Ratusz w Kłodzku należy do czołówki najciekawszych i najbardziej reprezentacyjnych siedzib urzędów polskich miast oraz stanowi cenny zabytek ziemi kłodzkiej. Neorenesansowy gmach, usytuowany w centrum placu Bolesława Chrobrego na Starym Mieście, został zbudowany w latach 1887-1890 według projektu niemieckiego architekta Ewalda Bergera. Początkowo mieścił magistrat miasta Kłodzka, a później oddział PKO. Od 1990 roku jest siedzibą Burmistrza Kłodzka, Rady Miejskiej oraz wydziałów Urzędu Miejskiego i straży miejskiej. Na parterze znajduje się Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, kawiarnie oraz informacja turystyczna, a także Studio Kłodzko Polskiego Radia Wrocław.
Dokładna data rozpoczęcia budowy ratusza nie jest znana, jednak pewne jest, że powstał w pierwszej połowie XIV wieku we wschodniej części rynku. Kroniki z 1366 roku notują pożar ratusza, którego odbudowa zakończyła się w 1400 roku. W średniowieczu parter zajmowały kramy piekarskie, sukiennicze i szewskie, a wyższa kondygnacja była siedzibą magistratu miejskiego. Na przestrzeni wieków obiekt rozbudowywano i modernizowano. W jego bryłę włączono z czasem sąsiadujące obiekty bloku śródrynkowego.
Ratusz i rynek w Kłodzku na litografii wg rysunku tuszem Fryderyka Bernarda Wernera z 1736 r. (z wersji suplementu śląskiej topografii Wernera z 1767) skopiowane dość wiernie przez F. A. Pompejusa w 1862 r. Źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa
W 1744 roku ratusz ponownie spłonął, a odbudowa była niefortunna. Stworzono podczas niej elewację złożoną z trzech niezharmonizowanych części. Ostateczna przebudowa miała miejsce pod koniec XIX wieku po kolejnym pożarze w 1886 roku, podczas którego uratowano jedynie średniowieczną wieżę.
Ratusz na pocztówce z pocz. XX w. i obecnie. Źródło: Bildarchiv Foto Marburg i Jacek Halicki, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons
Nowy ratusz, zaprojektowany przez Ewalda Bergera, powstał w latach 1887-1890 i kosztował miasto 319 tysięcy marek. Uroczyste otwarcie odbyło się 24 września 1890 roku. Podczas przebudowy budynek został ujednolicony formalnie i funkcjonalnie w duchu neorenesansu. Ratusz zyskał wówczas urozmaiconą bryłę ożywioną ryzalitami pozornymi, wykuszami, w tym wieżowym, dachami o zróżnicowanej geometrii (z kutymi grzebieniami), facjatami, lukarnami i dekoracyjnymi kominami. Nadano mu iście pałacowy wygląd.
Ratusz w Kłodzku widziany z ul. Czeskiej, lata powojenne i współczesne. Źródło: Muzeum Przypkowskich w Jędrzejowie i SchiDD, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Gmach przez pewien czas mieścił muzeum założone w 1906 roku, a w latach 50. pomieszczenia przeznaczono na Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną. W latach 30. XX w. przekształcono elewacje odwachu zmieniając wykroje otworów i ich obramienia. Budynek uniknął zniszczenia podczas II wojny światowej oraz podczas powodzi tysiąclecia z 1997 roku, która spustoszyła miasto i jego okolicę.
Portal w południowej ścianie ratusza, lata 60. i widok obecny. Źródło: „Kłodzko” Władysław Strojny, Sport i Turystyka, Warszawa 1967 i Andrzej Otrębski, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Najstarszą częścią ratusza jest średniowieczna wieża o kwadratowym przekroju, z renesansową galerią na piętrze. Jej wyższa część jest ośmiokątna z barokowym hełmem i iglicą. Trzykondygnacyjny gmach zdobi zegar podtrzymywany przez rzeźbę lwa z kłodzkiego herbu, który wskazuje na związki miasta z Czechami. Do najokazalszych pomieszczeń w budynku należą Sala Rady Miejskiej z drewnianym stropem i neobarokowymi boazeriami, reprezentacyjna klatka schodowa z witrażami, witrażowym świetlikiem oraz wykonanym z białego marmuru portalem, a także Sala Rajców z malarstwem ściennym autorstwa K. i Z. Janotów.
Źródło: zabytek.pl
Czytaj też: Architektura w Polsce | Ciekawostki | Historia | Miasto | Zabytek | whiteMAD na Instagramie
