów dziecięcych w stolicy.
Budynek w 1939 i 2024. Źródło: Archiwum Państwowe w Warszawie i whiteMAD/Mateusz Markowski
Kamienica na Marszałkowskiej 18 została doceniona również przez współczesnych konserwatorów zabytków. W 2012 roku budynek wpisano do gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy, a trzy lata później, 30 listopada 2015 roku, trafił do rejestru zabytków. Na początku 2020 roku zakończył się remont budynku, podczas którego odnowiono m.in. kamienną okładzinę na elewacji frontowej oraz bazaltowy portal. Kamienica odzyskała wówczas swój dawny charakter i na nowo stała się wielką dumą i ozdobą początkowego odcinka ul. Marszałkowskiej.
Źródło: zabytek.pl, klimatwarszawy.pl
Czytaj też: Kamienica | Warszawa | Architektura w Polsce | Modernizm | whiteMAD na Instagramie
