Dworzec kolejowy w Wolsztynie zdobył Grand Prix – główną Nagrodę Architektoniczną Województwa Wielkopolskiego NAWW. Obiekt zdobył też nagrodę w kategorii “Przestrzeń publiczna”. Projekt renowacji dworca przygotował zespół PL.architekci: Bartłomiej Bajon, Katarzyna Cynka-Bajon i Bartosz Stanek.
Oryginalną bryłę budynku z 1957 roku zaprojektował architekt Kazimierz Serowski. Przez lata nieremontowany obiekt został mocno zniszczony. Widać to na archiwalnych zdjęciach niżej. Projekt przebudowy budynku opracowano w 2018 roku. Realizacja rozpoczęła się w 2019.
Zadaniem architektów było uporządkowanie przestrzeni wokół ulicy Dworcowej poprzez nadanie jej silnego wyrazu przestrzennego w postaci Zintegrowanego Węzła Komunikacyjnego. Wokół budynku dworca przez lata pojawiła się dość chaotyczna współczesna zabudowa. Architekci chcieli wizualnie uspokoić przestrzeń i sprawić, że przebywanie w niej będzie przyjemne.
Cały koncept nowego węzła komunikacyjnego opiera się na bardzo silnym kontraście i kontekście: istniejącego modernistycznego dworca, nawiązań do historii w postaci parowozów i czynnej parowozowni (genius loci – tożsamość miasta) oraz nowoczesną, ekspresyjną linią zadaszeń i nowoczesnych elementów małej architektury – opisują architekci.
Historia przeplata się tutaj ze współczesnością. Nowoczesna forma kolorem nawiązuje do tradycyjnego malowania parowozów – nowa zabudowa utrzymana jest w kolorystyce czarno-czerwonej i została wykonana ze stali.
Cały kompleks spinają charakterystyczne zadaszenia, które okalają niemal cały budynek. To zadaszenia peronu kolejowego i autobusowego, daszki nad wejściem do budynku i wiaty dla rowerów i taksówek.
Całe założenie zastało tak zaprojektowane, by nie przytłaczało skalą. Jest dopasowane do skali miasta i zabudowy sąsiedniej. Wiaty zaprojektowano na rożnych poziomach przez co nie dominują – zwłaszcza od strony ul. Dworcowej – i płynnie przechodzą w ulicę – dodaje zespół PL.architekci.
Pasażerowie otwartego dworca mogą korzystać z przestrzeni wolnej od barier architektonicznych. Aby ułatwić komunikację otwarto istniejący budynek dworca (jego wyższą część) w osi wschód – zachód i połączono go z holem głównym budynku. Różnice wysokości uwzględniono projektując nową klatkę schodową oraz montując windę.
Różnice wysokości w ciekawy sposób wyeliminowano na zewnątrz – zaprojektowano tam rampy poprzecinane schodami, dzięki czemu korzystać z nich mogą osoby z niepełnosprawnościami. Takie rozwiązanie docenią też podróżni z walizkami na kółkach. W ten sposób powstały też miejsca do odpoczynku – na schodkach można usiąść i spokojnie poczekać na odjazd pociągu.
Od strony ul. 5 stycznia zaprojektowano przed dworcem ogólnodostępny placu dworcowy z zegarem w postaci dominanty przestrzennej. To tu zlokalizowano w ramach kolejnego zadaszenia całodobową toaletę i parking rowerowy. Wśród ławek i donic z drzewami zaprojektowano miejsce na tablice informacyjne.
Odnowiony dworzec kolejowy w Wolsztynie zdobył Nagrodę Architektoniczną Województwa Wielkopolskiego w kategorii “przestrzeń publiczna” oraz nagrodę główną Grand Prix konkursu. Jury tak uzasadniało swój wybór:
Projekt architektów z pracowni PL. architekci w konkursie o Nagrodę Architektoniczną Województwa Wielkopolskiego uzyskał nagrodę jako najlepszy obiekt użyteczności publicznej zrealizowany w Wielkopolsce w roku 2020. Kapituła Nagrody zadecydowała także o przyznaniu temu obiektowi nagrody Grand Prix.
Nagroda została przyznana projektowi wykonanemu i zrealizowanemu z niezwykłą starannością i troską o najmniejsze detale. Te szczegóły są podporządkowane czytelnej kompozycji przestrzennej całego zespołu Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego. Interesujący program rewitalizowanego wnętrza dworca płynnie łączy się z jego harmonijnie zaprojektowanym otoczeniem. Zwraca uwagę ukształtowanie rampy przy peronie, która tworzy widownię dla widzów parad parowozów, z których Wolsztyn jest powszechnie znany. Wysoko oceniony został brak widocznej granicy pomiędzy bezpośrednim otoczeniem dworca, a przestrzenią miasta. Widoczne są wzajemne interakcje i korzystny wpływ odświeżonej formy budynku oraz powiązanej z nim małej architektury na sposób kształtowania sąsiedztwa.
Warto także zwrócić uwagę na szerszy, także społeczny, kontekst tej realizacji. Jest to bardzo dobry przykład pozytywnej roli konkursu architektonicznego w procesie wyboru projektanta przyszłej inwestycji. Jest to też przykład uzyskania nowej jakości dzięki konstruktywnej współpracy władz miasta, PKP i architekta. W końcu jest to przykład tego jak dobra architektura kreuje wartość dodatkową w szerokim rozumieniu tego słowa. Oddziałuje daleko poza granice inwestycji, budzi nowe aktywności, prowokuje do działania, inspiruje.
Magazyn whiteMAD jest patronem medialnym tegorocznej edycji konkursu NAWW. Gratulujemy architektom!
Czytaj też: Dworzec kolejowy | Renowacja | Zabytek | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
fot. Nate Cook, źródło: PL.architekci
