Są bardzo nietypowe. Domy ze skrzelami pod Krakowem

Projekt tego niewielkiego osiedla przygotował architekt Bartłomiej Drabik z Superhelix Pracowni Projektowej. Kompleks składa się z trzech budynków mieszkalnych i zlokalizowany został w południowej części Zielonek, tuż przy granicy z Krakowem.

Każdy z budynków składa się z dwóch mieszkań. Całość założenia dopełniają dwa budynki garażowe. W okolicy dominuje gęsta zabudowa szeregowa, która powstała w latach 90. ubiegłego wieku. Jednak układ nowej inwestycji nie mógł kontynuować zabudowy szeregowej – zabrania tego miejscowy planu zagospodarowania przestrzennego.

Biorąc pod uwagę kontekst miejsca zapis ten wydawał się wyjątkowo niekonsekwentny. Najprawdopodobniej wynika jedynie z tendencji jaka przyjmowana jest w pisaniu nowych planów. Zabudowa szeregowa nie kojarzy się w Polsce dobrze i stwarza wiele problemów urbanistycznych – mówi autor projektu.

Wspomniany zapis wymusił na architekcie rozbicie budynków oraz zlokalizowanie ich w środkowej części działki. Wynikiem tego była konieczność rozwiązania problemu często występującego w intensywnej zabudowie inwestycyjnej. Typowo ułożone okna nie sprawdzają się najlepiej jeżeli są ułożone naprzeciwko okien innego budynku. Nie dają poczucia prywatności, są zasłaniane, a widok z nich często potrafi być bardzo ograniczony. Nie pomaga przesuwanie okien względem siebie. Dlatego okna zostały skręcone. Taki układ uniemożliwia wzajemne zaglądanie sobie do mieszkań i daje dalsze pole widzenia. Dodatkowo, kątowo ułożone okna wpuszczają więcej światła, ponieważ pomimo tego, że są przy zachodniej i wschodniej elewacji to są skierowane na południe.

Załamania ścian w płaszczyźnie poziomej przechodzą na powierzchnię dachu. Stworzone zostały nietypowe lukarny, doświetlające pomieszczenia na poddaszu. Przez to budynki sprawiają wrażenie jakby posiadały skrzela – stąd nazwa osiedla.


Ściany domów zostały pokryte tradycyjnym tynkiem, a dach blachą w tym samym kolorze. Dzięki temu bryła jest jednolita. Nie występuje typowy podział kolorystyczny na dach oraz ściany. Ślusarka okienna oraz nisze są całkowicie czarne – to podkreśla układ konstrukcji oraz sprawia, że skrzela są jeszcze bardziej czytelne.

Każdy z budynków posiada dwa odrębne mieszkania. Mieszkanie na parterze ma 63 m kw. powierzchni oraz 4 pokoje. Dwupoziomowe mieszkanie powyżej posiada aż 6 pokoi na 95 kw. powierzchni użytkowej. Funkcjonalne układy i niewielka przestrzeń przeznaczona na komunikację wewnętrzną umożliwiły uzyskanie dużej liczby pokoi na stosunkowo niewielkiej powierzchni. Odpowiada to zapotrzebowaniom lokalnego rynku mieszkaniowego. Budynki skonstruowane są głównie na ścianach zewnętrznych, dlatego układ wnętrza i liczba pokoi z czasem będą mogły podlegać modyfikacjom zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami ich mieszkańców.

źródło: Bartłomiej Drabik