Rynek w Wolbromiu czekają wielkie zmiany. W wyniku konkursu na opracowanie koncepcji urbanistyczno – architektonicznej „Rewitalizacji Rynku w Wolbromiu wraz z zabytkową zabudową miasta” ogłoszonego przez Burmistrza Miasta i Gminy Wolbrom Adama Zielnika, wyłoniono zwycięski projekt. Wykonał go zespół w składzie: Karolina Szczepara, Katarzyna Orzechowska i Aleksandra Ryjak.
Zadaniem konkursowym było opracowanie koncepcji ukształtowania i rozplanowania układu drogowego i ciągów pieszych, ewentualnych ciągów rowerowych, nawierzchni, zieleni, obiektów małej architektury oraz formy wkomponowania w całość układu przestrzennego miasta. Organizator zastrzegł, iż lokalizacja istniejącej zabudowy nie może w istotny sposób zostać zmieniona. Cały układ urbanistyczny ma być dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Autorki zwycięskiego projektu skupiły się na wypracowaniu spójnej idei i estetyki dla miasta, co ich zdaniem podkreśli jego tożsamość, z którą chętnie będą identyfikowali się mieszkańcy. Dzięki jasno wytyczonym celom i działaniom dotyczącym tkanki miejskiej widoczny będzie rozwój Wolbromia co, podniesie jego walory estetyczne i stanie się on bardziej atrakcyjnym miejscem do życia. Zaprojektowane nowe tereny zielone i ścieżki zdrowia wspomogą aktywność osób starszych, a młodszym zapewnią bezpieczną przestrzeń do uprawiania sportu i spotkań na świeżym powietrzu.
Dodatkowe przejścia dla pieszych przez ruchliwe ulice oraz woonerfy z pierwszeństwem ruchu pieszego zapewnią bezpieczną przestrzeń mieszkańcom Wolbromia. Nowy projekt zakłada poprawę komunikacji w mieście, zaprojektowanie nowego parkingu miejskiego, stworzenie ekologicznej przestrzeni ścieżki wśród zieleni oraz przedstawienie nowej wizji dla wolbromskiego rynku.
Rynek w Wolbromiu, otoczony XIX-wiecznymi kamieniczkami, to najbardziej historyczna i zabytkowa część miasta. Obecnie jest on bardzo zdominowany przez ruch kołowy. Celem jest oddanie tej przestrzeni pieszym. Nowo projektowany rynek będzie miejscem służącym do organizacji wydarzeń kulturalnych oraz codziennych spotkań. Ponadto stanie się on prawdziwym “sercem miasta”, przyciągającym przedstawicieli wszystkich grup wiekowych. Projektowana przestrzeń posiada różnorodne strefy dla małych i dużych grup oraz dla osób, które w samotności pragną spędzić tam czas.
Głównym pomysłem jest umieszczenie na rynku dużych przestrzeni zielonych, które zapewnią cień w upalne dni oraz pozwolą na ponowny kontakt z naturą. Projekt rynku zakłada aktywizację przestrzeni, tak aby stała się ona często odwiedzaną przestrzenią przez mieszkańców miasta. Dzięki wyrównaniu poziomów posadzki, rynek stanie się bardziej dostępny dla osób z niepełnosprawnościami, a ruch pieszy będzie miał pierwszeństwo przed kołowym. Do tej pory rynek miejski przypominał rondo, wokół którego poruszały się samochody. Kierowcy, wjeżdżając w obszar rynku będą zmuszeni zwolnić i zwrócić szczególną uwagę na osoby niezmotoryzowane.
Zastosowanie innej niż asfalt posadzki da jasny sygnał kierowcom, że znajdują się w strefie z pierwszeństwem ruchu pieszych. Projektowana nawierzchnia zakłada wykorzystanie kostki, która obecnie znajduje się na rynku. Odzysk materiału pozwoli na zaoszczędzenie kapitału, a także nada tożsamości zakorzenionej w historii miejsca. Projektowana posadzka wykorzystuje technologię TioCem (wysoko zaawansowany technologicznie cement, który pomaga oczyszczać powietrze).
W centrum założenia znajduje się pomnik Jana Kilińskiego, który nadaje projektowi symetryczności. Zaproponowana zieleń – najgęściej umieszczona od strony ulicy Krakowskiej – ma za zadanie przyciszyć hałas od drogi wojewódzkiej, zapewnić cień latem zmniejszając nagrzewanie się płyty rynku, poprawić jakość powietrza, a także przyciągnąć owady i zwierzęta stanowiące nieodłączny element prawidłowo funkcjonującego ekosystemu. Zróżnicowana roślinność sezonowa pozwoli cieszyć się różnymi okazami natury przez cały rok.
Rynek podzielony został na strefy wodne, z każdej z nich woda spływa do donic z zielenią lub magazynowana jest w dwóch zbiornikach retencyjnych znajdujących się pod taflą rynku. Woda może być wykorzystana później do nawadniania zieleni, a także do mycia posadzki rynku. W projekcie przewidziane zostało także oświetlenie, na które składają się niskie lampy ogrodowe znajdujące się z donicach z kwiatami. Dają one delikatne światło, nadają intymny charakter przestrzeni. Dodatkowo zaproponowano wysokie lampy miejskie, które oświetlają ulice mocnym światłem. Lampy punktowe zaproponowano wokół pomnika, przestrzeni targowej oraz przy fontannie zlokalizowanej naprzeciw urzędu miasta.
„Projektowany nowy rynek w Wolbromiu ma za zadanie dać mieszkańcom bezpieczną przestrzeń ze zróżnicowanymi mniejszymi enklawami urbanistycznymi. Podniesienie atrakcyjności przestrzeni rynku powinno zapobiec emigracjom obecnych mieszkańców i przyciągnąć turystów oraz inwestorów, dzięki czemu będzie szansa na wzrost dochodów gminy. Mamy nadzieję, że realizacja projektu przyczyni się do ożywienia życia społecznego oraz poprawi estetykę i funkcjonalność samego centrum” – piszą architektki.
Autorki projektu:
Mgr inż. arch. Karolina Szczepara | Lente Design studio
Mgr inż. arch. Katarzyna Orzechowska
Mgr inż. arch. Aleksandra Ryjak | ALE JAK Studio
Wizualizacje: B.art Studio Bartosz Iwanow
Social Media:
Aleksandra Ryjak:
https://www.instagram.com/ale_jakk
Katarzyna Orzechowska:
https://www.instagram.com/kaaaasiak
Karolina Szczepara:
https://www.instagram.com/lente.designstudio
https://lentedesign.com/
Czytaj też: Ekologia | Miasto | Ciekawostki | Place, Skwery, Parki | whiteMAD na Instagramie
